overgeven (braken)

Overgeven

Bijgewerkt op 19 oktober 2022 door Simpto.nl

Overgeven als symptoom bij ziekte

Overgeven – of ‘braken’ – is het krachtig uitwerpen van de onverteerde maaginhoud. Het is een van de meest voorkomende symptomen. Braken wordt meestal voorafgegaan door misselijkheid.

Er zijn meer dan duizend verschillende oorzaken voor braken. Deze webpagina gaat over oorzaken, diagnose en behandeling van braken.

overgeven (braken)

De medische term voor overgeven is ’emesis’ of ‘vomeren’.

Welke oorzaken zijn er?

Er zijn ontzettend veel verschillende oorzaken voor overgeven. De meeste oorzaken zijn onder te verdelen in één van de onderstaande groepen.

Aansturing vanuit de hersenen

Overgeven wordt geregeld vanuit de hersenen. Daar waar de hersenen overgaan in het ruggenmerg zit het zogenaamde ‘braakcentrum’. De wetenschappelijk naam hiervoor is ‘area postrema’. Vanuit het braakcentrum wordt braken dus geregeld.

deel van de hersenen waar overgeven wordt geregeld (braakcentrum, area postrema)
Bron: Patrick J. Lynch

Behandeling van overgeven

In principe zal een arts eerst de oorzaak van het overgeven willen weten. Dan is het namelijk mogelijk om de onderliggende oorzaak te behandelen.

Soms is het echter nodig om het braken zelf te behandelen. Dat kan met geneesmiddelen tegen misselijkheid en braken. Dit worden antibraakmiddelen of anti-emetica genoemd. Een veel gebruikt anti-emeticum is bijvoorbeeld metoclopramide.

medicijnen tegen braken

Welke complicaties kunnen optreden?

Overgeven kan een aantal nadelige bijwerkingen geven. De volgende complicaties kunnen optreden:

Uitdroging

Als iemand langere tijd braakt zonder veel te (kunnen) drinken kan uitdroging ontstaan. Vanwege het braken is het vaak lastig om genoeg te drinken. Daarom kan het soms nodig zijn om iemand via een infuus vocht toe te dienen. In dergelijke omstandigheden kan aanhoudend braken dus een reden zijn voor een ziekenhuisopname.

Aspiratie

Met ‘aspiratie’ wordt bedoeld het zich verslikken in opgebraakte of opgegeven maaginhoud. De zure maaginhoud kan hierdoor in de luchtwegen terechtkomen. In sommige gevallen kan dat leiden tot het ontstaan van een longontsteking. Dan wordt gesproken van een ‘aspiratiepneumonie‘.

Mallory-Weiss scheurtjes

Aanhoudend krachtig overgeven kan leiden tot scheurtjes in het slijmvlies van de slokdarm. Dit worden ‘Mallory-Weiss scheurtjes’ genoemd. Het gevolg is dat het braaksel bloed kan bevatten.

Aantasting van het gebit

Aanhoudend braken kan ook het gebit aantasten. Doordat braaksel maagzuur bevat kan het tandglazuur van het gebit worden aangetast.

Engelse vertaling

vomiting

ICD10-code

R11


Overgeven – Differentiaal Diagnose (DD)

Hieronder een uitgebreide lijst met oorzaken van overgeven. Het getal achter de oorzaak geeft een schatting van het aantal mensen in Nederland dat jaarlijks vanwege die oorzaak moet overgeven.

Zeer vaak voorkomende oorzaken van overgeven: >10.000/jaar

Vaak voorkomende oorzaken van overgeven: >1.000/jaar

Minder vaak voorkomende oorzaken van overgeven: <1.000/jaar

Zeldzame oorzaken van overgeven: <100/jaar

Zeer zeldzame oorzaken van overgeven: <10/jaar

Extreem zeldzame oorzaken van overgeven: <1/jaar

Synoniemen

Andere namen voor overgeven zijn braken, kotsen, spugen, maag omkeren, emesis, vomeren, vomiteren, vomitus, vaak overgeven, niks binnen kunnen houden, alle voedsel en drinken uitbraken.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven