Misselijkheid

Bijgewerkt op 6 december 2022

Misselijkheid – inleiding

Misselijkheid behoort – samen met hoofdpijn en koorts – tot de meest voorkomende medische klachten. Vrijwel iedereen is wel eens misselijk. Ernstige misselijkheid leidt vaak tot overgeven (braken).

misselijkheid

Op deze pagina vind je informatie over oorzaken en behandeling van misselijkheid.

Oorzaken misselijkheid

Er zijn zeer veel verschillende oorzaken voor misselijkheid. De meeste oorzaken vallen in één van de onderstaande groepen.

  • Ontsteking of infectie in het maagdarmkanaal (gastro-enteritis) – meestal gaat het om een infectie met virussen (buikgriep), soms met bacteriën;
  • Voedselvergiftiging – voedselvergiftiging is een beruchte oorzaak van ernstige – maar gelukkig vaak kortdurende – misselijkheid;
  • Geneesmiddelen – er zijn zeer veel geneesmiddelen die misselijkheid als bijwerking kunnen geven; berucht zijn geneesmiddelen die bij de behandeling van kanker worden gebruikt (chemotherapie); soms kan ook het stoppen van het langdurig gebruik van een geneesmiddel leiden tot misselijkheid;
  • Aandoeningen van de ingewanden – bijvoorbeeld vernauwing of verstopping van de galwegen en nieren;
  • Zwangerschap
  • Aandoeningen van het binnenoor – hieronder vallen ook de zogenaamde ‘bewegingsziekten’ (wagenziekte, zeeziekte, luchtziekte);
  • Gebruik van alcohol of drugs;
  • Narcose;
  • Bepaalde aandoeningen van de (bloedvaten in de) hersenen, bijvoorbeeld migraine en hersenvliesontsteking;
  • Stofwisselingsziekten – er zijn een aantal zeldzame stofwisselingsziekten waarbij misselijkheid als symptoom kan optreden..

Onderaan deze pagina staat een uitgebreide lijst van oorzaken voor misselijkheid.

Wat kun je ertegen doen?

Wat kan ik zelf doen?

Er is niet zo veel dat je zelf kunt doen tegen misselijkheid. Soms is het mogelijk om de oorzaak weg te nemen, bijvoorbeeld bij wagenziekte. Ook zijn er een aantal drogisterijmiddelen of kruidengeneesmiddelen waarvan beweerd wordt dat ze misselijkheid tegengaan. De werkzaamheid van deze middelen valt in de praktijk echter tegen.

Wat kan de arts doen?

De arts zal willen weten wat de oorzaak van de misselijkheid is. Om daarachter te komen worden vragen gesteld:

  • Wanneer treedt de misselijkheid op? Vooral ‘s ochtends? Na de maaltijd? etc.
  • Gaat de misselijkheid gepaard met overgeven?
  • Zijn er nog andere klachten? Hoofdpijn? Koorts?
  • Zijn er mensen in de direct omgeving die ook misselijk zijn?

De arts kan eventueel besluiten om aanvullend onderzoek te laten doen, bijvoorbeeld bloedonderzoek, urineonderzoek of beeldvormend onderzoek.

Als duidelijk is wat de oorzaak van de misselijkheid is zal de arts beoordelen of daarvoor behandeling nodig is. Soms zal het niet duidelijk worden wat de oorzaak is. In dat geval kan de arts een geneesmiddel tegen misselijkheid voorschrijven. Geneesmiddelen tegen misselijkheid worden anti-emetica genoemd. Voorbeelden van anti-emetica zijn metoclopramide, domperidon en ondansetron.

metoclopramide tegen misselijkheid
metoclopramide tabletten

Engelse vertaling

nausea


Lijst met oorzaken misselijkheid

Hieronder een uitgebreide lijst met meer dan duizend oorzaken van misselijkheid. Het getal achter de oorzaak geeft een schatting van het aantal mensen dat jaarlijks in Nederland vanwege die oorzaak misselijk is.

Oorzaken misselijkheid >10.000/jaar

Hieronder een lijst met zeer vaak voorkomende oorzaken van misselijkheid:

Oorzaken misselijkheid >1.000/jaar

Hieronder een lijst met vaak voorkomende oorzaken van misselijkheid:

Oorzaken misselijkheid <1.000/jaar

Hieronder een lijst met regelmatig voorkomende oorzaken van misselijkheid:

Oorzaken misselijkheid <100/jaar

Hieronder een lijst van zeldzame oorzaken van misselijkheid:

Oorzaken misselijkheid <10/jaar

Hieronder een lijst van zeer zeldzame oorzaken van misselijkheid:

Oorzaken misselijkheid <1/jaar

Hieronder een lijst van extreem zeldzame oorzaken van misselijkheid:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven