Bijgewerkt op 16 juni 2021
Wat is hyperprolactinemie?
Hyperprolactinemie betekent een verhoogd prolactine gehalte in het bloed. Prolactine is een hormoon dat wordt uitgescheiden door de hypofyse in het bloed.
Er zijn verschillende redenen waarom het gehalte van prolactine verhoogd kan zijn. Een verhoging van het prolactine gehalte is normaal tijdens de zwangerschap en tijdens het geven van borstvoeding. Daarnaast kunnen ook aanhoudende stress en langdurige stimulatie van de tepel(s) leiden tot een verhoging van het prolactine gehalte in het bloed.
Wanneer is het prolactine gehalte te hoog?
Het prolactine gehalte in het bloed is normaal gesproken lager dan 0,6 IU/l. Dus waarden die daarboven liggen zijn te hoog. In dat geval wordt gesproken van hyperprolactinemie.
Oorzaken hyperprolactinemie
Hieronder een overzicht van overige oorzaken van een verhoogd prolactine gehalte in het bloed. Het getal achter elke oorzaak geeft een schatting van het aantal mensen dat jaarlijks in Nederland vanwege die oorzaak een verhoogd prolactine gehalte heeft.
- prolactinoom – 1.837
- gebruik van domperidon – 1.275
- auto-immuun thyreoïditis (ziekte van Hashimoto) – 899
- empty sella syndroom – 653
- gebruik van metoclopramide (Primperan) – 225
- polycysteus ovariumsyndroom – 210
- levercirrose – 180
- gebruik van alprazolam (Xanax) – 160
- gebruik van clomipramine (gebruik van clomipramine) – 120
- gebruik van amitriptyline (Tryptizol, Sarotex) – 68
- gebruik van Zyprexa (olanzapine) – 60
- chronisch nierfalen (chronische nierinsufficiëntie) – 58
- gebruik van imipramine – 53
- gebruik van bromocriptine (Parlodel) – 51
- macroprolactinemie – 46
- gebruik van risperidon (Risperdal) – 40
- granulomateuze mastitis (idiopathische granulomateuze mastitis) – 38
- craniofaryngioom – 16
- HAIR-AN syndroom (hyperandrogene-insulineresistente-acanthosis nigricanssyndroom) – 13
- acromegalie – 10
- verwonding van de borstkas (thoraxletsel) – 8
- goedaardig gezwel van de hersenvliezen (meningeoom) – 6
- gebruik van Invega® (paliperidon) – 6
- gebruik van Xeplion® (paliperidon) – 5
- verwonding van de hersenen (hersenletsel) – 5
- lymfocytaire hypofysitis – 3
- syndroom van Pickardt – 2
- syndroom van Van Wijk-Grumbach – 2
- granulomateuze ontsteking van de hypofyse (granulomateuze hypofysitis) – 2
- gebruik van pimozide (Orap) – 2
- operatie aan de borstkas (thoraxoperatie) – 2
- gezwel van de hypothalamus (hypothalamustumor) – 1,3
- MEN-syndroom type I – 1,3
- zwangerschapswaan – 0,9
- niet-functionerend macroadenoom van de hypofyse – 0,5
- traumatic sectioning of the pituitary stalk – 0,3
- ziekte van Hand-Schüller-Christian – 0,2
Symptomen hyperprolactinemie
Een verhoogd prolactine gehalte in het bloed kan leiden tot:
- Geen zin in seks
- Geelwitte afscheiding uit de tepel(s)
- Verminderde vruchtbaarheid
- Onregelmatige menstruatie
- Stoppen van de menstruatie
- Borstvorming bij mannen
- Minder kracht (bij mannen)
Behandeling hyperprolactinemie
De behandeling is afhankelijk van de oorzaak van het verhoogde prolactine gehalte. Als de oorzaak het gebruik van een bepaald geneesmiddel is zal door de behandelend arts beoordeeld worden of dit geneesmiddel kan worden vervangen door een ander geneesmiddel.
Engelse term
ICD10-code
E22.1
Synoniemen
hoog prolactine, hoog prolactine gehalte, verhoogd prolactine, verhoogd prolactine gehalte, verhoogde prolactine spiegel, hyperprolactinaemie
Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 6 januari 2016
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 2 november 2018