Zuurgraad urine

Bijgewerkt op 19 februari 2023

Zuurgraad urine – betekenis

De zuurgraad van de urine geeft aan hoe veel (of weinig) zuren er in de urine zitten. Deze meting wordt gedaan om te beoordelen of er sprake is van verzuring (acidose) in het lichaam. De zuurgraad wordt uitgedrukt als een ‘pH’ waarde. Een lage pH-waarde betekent een hoge zuurgraad. Een hoge pH-waarde betekent een lage zuurgraad. Dat wordt ‘alkalose‘ genoemd.

Wat is een normale pH-waarde?

De afkorting ‘pH’ staat voor ‘pondus Hydrogenii’. Dat is Latijn voor het ‘gewicht’ (de concentratie) van waterstofionen. ‘Hydrogenium’ -afgekort ‘H’ – betekent ‘waterstof’.

De pH-waarde is een maat voor de concentratie aan waterstofionen. Water heeft een pH-waarde van 7. Bij een waarde lager dan 7 wordt gesproken van een ‘zuur milieu’. Bij een waarde hoger dan 7 van een ‘alkalisch milieu’. Bij gezonde mensen schommelt de pH van urine meestal tussen de 4,8 en 7,6.

pH-waarde urine

Omdat urine behalve water nog veel andere stofjes bevat ligt de normaalwaarde voor urine iets lager. Meestal wordt een pH-waarde van 6,5 als normaal beschouwd. Een pH-waarde lager dan 6,5 betekent dan zure urine. Een pH-waarde boven de 6,5 betekent alkalische urine.

Waar is de zuurgraad van de urine van afhankelijk?

De zuurgraad van de urine hangt sterk af van de voeding. Veel vlees eten leidt tot zure urine (lage pH). Veel plantaardig voedsel eten leidt tot alkalische urine (hoge pH). Na maaltijden stijgt de pH-waarde van urine kortdurend. Tijdens periodes van vasten (niet eten) zal de pH-waarde omlaag gaan. Ook ‘s nachts is de pH van urine wat lager dan overdag.

Zuurgraad urine: waarom wordt het gemeten?

De zuurgraad van de urine wordt bepaald om een idee te krijgen van het zuur-basen-evenwicht in het lichaam. Het is echter een zeer grove maat daarvoor. Over het algemeen kun je zeggen dat een lage pH van de urine het bestaan van alkalose in het lichaam onwaarschijnlijk maakt. Andersom is een verzuring van het lichaam (acidose) onwaarschijnlijk als de urine een hoge pH-waarde heeft.

Verder wordt de zuurgraad van urine gebruikt om bevindingen bij urineonderzoek te duiden. Zo kunnen bij onderzoek van urine onder de microscoop bepaalde kristallen worden gevonden. Sommige daarvan zullen voornamelijk ontstaan in zure urine; andere juist in alkalische urine. Kennis over de zuurgraad van de urine kan dan helpen bepalen om wat voor kristallen het gaat.

Zuurgraad urine: hoe wordt het gemeten?

De zuurgraad van de urine kan eenvoudig worden bepaald met behulp van teststrookjes. Hierbij wordt het teststrookje een paar seconden in de urine gehouden.

urine zelftest teststrip in urine

De kleur van het teststrookje zal veranderen. De kleurverandering is afhankelijk van de zuurgraad van de urine. Na 1-2 minuten wachten kan het resultaat worden afgelezen. Dit gebeurt door de kleur van het teststrookje te vergelijken met een kleurenkaart die wordt bijgeleverd.

zuurgraad urine - voorbeeld van kleurkaart voor aflezen pH-waarde urine
zuurgraad urine – voorbeeld van kleurkaart voor aflezen pH-waarde urine

Meestal geeft het teststrookje waardes van 5 tot 9. Als de pH van de urine buiten dit bereik ligt kan de pH in een laboratorium uitgebreider worden onderzocht.

Zuurgraad urine: wat betekent een verlaagde pH van de urine?

Zure urine kan ontstaan door:

Zuurgraad urine: wat betekent een verhoogde pH van de urine?

Een abnormaal verhoogde pH van de urine (alkalisch urine) komt voor bij bepaalde zeldzame nierziekten. Het gaat om een groep ziekten die tezamen ‘renale tubulaire acidose’ wordt genoemd. Hiervan bestaan verschillende typen.

Bij renale tubulaire acidose zijn de nieren niet goed in staat om bicarbonaat ‘vast te houden’ in het lichaam. Met andere woorden, het lichaam verliest bicarbonaat doordat het via de nieren wordt uitgescheiden in de urine. Bicarbonaat is een sterk alkalische stof. Door de toename van bicarbonaat in de urine zal de urine dus alkalisch worden (hoge pH).

Synoniemen

Andere namen voor zuurgraad urine zijn pH urine en pH van de urine.

Engelse vertaling

urinary pH, urine pH

Duitse vertaling

pH des Harns, pH-Wert des Urins

6 gedachten over “Zuurgraad urine”

  1. GEERT VAN DEN BERGHE

    Geachte,
    Ik drink zowat om de 2 dagen een glas water met een weinig bicarbonaat.
    Doe ik daar goed mee, mag ik deze gewoonte aanhouden of is het beter dit om de 3 dagen te doen? Kan het op een bepaald moment ook schadelijk zijn voor de nieren?

  2. Mariët Koopman

    Ik heb een ph van 9. Het teststrookje is blauw.
    Vanochtend en vanmiddag gemeten.
    Ik eet gezond.
    Maar had vanmorgen wel hoofdpijn.
    Net of ik ziek werd, maar het is beter geworden.
    Is dit nog acceptabel. Of moet ik naar de huisdokter?

  3. Ik heb een darmtumor gehad, ben nu stomadragend. Mij was chemo geadviseerd, maar dat heb ik geweigerd, maar ik blijf onder controle van de Oncoloog.
    Naast supplementen ben ik natriumbicarbonaat (met citroensap) gaan gebruiken om mijn PH op 7 te houden en ben daarmee al jaren tumorvrij. De darm is bij onderzoek super schoon. Zelfs geen poliepen meer geconstateerd.
    Zijn er ook andere doeltreffende middelen om de PH boven 7 te krijgen/houden?

    1. Een pH van de urine van 9 is erg hoog. Het zou verklaard kunnen worden door gebruik van geneesmiddelen die de urine alkaliseren. Dit soort middelen worden gebruikt bij de behandeling van bepaalde soorten nierstenen. Als u dergelijke middelen niet gebruikt is het sowieso aan te bevelen de test nog eens opnieuw te doen, of te laten herhalen bij een diagnostisch laboratorium. Dergelijke laboratoria hebben nauwkeuriger apparatuur om de pH van urine te bepalen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven