Bijgewerkt op 6 mei 2023
Wat is hyperlipasemie?
Hyperlipasemie is een verhoogd lipase gehalte in het bloed. Lipase is een spijsverteringsenzym dat vooral door de alvleesklier wordt gemaakt en uitgescheiden in de dunne darm. Kleinere hoeveelheden lipase worden in de slokdarm, de maag en de dunne darm aangemaakt en uitgescheiden. Ook wordt het enzym door de speekselklieren aangemaakt en uitgescheiden in het speeksel.
Hoe wordt het bepaald?
Het lipase gehalte van het bloed kan worden bepaald door bloed af te nemen bij de patient. Dit gebeurt meestal via een injectie in de elleboogplooi. Het bloed wordt vervolgens in een laboratorium onderzocht.
Normaalwaarde
Het lipase gehalte van het bloed wordt uitgedrukt in eenheden per liter, of in het engels ‘units per liter’ (U/L). Bij gezonde mensen is het lipase gehalte van het bloedserum 12-70 U/L. De normaalwaarden kunnen echter van laboratorium tot laboratorium verschillen.
Welke oorzaken zijn er?
Meestal wordt hyperlipasemie veroorzaakt door een aandoening van de alvleesklier. Vaak is er sprake van een ontsteking van de alvleesklier (pancreatitis), maar ook gezwellen van de alvleesklier kunnen een verhoogd lipase gehalte in het bloed veroorzaken.
Mensen met slecht werkende nieren kunnen ook te veel lipase in het bloed hebben. Dat komt doordat de nieren niet goed in staat zijn het enzym uit te scheiden en af te voeren via de urine.
Ten slotte zijn er ook bepaalde geneesmiddelen die een verhoging van het lipase gehalte van het bloed als bijwerking hebben. Voorbeelden van medicijnen die hyperlipasemie als bijwerking kunnen geven zijn:
- cabozantinib (merknaam: Cabometyx)
- entecavir (merknaam: Baraclude)
- foscarnet (merknaam: Foscavir)
- nilotinib (merknaam: Tasigna)
- nivolumab (merknaam: Opdivo)
- rivaroxaban (merknaam: Xarelto)
Welke symptomen geeft het?
Hyperlipasemie geeft zelf geen symptomen. Wel kan de onderliggende oorzaak symptomen veroorzaken. Kijk voor meer informatie hierover op de webpagina’s over de verschillende oorzaken.
Wat is de behandeling?
Hyperlipasemie wordt op zichzelf niet behandeld. Wel zal de behandelend arts willen weten wat de onderliggende oorzaak is. Zodra een diagnose is gesteld kan een gerichte behandeling worden ingesteld. De verschilt van oorzaak tot oorzaak.
Engelse vertaling
Hyperlipasemia
Duitse vertaling
Hyperlipasemie
Verder lezen / Referenties
- AM Hameed, VWT Lam en HC Pleass, ‘Significant elevations of serum lipase not caused by pancreatitis: a systematic review’, online gepubliceerd in HPB (Oxford) van februari 2015; 17(2): pagina’s 99-112.