Bijgewerkt op 11 juni 2018
Wat is het RED dieet?
Het RED dieet is een dieet wat wordt aangeraden aan kinderen die ADHD, ODD of ADD hebben. De afkorting “RED” staat voor “Restricted Elimination Diet”. Het dieet zorgt voor beter gedrag en kan ervoor zorgen dat medicijnen niet meer nodig zijn.
Eliminatiedieet
Het is een zogenaamd ‘eliminatiedieet’. Dit wil zeggen dat bepaalde producten worden geëlimineerd uit het voedingspatroon om zo ongewenste reacties op eten te vermijden. De focus hierbij ligt op de inname van bepaalde allergenen en bestrijdingsmiddelen.
Het idee is dat de producten die weggelaten (geëlimineerd) worden overgevoeligheidsreacties veroorzaken. Door deze producten vijf weken te vermijden, kan het lichaam zich herstellen en het gedrag hierdoor verbeteren. Nadat het RED dieet na vijf weken succesvol is afgerond, worden geleidelijk weer verschillende producten gegeten die tijdens het dieet vermeden moesten worden.
Door één voor één andere producten te proberen, kan worden bepaald welke producten of voedingsstoffen de overgevoeligheid kunnen veroorzaken. Zo is elke persoon gevoelig voor verschillende producten en moet dit individueel bepaald worden. Wanneer het RED dieet na vijf weken niet effectief is, wordt het dieet individueel aangepast, totdat een geschikt dieet gevonden is.
Het RED dieet wordt ook wel het Pelsser dieet genoemd, naar de onderzoekster Dr Lidy Pelsser. Zij bedacht het RED dieet.
Effectiviteit van het dieet
Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat het RED dieet zeer effectief is. Er wordt al jaren onderzoek gedaan naar de invloed van voeding op gedragsproblemen, met name bij kinderen. Meerdere artikelen hierover zijn gepubliceerd in wetenschappelijke- en medische tijdschriften. Uit alle onderzoeken kon geconcludeerd worden dat er zeker een verband bestaat tussen voeding en gedragsproblemen, zoals ADHD.
Bij tweederde van de kinderen die het RED dieet volgt wordt het gedrag verbeterd of verdwijnen zelfs alle symptomen van ADHD. Doordat medicijnen vaak vervelende bijwerkingen hebben, wordt natuurlijk de voorkeur gegeven aan het probleem oplossen zonder medicatie. In het geval van gedragsproblemen zoals ODD of ADHD wordt vaak Ritalin of een soortgelijk medicijn gegeven. Met het RED dieet is medicatie in veel gevallen niet meer nodig.
Door de overtuigende resultaten van het RED dieet raden steeds meer artsen een dieetonderzoek aan in plaats van gelijk starten met medicatie. Voor farmaceutische bedrijven is dit misschien slecht nieuws, maar voor kinderen met ADHD, hun ouders en artsen is deze ontwikkeling erg positief.
Voor wie is het dieet bedoeld?
Het dieet is geschikt voor kinderen met verschillende gedragsproblemen, waaronder ODD en ADHD. Maar het RED dieet kan ook een positieve invloed hebben op kinderen die lijden aan ADD of ASS. De afkortingen kunnen nogal wat verwarring veroorzaken, daarom worden deze kort uitgelegd.
ADHD
ADHD is de meest voorkomende gedragsstoornis en is een afkorting voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder. De meeste kinderen met ADHD hebben last van hyperactiviteit en concentratieproblemen.
ADD
ADD is een vorm van ADHD, waarbij het kind voornamelijk problemen heeft met concentreren. ADD staat dan ook voor Attention Deficit Disorder.
ODD
Kinderen die lijden aan ODD zijn niet per se hyperactief, maar vertonen ongehoorzaam en agressief gedrag. ODD staat voor Oppositional Defiant Disorder en wordt in het Nederlands aangeduid met Oppositioneel Opstandig Gedrag.
ASS / PDD-NOS
Tot slot ASS, ook wel PDD-NOS genoemd. ASS is de afkorting voor Autisme Spectrum Stoornis. ASS zijn verschillende soorten autisme dat zich kan uiten in gedragsproblemen, zoals moeite met sociale interacties en inbeeldingsvermogen. Het RED dieet kan worden gevolgd bij al deze gedragsproblemen. Echter, de meeste onderzoeken die zijn uitgevoerd zijn gericht op ODD en ADHD.
Het dieet is dus bedoeld voor personen die een gedragsstoornis hebben, en dan met name kinderen. Wanneer kinderen nog onder de vier jaar zijn, kan je gemakkelijk starten met het dieet. Je kan als ouder dan volledig bepalen wat en wanneer het kind eet, doordat het kind nog niet naar school hoeft. Tussen de vier en acht jaar bepalen ouders vaak nog wat hun kind eet, waardoor ook op deze leeftijd het RED dieet goed gevolgd kan worden.
Vanaf ongeveer acht jaar oud gaan kinderen meer hun eigen keuzes maken. In dat geval is het essentieel dat ook het kind gemotiveerd is om het RED dieet te volgen om hun problemen op te lossen. Zo is het belangrijk dat overal en altijd wordt gelet op wat het kind eet, niet alleen thuis, maar ook op school, bij vriendjes thuis en bij buitenschoolse activiteiten. Het kind moet hierbij ook duidelijk weten wat hij of zij niet mag eten en moet hier gemotiveerd genoeg voor zijn. Totdat kinderen naar de middelbare school gaan is de slagingskans van het RED dieet erg groot.
Wanneer kinderen naar de middelbare school gaan en pubers worden, wordt het lastiger om het RED dieet te volgen. Nog steeds kan het dieet erg effectief zijn, maar het is voor pubers erg moeilijk om het dieet vol te houden. Dit heeft vooral te maken met het gevoel van erbij willen horen. Kinderen in deze leeftijdscategorie willen graag ergens bij horen en niet afwijken van de rest. Bovendien doen steeds meer verleidingen zich voor om zelf eten te halen wat niet past binnen het dieet. Om deze reden wordt het RED dieet bij pubers niet vaak gevolgd. Wanneer een puber wel honderd procent gemotiveerd is om het dieet te volgen, mag het natuurlijk wel. Het resultaat wanneer je je volledig aan het RED dieet houdt, is even effectief als bij kinderen
Het RED dieet wordt uitgevoerd in combinatie met het PVG onderzoek. Bij dit onderzoek wordt gekeken wat individueel de invloed is van voeding op het gedrag. Dit wordt dus met name toegepast bij kinderen. Pubers volgen het dieet en het onderzoek alleen wanneer zij extreem gemotiveerd zijn, omdat het in die levensfase erg lastig is. Voor volwassenen is het nog niet mogelijk om mee te doen aan het PVG onderzoek. Uit onderzoek blijkt dat dit traject voor volwassenen erg zwaar is, waardoor weinig mensen het volhouden. Het is wel mogelijk om begeleiding te krijgen bij het RED dieet wanneer je motiveert waarom je het dieet wilt volgen, welke hulp je hierbij nodig zal hebben en hoe je hier thuis ondersteuning voor kan krijgen. In enkele gevallen kan hulp geboden worden, maar een PVG onderzoek is op dit moment voor volwassenen nog niet beschikbaar.
Welke symptomen vertoont de doelgroep?
De doelgroep zijn kinderen die kampen met een bepaalde gedragsstoornis, zoals ADHD, ODD, ASS of ADD. Hierbij komen vaak gedragsproblemen voor, maar een kind kan ook last hebben van lichamelijke symptomen. De meest voorkomende klachten worden genoemd.
Gedragsproblemen
Onrustig: slecht kunnen stilzitten, gedrag dat erg wisselend is, niet luisteren, onbeheerste- en impulsieve acties, snel en veel huilen, anderen irriteren en aanraken, niet mogelijk om tot de orde te roepen, vaak rennen in plaats van lopen, driftbuien, eigenwijsheid, agressiviteit, ongeconcentreerd, vaak en snel afgeleid, snel ruzie maken, worden niet graag aangeraakt, worden niet graag getroost, handelen vaak dwangmatig, wil altijd zijn zin krijgen, hard en druk praten, anderen hun spel verstoren, moeite met zichzelf vermaken, vergeetachtig en rusteloos.
Lichamelijke symptomen
Hoofdpijn, dorst, buikpijn, overmatig zweten, winderigheid, diarree, groeipijn, last van keel, neus of oren, regelmatig een bloedneus, eczeem, regelmatig verkouden, problemen met slapen, rode oren, rode rand bij lippen en chronische vermoeidheid.
Hoe werkt het dieet?
Het RED dieet is bij elk persoon anders, zo is iedereen gevoelig voor andere voedingsstoffen en producten. De algemene voedingsstoffen of producten die moeten worden vermeden zijn: zuivelproducten, suikers, kleurstoffen, gluten, smaakstoffen en vis. Dit zijn verschillende producten die voor overgevoeligheidsreacties kunnen zorgen. Volgens het dieet mag je wel kalkoen, lam, rijst, fruit en groenten eten. Daarnaast wordt het voedingspatroon vaak aangevuld met vitaminen en mineralen.
Het dieet wordt altijd gevolgd wanneer het PVG onderzoek gestart wordt. Je volgt het dieet maximaal vijf weken, waarbij wordt gekeken of bepaalde voeding invloed heeft op je gedrag. Het dieet is niet geschikt om langer dan de gestelde vijf weken te volgen. Het is geen dieet om af te vallen, maar een dieet om gedragsproblemen aan te pakken. Dit wil niet zeggen dat het RED dieet minder zwaar is dan andere diëten. Het dieet wordt ervaren als een erg zwaar dieet, maar zeker niet onmogelijk. Wanneer je voor ogen houdt dat het je leven een stuk aangenamer zal maken en je vervelende medicatie links kan laten liggen is het dieet het zeker waard.
Het meest lastige is om volgens het dieet te eten in sociale situaties, omdat mensen om je heen het dieet meestal niet volgen. Na verloop van tijd weet je zo goed wat je wel en niet mag eten dat je je hier altijd van tevoren op kan aanpassen. Ook kan het lastig zijn om je kind ervan te overtuigen wat ze wel en niet mogen. Zo denkt een kind van drie jaar er niet over na wat hij of zij wel mag, maar wil alleen maar lekkere dingen eten.
Er zijn geen richtlijnen te geven hoe het dieet werkt, omdat de te vermijden producten per persoon vastgesteld moeten worden. Wanneer het dieet niet effectief is, is het RED dieet niet geschikt als behandeling voor gedragsproblemen. In dat geval kan een kind na de periode van vijf weken weer gewoon alles eten. Wanneer het dieet wel effect heeft, wordt het RED dieet opgevolgd door het PVG onderzoek. Daarbij wordt gekeken welke producten nou daadwerkelijk de negatieve effecten veroorzaken. Wanneer dit duidelijk is, kan een langdurig voedingspatroon worden opgesteld, waarbij vaak slechts drie tot vijf producten moeten worden vermeden.
Voor- en nadelen RED dieet
Het RED dieet is zeer effectief, maar niet altijd even makkelijk. Net zoals ieder ander dieet, heeft ook het RED dieet zowel voor- als nadelen.
Voordelen van het RED dieet
- De positieve effecten van het dieet merk je de hele dag. Medicijnen tegen gedragsproblemen, zoals Ritalin (methylfenidaat), zijn na enkele uren uitgewerkt. Door het dieet te volgen zijn medicijnen vaak niet meer nodig en de effectiviteit is voortdurend.
- In tegenstelling tot veel medicijnen, heeft het dieet geen bijwerkingen. ADHD medicatie kan vervelende bijwerkingen hebben zoals groeivertraging of slaapproblemen. Het dieet zorgt er juist voor dat je lichaam en gedrag gezonder worden.
- Het dieet helpt niet alleen om gedragsproblemen te verminderen. Ook de bijkomende lichamelijke klachten worden verminderd. Hierdoor gaat een kind zich zowel lichamelijk, als mentaal beter voelen.
- Medicijnen onderdrukken slechts de klachten van gedragsproblemen. Het neemt niet de oorzaak van de problemen weg. Het RED dieet doet dit wel.
Nadelen van het RED dieet
- Medicijnen zijn gemakkelijk te geven aan een kind en geven snel resultaat. Het dieet vergt veel meer energie en inspanning van ouders en het kind zelf om de gedragsproblemen te verminderen.
- Wanneer jijzelf of je kind het dieet volgt, is het belangrijk om altijd zelf eten mee te nemen. Het is niet altijd mogelijk om maaltijden te krijgen die passen binnen het dieet. Je moet dus altijd nadenken over waar je heen gaat en wat voor eten je dan mee kan nemen om niet van het dieet af te wijken.
- Het dieet kan een grote impact hebben op een kind. Zo mag het niet zomaar alles eten, wat voor een kind erg moeilijk kan zijn. Met name in sociale situaties moet het kind zich erg aanpassen.
Wetenschappelijk onderzoek
Uit wetenschappelijk onderzoek van de Wageningen Universiteit en het Research Centre in Eindhoven blijkt dat het RED dieet zeer effectief is bij jonge kinderen. Ook werd gekeken naar het innemen van visolie om het gedrag te verbeteren of het vermijden van kleurstoffen. Hieruit blijkt dat deze methoden niet werken bij ADHD.
Voorgaande studies waren niet altijd honderd procent betrouwbaar. Om die reden zijn nieuwe, meer betrouwbare, onderzoeken uitgevoerd naar verschillende voedingsstoffen en het RED dieet. Zo werden bijvoorbeeld groepen onderscheiden, waarvan de ene groep wel visolie kreeg en de andere groep niet. De groepen waren zich echter niet bewust van het feit of ze het wel of niet kregen. De ene groep kreeg de daadwerkelijke visolie, de andere groep kreeg een placebo. Ook met kleurstoffen is een soortgelijk onderzoek uitgevoerd. Beiden onderzoeken gaven een minimaal resultaat. Dit terwijl een dieet zonder kleurstoffen of een dieet met visolie vaak worden voorgeschreven aan kinderen met ADHD. Het is dus duidelijk dat een RED dieet effectiever is dan de inname van visolie of het vermijden van kleurstoffen.
Het RED dieet waarbij je voornamelijk kalkoen, rijst, lamsvlees, groenten, fruit, vitamines en mineralen eet blijkt wel erg effectief. Dit zijn de algemene producten die je tijdens een RED dieet mag eten. Natuurlijk kunnen de toegestane producten individueel erg verschillen. In tegenstelling tot de diëten zonder kleurstoffen of met visolie, laat het RED dieet een overtuigend resultaat zien. Bij twee derde van de kinderen die het dieet volgt, worden gedragsproblemen duidelijk verminderd of zelfs helemaal weggenomen.
Beginnen met het RED dieet
Het wordt niet aangeraden om zelfstandig, zonder begeleiding, te beginnen met het dieet. Simpelweg omdat het gaat om de selectie van producten die een overgevoeligheidsreactie veroorzaken. Onder begeleiding van een arts of diëtist wordt het hele dieet individueel bepaald om de juiste producten te selecteren. Natuurlijk kan je zelf proberen om bepaalde producten te vermijden om te kijken of klachten verminderen, maar de kans is erg klein dat je toevallig de juiste producten eruit haalt. Een onderzoek naar de geschikte voeding kost wat geld, maar is het uiteindelijk zeker waard. Wanneer duidelijk is welke producten de problemen veroorzaken, hoeft een aangepast voedingspatroon helemaal niet zo ingewikkeld te zijn. Aangezien slechts drie tot vijf producten vaak zorgen voor problemen. Wanneer je deze bepaalde producten niet mag eten, blijven er nog zoveel over dat je niet de rest van je leven een streng dieet hoeft te volgen, waarbij je amper iets mag eten.
Gepubliceerd door: Simpto.nl
Publicatiedatum: 11 juni 2018
Auteur: Lisa Bruijstens
Laatst bijgewerkt op: 11 juni 2018