Bijgewerkt op 21 mei 2021
Wat is neutropenie?
Neutropenie is een abnormaal lage hoeveelheid neutrofiele granulocyten in het bloed. Neutrofiele granulocyten zijn een bepaald type witte bloedcellen. Ze spelen een belangrijke rol bij het bestrijden van infecties door bacteriën en virussen.
Normaal gesproken zitten er tussen de 1.800 en 8.000 neutrofiele granulocyten in een microliter bloed. Als het aantal onder de 1.800 per microliter zakt wordt gesproken van neutropenie.
Bij een aantal van 1.000-1.800 neutrofiele granulocyten per microliter bloed wordt gesproken van ‘lichte neutropenie’; als het aantal tussen de 500-1.000 neutrofiele granulocyten per microliter zit wordt gesproken van ‘matige neutropenie’; als het aantal onder de 500 per microliter zakt wordt gesproken van ‘ernstige neutropenie’. Als er helemaal geen granulocyten worden aangetroffen in het bloed wordt gesproken van ‘agranulocytose‘.
Welke symptomen geeft het?
Verlaging van het aantal neutrofiele granulocyten in het bloed geeft op zich geen klachten. Klachten ontstaan pas als de neutropenie leidt tot infecties. Mensen met een verlaagd aantal neutrofiele granulocyten in het bloed zijn namelijk vatbaar voor infecties.
Er zijn zeer veel verschillende symptomen die kunnen optreden ten gevolge van infecties. Vaak is er sprake van koorts. Luchtweginfecties beginnen vaak met keelpijn en ophoesten van gelig slijm.
Infecties verlopen bij hen vaak ook ernstiger. In extreme gevallen kan neutropenie leiden tot bloedvergiftiging (sepsis).
Welke oorzaken zijn er?
Er zijn zeer veel verschillende oorzaken voor het ontstaan van neutropenie. De meeste oorzaken vallen in één van onderstaande categoriën.
- Aandoeningen van het beenmerg – neutrofiele granulocyten worden aangemaakt in het beenmerg; bij ziekten van het beenmerg kan het aantal aangemaakt neutrofiele granulocyten afnamen; voorbeelden zijn aplastische anemie, en aantasting van het beenmerg door chemotherapie;
- Infecties – zoals bijvoorbeeld HIV-infectie en tuberculose;
- Gebruik van geneesmiddelen – behalve antikankermiddelen zijn er nogal wat andere medicijnen die neutropenie als bijwerking kunnen geven; voorbeelden zijn penicillamine, clozapine en trimethoprim/sulfamethoxazol;
- Stofwisselingsziekten – zoals bijvoorbeeld isovaleriaanacidemie en het syndroom van Chédiak–Higashi;
- Vitamine-tekorten – zoals bijvoorbeeld vitamine B12-tekort (vitamine B12 deficiëntie) en tekort aan foliumzuur (foliumzuur deficiëntie);
- Erfelijke afwijking – zoals bijvoorbeeld de erfelijke vorm van cyclische neutropenie;
- Vergiftigingen (intoxicaties) – zoals bijvoorbeeld zinkvergiftiging.
Wat is de behandeling?
In principe geldt dat de onderliggende oorzaak moet worden behandeld. Als de oorzaak niet duidelijk is of niet goed behandeld kan worden is het mogelijk om te behandelen met recombinant G-CSF, zoals filgrastim. Dit is een middel dat de aanmaak van neutrofiele granulocyten in het beenmerg stimuleert.
Andere talen
Engelse vertaling
Duitse vertaling
Neutropenie
Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 16 oktober 2018
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 16 oktober 2018