Wat is hyperkaliëmie?

Hyperkaliëmie betekent een verhoogd kalium gehalte in het bloed. Het kalium gehalte in het bloed ligt bij gezonde personen tussen 3,5-5,0 mmol/l. Bij waarden boven 5,0 mmol/l wordt gesproken van ‘hyperkaliëmie’.

Een kaliumspiegel die hoger is dan 7 mmol/l kan leiden tot hartritmestoornissen. Daarom is het van belang om het verhoogde kaliumgehalte snel op het spoor te komen en te behandelen.

Oorzaken hyperkaliëmie

Er zijn veel verschillende oorzaken voor het ontstaan van een verhoogd kaliumgehalte in het bloed. Hieronder een overzicht.

• Gebruik van bepaalde geneesmiddelen, bijvoorbeeld amiloride, triamtereen, spironolacton, enalapril, en lisinopril;
• Gebruik van voedingssupplementen die kalium bevatten;
• Toediening van kalium per injectie of infuus;
• Slecht werkende nieren (nierfalen);
• Slecht werkende bijnierschors (bijnierschorsinsufficiëntie), zoals bij de ziekte van Addison en bijnierhyperplasie;
• Suikerziekte (diabetes mellitus);
• Afbraak van cellen, zoals bijvoorbeeld bij brandwonden, afbraak van spierweefsel (rabdomyolyse) of afbraak van rode bloedcellen (hemolyse);
• Erfelijke stofwisselingsziekten.

Symptomen hyperkaliëmie

Een verhoogd kaliumgehalte kan tot de volgende klachten leiden:

• Minder kracht, bijvoorbeeld moeite met opstaan vanuit een stoel;
• Snelle hartslag, maar soms ook een langzame hartslag;
• Verlies van bewustzijn / flauwvallen.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Het kalium gehalte kan gemeten worden in het bloed. Bij waarden boven de 5 mmol/l is sprake van hyperkaliëmie.

Een verhoogd kalium gehalte in het bloed kan ook aan het licht komen doordat op een hartfilmpje (ECG) afwijkingen gevonden worden die passen bij een te hoog kalium gehalte.

Behandeling hyperkaliëmie

Een sterk verhoogd kalium gehalte moet direct worden behandeld. In het ziekenhuis zal meestal een infuus worden gegeven met glucose en insuline. Daarnaast kan ook calciumgluconaat worden ingespoten.

Verder moet de oorzaak van het verhoogde kaliumgehalte worden achterhaald en behandeld. Als de oorzaak bijvoorbeeld het gebruik van bepaalde geneesmiddelen is zal het gebruik van deze geneesmiddelen worden gestopt en zal de behandelend arts beoordelen of andere geneesmiddelen daarvoor in de plaats moeten komen.

Engelse term

elevated potassium level in the blood, hyperkalemia, hyperkalaemia