Bijgewerkt op 3 november 2021
Waar ligt de hypothalamus?
De hypothalamus is een onderdeel van de hersenen, en ligt ongeveer midden in het hoofd. Zie afbeelding hieronder. Het speelt een rol bij het regelen van allerlei verschillende lichaamsfuncties.
Wat doet de hypothalamus?
De hypothalamus is betrokken bij verschillende functies van het lichaam, waaronder eten & drinken, regeling van de lichaamstemperatuur, slaap-waakritme, bloeddruk, hartslag en voortplanting.
Een belangrijke manier om deze lichaamsfuncties te regelen is door het aanmaken en uitscheiden van bepaalde stofjes. Een aantal van deze stofjes sturen de hypofyse aan. Dit gebeurt door het aanmaken van bepaalde hormonen die de hypofyse aanzetten tot het produceren en uitscheiden van andere hormonen.
Hieronder een overzicht van belangrijke stofjes die door de hypothalamus worden aangemaakt en uitgescheiden:
- Oxytocine: dit hormoon speelt een belangrijke rol bij de voortplanting, de baring en borstvoeding;
- Growth-hormone releasing hormone (GHRH): zet de hypofyse aan tot het aanmaken en uitscheiden van groeihormoon;
- Gonadotropin-releasing hormone (GNRH): zet de hypofyse aan tot het aanmaken en uitscheiden van luteïniserend hormoon (LH) en follikel-stimulerend hormoon (FSH)
- Thyrotropin-releasing hormone (TRH): dit hormoon zet de hypofyse aan om thyroid-stimulating hormone (TSH) en prolactine aan te maken en uit te scheiden.
Naast het uitscheiden van stofjes om bepaalte lichaamsfuncties te regelen worden andere lichaamsfuncties geregeld door het stimuleren van andere delen van de hersenen via zenuwverbindingen.
Bij welke aandoeningen is de hypothalamus aangetast?
Bij onderstaande aandoeningen is de hypothalamus aangetast.
- diabetes insipidus door aandoening in de hersenen (centrale diabetes insipidus)
- gezwel (hypothalamustumor)
- hamartoom van de hypothalamus
- slaapziekte (narcolepsie)
- slecht werkende hypothalamus (hypothalamusdysfunctie)
- syndroom van Fröhlich (adiposogenitale dystrofie)
- syndroom van Kallmann
- hypothalamusletsel
- syndroom van Shapiro (spontane periodieke hypothermie)