Bijgewerkt op 9 maart 2022
Wat is een acute buik?
Met een ‘acute buik’ wordt bedoeld dat de patiënt plotseling ernstige buikpijn heeft gekregen en dat bij lichamelijk onderzoek kenmerken aanwezig zijn van prikkeling van het buikvlies (peritoneale prikkeling). Prikkeling van het buikvlies leidt er meestal toe dat de patiënt bij onderzoek van de buik de buikspieren automatisch aanspant. De arts kan daardoor niet goed de buikorganen beoordelen. Er wordt gesproken van een ‘harde buik’, of ook van ‘actief spierverzet van de buikmusculatuur’, of met een franse term ‘défense musculaire’.
Een acute buik is op zichzelf geen diagnose. Het is echter wel een signaal dat er sprake kan zijn van een ernstige aandoening. Daarom zal de arts snel de onderliggende oorzaak willen weten, zodat ook snel de juiste behandeling ingesteld kan worden. Vaak zal worden besloten om middels een spoed(kijk)operatie in de buik te kijken naar afwijkingen. Om die reden worden patiënten met een acute buik meestal beoordeeld en behandeld door een chirurg.
Oorzaken van acute buik
Er zijn veel verschillende oorzaken mogelijk van een acute buik. Hieronder staan de meest voorkomende oorzaken.
- afsluiting van de darm (mechanische ileus)
- afsluiting of vernauwing van de darmslagader met als gevolg darmischemie
- blindedarmontsteking (acute appendicitis)
- buikvliesontsteking (peritonitis)
- buitenbaarmoederlijke zwangerschap (extrauteriene graviditeit)
- draaiing van de darm (volvulus)
- draaiing van de eierstok (torsie van het ovarium)
- gaatje in de dikke darm (colonperforatie)
- gaatje in de maag (maagperforatie)
- niersteenaanval (niersteenkoliek)
- ontsteking van de galblaas (acute cholecystitis)
- ontsteking van de alvleesklier (acute pancreatitis)
- ontstoken divertikel van de dikke darm (acute diverticulitis)
- sikkelcelziekte / sikkelcelcrise