Bloedplaatjes

Bijgewerkt op 29 maart 2022

Wat zijn bloedplaatjes (trombocyten)?

Bloedplaatjes zijn kleine lichaampjes in het bloed die een belangrijke rol spelen bij het stelpen van een bloeding. De medische naam is ‘trombocyten’ of ‘thrombocyten’.

bloedplaatjes (trombocyten) in bloeduitstrijkje

Hoe ontstaan ze?

Bloedplaatjes ontstaan vanuit voorlopercellen in het beenmerg. Deze voorlopercellen worden ‘megakaryocyten’ genoemd. Bloedplaatjes ontstaan als megakaryocyten uit elkaar vallen in heel veel verschillende deeltjes. Deze deeltjes zijn de bloedplaatjes. Elke megakaryocyt produceert op deze manier 1.000-3.000 bloedplaatjes.

De ontwikkeling van megakatyocyten in het beenmerg en het uiteenvallen in bloedplaatjes wordt geregeld door het hormoon trombopoëtine. Trombopoëtine wordt vooral in de lever gemaakt.

Waar in het lichaam zitten ze?

Bloedplaatjes worden aangemaakt in het beenmerg. Daar ontstaan ze uit grotere cellen die ‘megakaryocyten’ worden genoemd. Vanuit het beenmerg komen ze in het bloed terecht.

bloeduitstrijkje
bloeduitstrijkje

Op de afbeelding een bloeduitstrijkje met daarin witte bloedcellen (leukocyten), rode bloedcellen (erytrocyten) en bloedplaatjes (trombocyten). De witte bloedcellen zijn veel groter dan de rode bloedcellen; de rode bloedcellen op hun beurt weer veel groter dan de bloedplaatjes. De ruimte tussen de bloedcellen wordt opgevuld door bloedplasma.

Wat is de functie van bloedplaatjes (trombocyten)?

Bloedplaatjes spelen een belangrijke rol bij het stelpen van bloedingen. Op de plek van een verwonding verzamelen de bloedplaatjes zich. Ze binden aan de cellen van de wand van het beschadigde bloedvat en vervolgens klitten ze aan elkaar om zo een plug te vormen. Zie afbeelding hieronder. Hierdoor wordt de beschadiging gedicht. Vervolgens wordt door het op gang komen van het proces van bloedstolling fibrine afgezet in de wond. De fibrine-moleculen maken verbinding met elkaar om uiteindelijk een korst te vormen op de plek van de beschadiging van het bloedvat.

samenklonteren bloedplaatjes bij verwonding
vorming van een plug van bloedplaatjes

Als het aantal bloedplaatjes in het bloed te laag is ontstaat een zogenaamde bloedingsneiging. Dat betekent dat snel blauwe plekken of bloedingen ontstaan, wondjes minder snel of helemaal niet dichtgaan en bloedingen dus minder snel stoppen.

Bij welke aandoeningen spelen ze een rol?

Er zijn aandoeningen waarbij het aantal bloedplaatjes in het bloed verlaagd is. Ook zijn er aandoeningen waarbij het aantal bloedplaatjes in het bloed verlaagd is. Tenslotte zijn er aandoeningen waarbij het aantal bloedplaatjes niet afwijkend is maar de bloedplaatjes zelf abnormaal zijn.

Verlaagd aantal bloedplaatjes

Er zijn een groot aantal aandoeningen waarbij het aantal bloedplaatjes in het bloed verlaagd is. Dit wordt ‘trombocytopenie‘ genoemd. Kijk voor een uitgebreid overzicht van mogelijke oorzaken voor een verlaagd aantal bloedplaatjes op de webpagina over trombocytopenie.

Aandoeningen waarbij het aantal bloedplaatjes te laag is of de bloedplaatjes abnormaal zijn kunnen leiden tot blauwe plekken en bloedingen.

Verhoogd aantal bloedplaatjes

Ook zijn er aandoeningen waarbij het aantal bloedplaatjes in het bloed te hoog is. Te veel bloedplaatjes in het bloed wordt ‘trombocytose‘ of ‘trombocytemie‘ genoemd.

Abnormale bloedplaatjes

Ook zijn er aandoeningen waarbij de bloedplaatjes zelf abnormaal zijn en daardoor niet goed werken. Dit wordt ‘trombocytopathie‘ genoemd.

Engelse vertaling

platelets, thrombocytes

Synoniemen

Andere namen voor bloedplaatjes zijn trombocyten en thrombocyten.

1 gedachte over “Bloedplaatjes”

  1. Ik vraag mij af; als je iedere dag verse biologische groentesoep eet met rundvlees balletjes en weinig zout, wat heel gezond is, zou dit bloedversterkend werken?

    Chris

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven