Druivensuiker

Bijgewerkt op 3 april 2023

Wat is druivensuiker?

Druivensuiker is een monosacharide, oftewel een enkelvoudig koolhydraat, dat ook wel bekend staat onder de namen dextrose en glucose. In tegenstelling tot ander soorten koolhydraten, kan druivensuiker snel worden opgenomen. Koolhydraten leveren energie aan het lichaam. Meervoudige koolhydraten moeten eerst nog afgebroken worden tot kleine suikermoleculen voordat zij kunnen worden opgenomen in het lichaam en energie kunnen leveren. Doordat druivensuiker een enkelvoudig koolhydraat is, hoeft deze niet meer afgebroken te worden en kan het lichaam het koolhydraat gelijk omzetten in energie.

Druivensuiker is aanwezig in voedingsmiddelen, maar is ook verkrijgbaar als supplement. Het gebruik van dextrosesupplementen wordt bijvoorbeeld voorgeschreven wanneer iemand uitgedroogd is en een lage bloedsuikerspiegel heeft. Ook bodybuilders maken af en toe gebruik van dextrosesupplementen. Voor hun heeft dextrose als functie dat het hun gewicht en spieren laat toenemen.

Enkelvoudige koolhydraten

Dextrose behoort tot de enkelvoudige koolhydraten, oftewel suikers, en is qua structuur vergelijkbaar met glucose. Enkelvoudige suikers zorgen voor een snelle stijging van de bloedsuikerspiegel en bevatten vaak weinig goede voedingsstoffen. Wel leveren zij snel energie doordat de deeltjes niet afgebroken hoeven te worden. Andere enkelvoudige suikers zijn bijvoorbeeld glucose, fructose en galactose. Enkelvoudige suikers komen voornamelijk voor in producten zoals witte rijst, witte pasta, koekjes, snoep en gewone tafelsuiker. Dextrose wordt voornamelijk gebruikt als zoetmaker in bakproducten en bewerkte producten. Daarnaast wordt dextrose verkocht als oplossing die kan worden toegediend via een infuus om iemand bloedsuikerspiegel snel te laten stijgen.

Snelle energie

Normaal gesproken worden koolhydraten afgebroken in het lichaam, waardoor de energie geleidelijk wordt vrijgegeven. De koolhydraatketens worden afgebroken tot glucose. De glucose komt in je bloed en je bloedsuikerspiegel gaat stijgen. Dit uit zich in de vorm van energie. Wanneer je dextrose eet, komt het direct in je bloed en zal je lichaam snel energie krijgen. Druivensuiker is het snelst energieleverende koolhydraat dat er tot nu toe ontdekt is. Doordat druivensuiker veel koolhydraten bevat, zijn grote hoeveelheden niet gunstig. Grote hoeveelheden energie kunnen niet zo snel door het lichaam verbruikt worden, waardoor de overbodige dextrose snel zal worden omgezet in vet. Hierdoor kan hoge consumptie van druivensuiker leiden tot overgewicht, hart- en vaatziekten en diabetes.

Voordelen van druivensuiker

Druivensuiker kan ons lichaam snel voorzien van energie en kan de bloedsuikerspiegel snel verhogen wanneer dit nodig is. De voordelen van druivensuiker zijn:

• Druivensuiker bestaat slechts uit koolhydraten. Hierdoor bevat dextrose geen cholesterol en heeft dit geen negatieve effecten op de gezondheid. Te veel cholesterol kan leiden tot hart- en vaatziekten.
• Ook bevat dextrose geen vet. Om deze reden kan druivensuiker gebruikt worden in een vetarm dieet. Doordat het geen vet bevat, kan de suiker snel worden opgenomen in het lichaam. Doordat het geen vet bevat, krijg je geen schadelijke verzadigde vetzuren en transvetzuren binnen.
• Dextrose bevat veel koolhydraten die de belangrijkste energiebron zijn voor het lichaam. Om deze reden gebruiken sporters regelmatig dextrose om te voorzien in hun energie. Ten opzichte van andere koolhydraatrijke voedingsmiddelen, bevat dextrose de grootste hoeveelheid koolhydraten. Tijdens het sporten zorgt dit voor een langer uithoudingsvermogen en meer beschikbare energie.
• Druivensuiker bevat geen zout, oftewel natrium. Dit heeft een positieve invloed op de gezondheid. Een teveel aan natrium kan ervoor zorgen dat je lichaam vocht vasthoudt wat een opgeblazen gevoel tot gevolg kan hebben. Ook kan een teveel aan natrium zorgen voor een hoge bloeddruk.

Nadelen van druivensuiker

Dextrose is in principe niet schadelijk voor de gezondheid, maar kan bij een hoge consumptie wel wat nadelen met zich meebrengen. Zo kan een te hoge consumptie van druivensuiker zorgen voor diabetes, overgewicht en hart- en vaatziekten. Een te hoge consumptie kan de volgende nadelen met zich meebrengen:

• Een te hoge inname van druivensuiker kan voornamelijk voor diabetespatiënten negatieve gevolgen hebben. Zo kunnen diabetici niet goed hun bloedsuikerspiegel constant houden door een te lage productie van insuline. Wanneer zij dextrose binnenkrijgen, zal de bloedsuikerspiegel een snelle stijging ondervinden die het lichaam niet kan bijstellen. Hierdoor kunnen diabetici gevolgen ervaren die te maken hebben met een te hoog bloedglucosegehalte. Hierbij kunnen symptomen optreden zoals erg veel dorst hebben, vaak plassen, een droge mond, vermoeidheid, misselijkheid, buikpijn en ongezond afvallen. Wanneer dit niet wordt behandeld kan er permanent weefsel worden aangetast.
• Daarnaast kan een hoge inname van dextrose de kans op hart- en vaatziekten verhogen. De suikers die niet worden verbruikt voor energie worden omgezet in vetreserves. Hierdoor ontstaat overgewicht en wordt het risico op hart- en vaatziekten vergroot. Mensen die veel toegevoegde suikers eten lopen duidelijk meer risico dan mensen die weinig bewerkte producten met toegevoegde suikers eten.

Druivensuiker en sporten

Doordat dextrose snel energie geeft en het uithoudingsvermogen wordt verbeterd, wordt druivensuiker veel gebruikt door sporters. De dextrose wordt in het lichaam snel omgezet in energie dat door de spieren gebruikt kan worden. Om de spieren te laten functioneren is glycogeen nodig. In onze spieren en lever wordt glycogeen opgeslagen, maar deze reserves worden tijdens het sporten snel verbruikt. Dextrose wordt omgezet in glycogeen, waardoor de voorraden snel worden aangevuld en je dus langer kan sporten.

Ook na het sporten is dextrose gunstig, omdat het de glycogeenvoorraad weer snel kan aanvullen. Bovendien worden onder invloed van druivensuiker andere voedingsstoffen beter opgenomen. Een voorbeeld hiervan is de opname van eiwitten, wat ook tijdens het sporten van belang is voor opbouw en herstel van de spieren. Een combinatie van druivensuiker en een eiwitshake bijvoorbeeld zorgen voor een perfecte combinatie tijdens het sporten.

Druivensuiker en concentratie

Druivensuiker heeft niet alleen een positieve invloed op sportprestaties, maar ook op je concentratie en je vermogen om te leren. Dextrose zorgt voor snelle energielevering aan de hersenen die bijdragen aan goed studeren. Echter, een teveel aan dextrose kan een negatieve invloed hebben op je concentratie. Dextrose kan bijdragen aan een goede concentratie, maar het is natuurlijk net zo belangrijk om voor een rustige te zorgen om goed te kunnen studeren.

Dextrose als supplement

Druivensuiker komt voor in voedingsmiddelen, maar is ook verkrijgbaar als supplement. Een oplossing van dextrose wordt bijvoorbeeld in ziekenhuizen gebruikt om via een infuus druivensuiker toe te dien aan mensen die een te lage bloedsuikerspiegel hebben. Ook is druivensuiker beschikbaar als gel of als tablet om oraal in te nemen. Deze producten zijn verkrijgbaar bij de apotheek en drogisterijen. Deze supplementen zijn beschikbaar in verschillende concentraties met elk zijn eigen functie. Zo is een hoge concentratie nodig bij een noodgeval wanneer iemands bloedsuikerspiegel extreem laag is en snel verhoogd moet worden. Ook wordt dextrose vaak toegevoegd aan energy drinks en energy bars.

De redenen om dextrosesupplementen te gebruiken zijn uiteenlopend. Zo kan een arts bijvoorbeeld supplementen voorschrijven wanneer iemand is uitgedroogd en een laag bloedglucosegehalte heeft. Gelukkig kunnen dextrosesupplementen gewoon gebruikt worden in combinatie met andere medicijnen, doordat dextrose een natuurlijke voedingsstof is. Daarnaast kan een arts injecties met hoge dextroseconcentratie toedienen wanneer een patiënt een extreem lage bloedsuikerspiegel heeft en niet in staat is om door middel van voeding of tabletten dextrose binnen te krijgen. Ook kan in het geval van een te hoog kaliumgehalte een dextrose-injectie worden toegepast.

Het regelmatig nemen van dextrosesupplementen komt voor bij diabetespatiënten. Wanneer hun bloedglucosegehalte daalt dienen zij snel suiker binnen te krijgen om de bloedsuikerspiegel weer op een normaal niveau te krijgen. Zij dienen altijd dextrosesupplementen bij zich te hebben. Wanneer hun bloedsuikerspiegel te laag blijft kunnen er symptomen optreden zoals zwakheid, verwarring, heftig zweten en een versnelde hartslag.

Bijwerkingen van dextrosesupplementen

Druivensuiker wordt alleen toegediend wanneer die echt nodig is, bijvoorbeeld bij diabetespatiënten of in noodgevallen. Wanneer je gebruik maakt van dextrosesupplementen wanneer dit niet nodig is kan dit vervelende symptomen met zich meebrengen die schadelijk zijn voor de gezondheid. Bij een te hoge inname van dextrose is er sprake van hyperglycemie en kunnen de volgende symptomen zich voordoen: erg veel dorst, een droge huid, uitdroging, misselijkheid, kortademigheid, buikpijn, misselijkheid, moeheid, regelmatig plassen, overgeven en verwardheid.

Engelse vertaling

dextrose

Duitse vertaling

Traubenzucker, Dextrose, Glucose, Glukose