Bijgewerkt op 5 juni 2021 door Simpto.nl
Weinig zweten als symptoom
Met ‘weinig zweten’ als symptoom wordt bedoeld een afname van de zweetproductie ten gevolge van een ziekte of aandoening. Dit artikel gaat over oorzaken, gevolgen, diagnostiek en behandeling van ‘weinig zweten’.
De medische term voor ‘weinig zweten’ is ‘hypohidrose’. Wanneer iemand helemaal niet zweet wordt gesproken van ‘anhidrose’.

Weinig zweten (hypohidrose) – Oorzaken
Te weinig zweten kan voorkomen als symptoom van een ziekte of aandoening. Het kan ook het gevolg zijn van een medische behandeling, of een bijwerking van een geneesmiddel.
De meeste oorzaken van hypohidrose zijn onder te verdelen in één van onderstaande groepen:
- Onvoldoende vocht in het lichaam (dehydratie), zoals door uitgebreid vochtverlies, maar ook door bijvoorbeeld diabetes insipidus;
- Beschadiging van zweetklieren door huidziekten, zoals bijvoorbeeld bij schimmelinfecties van de huid (dermatomycosen), atopisch eczeem, miliaria, pemphigus en psoriasis;
- Niet aangelegde zweetklieren, zoals bijvoorbeeld bij ectodermale dysplasie;
- Hormonaal, bijvoorbeeld een te langzaam werkende schildklier (hypothyreoïdie);
- Gebruik van bepaalde geneesmiddelen, zoals bijvoorbeeld
- Ontregeling van het temperatuurcentrum in de hersenen, zoals bijvoorbeeld na een beroerte.
Kijk voor een uitgebreide lijst met oorzaken voor hypohidrose onderaan deze webpagina.
Symptomen hypohidrose / anhidrose
Bij hypohidrose/anhidrose is sprake van een verminderde zweetproductie. Dat is niet altijd goed merkbaar. De anhidrose/hypohidrose kan voorkomen op een bepaald deel van de huid, maar ook over de gehele huid. In het laatste geval wordt gesproken van ‘gegeneraliseerde hypohidrose’.
Behalve de afgenomen of afwezige zweetproductie kunnen ook andere symptomen ontstaan. Transpireren heeft namelijk een functie bij het regelen van de lichaamstemperatuur. Door te zweten koelt de huid, en indirect het lichaam, af. Als je niet kunt zweten terwijl je lichaam dat wel zou moeten doen zal de lichaamstemperatuur stijgen. Dat kan leiden tot warmtestuwing met als symptomen koorts, warm gevoel, hoofdpijn en zich niet lekker voelen. In extreme gevallen kan het zelfs leiden tot hitteberoerte.
Andere klachten die kunnen optreden zijn daling van de bloeddruk. Als reactie daarop gaat het hart sneller te kloppen. Ook kan duizeligheid optreden. Om vocht en temperatuur langs andere weg kwijt te raken kan men gaan hyperventileren. Via de adem op die manier warme lucht en, via minuscule waterdruppeltjes, een geringe hoeveelheid vocht ‘uitgeasemd’.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
In eerste instantie kun je zelf natuurlijk vaststellen dat je niet of nauwelijks transpireert onder omstandigheden waaronder andere mensen dat wel doen.
Voor artsen is het mogelijk om een test te doen om de zweetproductie te meten. Deze test wordt de ‘zetmeel-jodiumproef’ genoemd.
Zetmeel-jodiumproef
Eerst wordt de huid goed afgedroogd en ingesmeerd met 20% jodium in alcohol. Vervolgens de jodiumoplossing laten drogen. Daarna wordt zetmeel over de huid aangebracht. Zetmeel reageert met jodium in aanwezigheid van vocht (zweet). Het geeft een donkerblauw-zwarte verkleuring op de plaats waar transpiratievocht uit de huidporiën komt.
Bij mensen met hypohidrose zal niet of nauwelijks blauwzwarte verkleuring van de huid optreden. Bij mensen met hyperhidrose (overmatig zweten) zal juist een sterke blauwzwarte verkleuring optreden.
Behandeling hypohidrose
Er zijn een aantal maatregelen die je zelf kunt nemen als je last hebt van hypohidrose. Daarnaast zal de arts de onderliggende aandoening willen behandelen.
Wat kun je zelf doen?
Warmte vermijden
In het algemeen geldt dat mensen met een gestoorde zweetproductie warme ruimtes en omstandigheden moeten vermijden. Bij hen zal de lichaamstemperatuur namelijk sterker oplopen dan wanneer ze wel zweetproductie zouden hebben.
In de praktijk betekent het dat blootstelling aan warme zon vermeden moet worden. Uiteraard geldt dat ook voor plaatsen waar sprake is van extreme hitte, zoals sauna’s en stoombaden.
Zware lichamelijke inspanning vermijden
Hetzelfde geldt voor lichamelijke inspanning. Zware lichamelijke inspanning zal bij mensen met hypohidrose/anhidrose snel tot stijging van de lichaamstemperatuur leiden.
Wanneer het verlaten van de te warme ruimte of het beëindigen van de inspanning niet meer voldoende is, kan je proberen je eigen lichaamstemperatuur te verlagen. Dat kan bijvoorbeeld door afkoeling te zoeken bij een ventilator, het lichaam besprenkelen met lauw of koud water, of eventueel zelfs door gebruik te maken van koelpakkingen of ijs (pas op voor bevriezing).
Wat kan de arts doen?
De behandeling van hypohidrose is afhankelijk van de onderliggende oorzaak.
Andere talen
Engelse vertaling
hypohydrosis, decreased sweating
Duitse vertaling
ICD10-code
O74.4
Hypohidrose – Differentiaal Diagnose
Hieronder een uitgebreide lijst met oorzaken voor hypohidrose. Het getal achter de oorzaak is een schatting van het aantal mensen dat jaarlijks in Nederland vanwege die oorzaak last heeft van hypohidrose (minder zweten / weinig zweten).
Vaak voorkomende oorzaken van hypohidrose (weinig zweten): >1.000/jaar
- brandwonden (thermisch letsel) – 179.750
- uitdroging (dehydratie) – 34.350
- aantasting van het perifere zenuwstelsel (perifere neuropathie) – 5.880
- normale veroudering (ouderdom) – 3.135
- ziekte van Hashimoto (auto-immuun thyreoïditis) – 2.016
- injectie met botulinum toxine – 1.806
Minder vaak voorkomende oorzaken van hypohidrose (weinig zweten): <1.000/jaar
- alcoholverslaving (chronisch alcoholisme) – 805
- atopisch eczeem (constitutioneel eczeem) – 770
- ziekte van Parkinson (morbus Parkinson) – 558
- diabetes type 2 – 360
- aantasting van de zenuwen door langdurig alcoholgebruik (alcoholische neuropathie) – 330
- slecht werkende nieren (acute nierinsufficiëntie) – 240
- aantasting van de zenuwen door suikerziekte (diabetische neuropathie) – 237
- aantasting van dunne zenuwvezels (dunnevezelneuropathie) – 185
- gebruik van antipsychotica – 181
- psoriasis (psoriasis vulgaris) – 165
- vissenschubziekte (ichthyosis vulgaris) – 151
- aantasting van de zenuwen door suikerziekte (diabetische neuropathie) – 141
- gebruik van morfine of morfine-achtige middelen – 125
- bestralingsziekte van de huid (radiatiedermatitis) – 106
Zeldzame oorzaken van hypohidrose (weinig zweten): <100/jaar
- ernstige warmtestuwing (hitteberoerte) – 89
- diabetes type 1 – 78
- lewy-lichaampjesdementie (Lewy body-dementie) – 77
- syndroom van Horner – 56
- ectodermale dysplasie – 52
- syndroom van Bradbury-Eggleston (puur autonoom falen) – 34
- beschadiging van het ruggenmerg (ruggenmergletsel) – 33
- syndroom van Adie – 31
- beschadiging of blokkade van de sympathische gangliën (beschadiging of blokkade van de sympathische gangliën) – 24
- meervoudige systeematrofie (multisysteematrofie) – 22
- syndroom van Sjögren (primair Sjögren-syndroom) – 20
- sclerodermie (systemische sclerose) – 19
- autonome neuropathie (autonome neuropathie) – 14
- ziekte van Fabry (alfa-galactosidase A deficiëntie) – 11
- ontsteking van de hersenen (encefalitis) – 11
- te langzaam werkende schildklier door bestraling in het halsgebied (radiotherapie-geïnduceerde hypothyreoïdie) – 10
Zeer zeldzame oorzaken van hypohidrose: <10/jaar
- geslachtsgebonden recessieve vissenschubziekte (X-gebonden recessieve ichthyose) – 9
- geslachtsgebonden hypohidrotische ectodermale dysplasie (X-gebonden hypohidrotische ectodermale dysplasie) – 9
- gebruik van tricyclische antidepressiva (zoals amitriptyline en imipramine) – 9
- hysterie – 8
- multiple sclerose – 8
- syndroom van Guillain-Barré – 7
- morfea (scleroderma circumscriptum) – 6
- gebruik van clonidine (Dixarit) – 5
- perifere diabetes insipidus – 4
- mixed connective tissue disease – 4
- blarenkoorts (pemphigus vulgaris) – 4
- te langzaam werkende schildklier door geneesmiddel (geneesmiddelen-geïnduceerde hypothyreoïdie) – 3
- sympathectomie – 3
- lepra (infectie met Mycobacterium leprae) – 2
- gebruik van Vesicare (solifenacine) – 2
- Phelan-McDermid syndroom (22q13.3-deletie) – 2
- superficiële actinische porokeratose – 2
- syringomyelie – 2
- anhidrotisch-ectodermale dysplasie – 2
- ziekte van Addison (primaire bijnierschorsinsufficiëntie) – 1
- gebruik van biperideen – 1
- incontinentia pigmenti – 1
- HSAN-IA (hereditaire sensorische en autonome neuropathie type IA) – 1
- aangeboren pijnongevoeligheidssyndroom met anhidrose (hereditaire sensorische en autonome neuropathie type IV) – 1
- diabetes insipidus door aandoening in de hersenen (centrale diabetes insipidus) – 1
- gebruik van oxybutynine tabletten – 1
Extreem zeldzame oorzaken van hypohidrose (weinig zweten): <1/jaar
- amyloïdose van de huid (cutane amyloïdose) – 0,8
- syndroom van Bazex (acrokeratosis paraneoplastica) – 0,7
- gebruik van zonisamide – 0,7
- schildklierontsteking van Riedel (chronische fibreuze thyreoïditis van Riedel) – 0,7
- syndroom van Lambert-Eaton (Lambert-Eaton myastheen syndroom) – 0,6
- syndroom van Ross – 0,5
- gebruik van topiramaat – 0,5
- ADULT-syndroom (acro–dermato–ungual–lacrimal–tooth-syndroom) – 0,4
- afstoting van donornier – 0,3
- hyper IgM syndroom type 3 – 0,2
- syndroom van Hay–Wells (AEC-syndroom) – 0,2
- syndroom van Bazex-Dupré-Christol (folliculaire atrophodermie en basocellulair carcinoom) – 0,1
- aangeboren pijnongevoeligheid met partiële anhydrose (hereditaire sensorische en autonome neuropathie type V) – 0,1
- hyper IgM syndroom type 4 – 0,1
- syndroom van Sensenbrenner – 0,1
- dermatopathia pigmentosa reticularis – 0,1
- syndroom van Naegeli – 0,07
- aangeboren pijnongevoeligheidssyndroom (congenitaal pijnongevoeligheidssyndroom) – 0,05
- fucosidose type I – 0,01
- fucosidose type II – 0,01
- hyper IgM syndroom type 5 – 0,01
Synoniemen
Andere termen voor minder zweten zijn niet zweten, niet kunnen zweten, hypohydrose, hypohidrose, hypohydrosis, weinig zweten, weinig transpireren, niet transpireren, niet zweten, niet goed kunnen zweten, niet meer zweten, geen zweetsecretie, niet transpireren, niet kunnen transpireren, weinig zweten, nooit zweten, verminderd transpireren, geheel niet transpireren, minder snel zweten, anhidrose, anhydrose, verminderde zweetproductie en weinig zweet productie.
Uitgegeven door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 1 mei 2018
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 1 mei 2018