Splenomegalie

Bijgewerkt op 3 juni 2021 door Simpto.nl

Splenomegalie – Differentiaal Diagnose (DD)

Hieronder een uitgebreide lijst met oorzaken van splenomegalie (miltvergroting). Het getal achter de oorzaak geeft een schatting van het aantal gevallen per jaar door die oorzaak.

Veel voorkomende oorzaken van splenomegalie: >1.000 gevallen / jaar

• ziekte van Pfeiffer (mononucleosis infectiosa) – 3.280
• infectie met het cytomegalovirus (cytomegalie) – 2.000

Minder vaak voorkomende oorzaken van splenomegalie: <1.000 gevallen / jaar

• zwangerschap (graviditeit) – 950
• trombose van de poortader (vena porta trombose) – 780
• non-Hodgkin lymfoom – 683
• reuma (reumatoïde artritis) – 679
• levercirrose – 621
• ziekte van Lyme (lymeborreliose) – 555
• bloedpropje in de long (longembolie) – 500
• sarcoïdose – 473
• hartaanval (myocardinfarct) – 451
• gebruik van ibuprofen (Brufen) – 370
• hartaanval van de voorwand van het hart (voorwandinfarct) – 275
• hoge bloeddruk (essentiële hypertensie) – 275
• verhoogde bloeddruk in de poortader (portale hypertensie) – 253
• folliculair lymfoom – 234
• polycytemia vera – 203
• chronische lymfatische leukemie – 202
• hemolytische anemie van het warme type – 197
• bloeding van de milt – 184
• acute myeloïde leukemie – 180
• essentiële trombocytemie – 140
• verbindweefseling van het beenmerg (primaire myelofibrose) – 139
• ziekte van Hodgkin (Hodgkin-lymfoom) – 137
• tuberculose – 133
• chronische myeloïde leukemie – 131
• aangeboren cytomegalie (congenitale cytomegalovirusinfectie) – 112

Zeldzame oorzaken van splenomegalie: <100 gevallen per jaar

• spataderen in de maag (fundusvarices) – 98
• syndroom van Felty – 91
• kattenkrabziekte – 90
• hartaanval van de onderwand van het hart (onderwandinfarct) – 83
• tumorembolie in de long (pulmonale tumoremboliën) – 80
• malaria – 77
• toxocariasis – 75
• hepatitis B – 74
• verbindweefseling van de lever door verstopping in de galkanaaltjes (primaire biliaire cirrose) – 70
• trombose van de miltader (vena lienalis trombose) – 65
• knokkelkoorts (dengue) – 65
• infectie in het hart (infectieuze endocarditis) – 61
• mantelcellymfoom – 60
• boezemflutter (atriumflutter) – 60
• trombose van de onderste holle ader (trombose van de vena cava inferior) – 60
• ziekte van Kawasaki (mucocutaan lymfklier syndroom) – 60
• hepatopulmonaal syndroom – 59
• ijzerstapelingsziekte (hemochromatose) – 57
• jeugdreuma (juveniele idiopathische artritis) – 50
• marginalezonelymfoom (milt-marginale zone B-cel lymfoom) – 49
• rhesusziekte (rhesus antagonisme) – 48
• tropische splenomegalie-syndroom – 47
• persisterende polyklonale B-cellymfocytose – 43
• primaire amyloïdose – 43
• auto-immuun hemolytische anemie – 42
• hepatitis C (acute hepatitis C) – 41
• syfilis (primaire syfilis) – 38
• tekort aan het enzym glucose-6-fosfaat dehydrogenase (glucose-6-fosfaat dehydrogenase deficiëntie) – 38
• gebruik van doxorubicine – 34
• spataderen in de endeldarm (rectumvarices) – 33
• bloedende spataderen in de maag (bloedende fundusvarices) – 33
• gebruik van Avastin (bevacizumab) – 33
• SLE (systemische lupus erythematodes) – 31
• acute lymfatische leukemie – 30
• POEMS syndroom – 27
• aantasting van het hart door hoge bloeddruk (hypertensieve hartziekte) – 26
• vernauwing van de aortaklep (aortakleptstenose) – 24
• hemolytische ziekte van de pasgeborene (erythroblastosis foetalis) – 24
• hepatitis E (acute hepatitis E) – 23
• lymfangitis carcinomatosa – 23
• verhoogde druk in de longslagader veroorzaakt door andere ziekte (secundaire pulmonale hypertensie) – 21
• aangeboren sferocytaire anemie (congenitale sferocytose) – 20
• HIV-infectie (acute HIV-infectie) – 20
• abces van de milt (miltabces) – 19
• sikkelcelziekte (sikkelcelanemie) – 18
• syndroom van Sjögren (primair Sjögren-syndroom) – 18
• viskruikinfarct (takotsubo cardiomyopathie) – 18
• buitenbaarmoederlijke zwangerschap (extra-uteriene graviditeit) – 18
• zwarte koorts (viscerale leishmaniasis) – 17
• ziekte van Waldenström (macroglobulinemie van Waldenström) – 16
• aangeboren toxoplasmose (congenitale toxoplasmose) – 15
• verdikt hartzakje (constrictieve pericarditis) – 15
• haarcelleukemie (hairy-cell leukemie) – 14
• aangeboren verbindweefseling van de lever (congenitale leverfibrose) – 12
• verhoogd triglyceriden gehalte in het bloed (hypertriglyceridemie) – 11
• hartaanval van de achterwand van het hart (achterwandinfarct) – 11
• syndroom van Wolff-Parkinson-White – 11
• bloedvergiftiging door streptokokken bij pasgeboren baby’s (neonatale sepsis door groep B streptokokken) – 11
• ziekte van Weil (leptospirose) – 11
• Lady Windermere-syndroom (pulmonale Mycobacterium avium complex infectie) – 10
• primaire scleroserende cholangitis – 10
• angioimmunoblastair T-cel lymfoom – 10

Zeer zeldzame oorzaken van splenomegalie: <10 gevallen / jaar

• promyelocytenleukemie – 9
• aanvalsgewijze nachtelijke hemoglobinurie (paroxismale nachtelijke hemoglobinurie) – 9
• NK/T-cellymfoom van de neuskeelholte (extranodaal NK/T cel lymfoom – nasaal type) – 9
• cyste in de milt (miltcyste) – 8
• ontsteking van het hartzakje door bacterie (bacteriële pericarditis) – 8
• dengue hemorrhagische koorts – 8
• hepatitis A – 8
• gaatje tussen de boezems van het hart (atriumseptumdefect) – 8
• ziekte van Castleman – 7
• tekort aan fosfaat in het bloed (hypofosfatemie) – 7
• lekkende tricuspidaalklep (tricuspidalisinsufficiëntie) – 7
• vitamine B1-tekort (thiaminedeficiëntie) – 6
• aanhoudende ontsteking van de alvleesklier (chronische pancreatitis) – 6
• schistosomiasis – 6
• verstijving van de hartspier (restrictieve cardiomyopathie) – 6
• syndroom van Budd-Chiari – 6
• cryoglobulinemie type II – 6
• overdosis XTC (ecstasy intoxicatie) – 6
• hepatitis D – 5
• ziekte van Still – volwassen vorm (volwassen vorm van de ziekte van Still) – 5
• buiktyfus – 5
• cryoglobulinemie type III – 5
• serumziekte door geneesmiddelen – 5
• uitzaaiingen in de milt (miltmetastase) – 4
• syndroom van Eisenmenger – 4
• B-cel prolymfocytaire leukemie – 4
• ziekte van Kahler (multipel myeloom) – 4
• Langerhans-cel histiocytose – 4
• alfa-thalassemie – 4
• beta-thalassemie – 4
• babesiose – 4
• tekort aan het enzym alfa-mannosidase (alfa-mannosidose) – 4
• Middellandse zeekoorts (familiaire mediterrane koorts) – 3
• hypereosinofiel syndroom – 3
• acute monocytaire leukemie – 3
• T-LGL-leukemie – 3
• rattenbeetziekte (streptobacillose) – 3
• verhoogde druk in de longslagader door onbekende oorzaak (primaire pulmonale hypertensie) – 3
• gebruik van fenytoïne (Diphantoïne Z) tabletten – 3
• verworven hemofagocytair syndroom (secundaire hemofagocytaire lymfohistiocytose) – 3
• miliaire tuberculose – 3
• cryoglobulinemie type I – 3
• gebruik van filgrastim – 3
• paratyfus – 3
• penicillose – 3
• trombose van de darmader (mesenteriaalvenetrombose) – 3
• verstopping van de leveraderen (hepatische veno-occlusieve ziekte) – 3
• DRESS-syndroom – 3
• grijze bloedplaatjes syndroom (gray platelet syndroom) – 3
• hemoglobine-C-ziekte – 3
• syndroom van Beckwith-Wiedemann – 3
• syndroom van Sézary – 3
• compartimentsyndroom van de buik (abdominaal compartimentsyndroom) – 3
• gebruik van pegfilgrastim (Neulasta) – 3
• niet aangelegde of onderontwikkelde galwegen (biliaire atresie) – 2
• trombose van de leverader (vena hepatica trombose) – 2
• aangeboren syfilis (congenitale syfilis) – 2
• toxoplasmose (systemische toxoplasmose) – 2
• hemangioom van de milt – 2
• gebruik van Copaxone (glatirameer) – 2
• erfelijke hemofagocytaire lymfohistiocytose (primaire hemofagocytaire lymfohistiocytose) – 2
• chronische myelomonocytaire leukemie – 2
• ziekte van Wilson (hepatolenticulaire degeneratie) – 2
• ziekte van Gaucher – 2
• dermatomyositis – 2
• mixed connective tissue disease – 2
• ziekte van Chagas – 2
• mestcelziekte (systemische mastocytose) – 2
• ziekte van Whipple – 2
• brucellose – 1
• hepatosplenaal gamma/delta-lymfoom – 1
• leverbotinfectie (fascioliasis) – 1
• carcinoïd – 1
• gewone variabele immuundeficiëntie (common variable immunodeficiency) – 1
• erfelijke amyloïdose van de nier (hereditaire renale amyloïdose) – 1
• volwassen T-cel leukemie/lymfoom – acute vorm – 1
• koolmonoxidevergiftiging (acute koolmonoxideintoxicatie) – 1
• vernauwing van de mitraalklep (mitralisklepstenose) – 1
• IgD-multipel myeloom – 1
• geslachtsgebonden sideroblastaire anemie (X-gebonden sideroblastaire anemie) – 1
• primair verworven sideroblastaire anemie – 1
• sideroblastaire anemie – 1
• T-cel prolymfocytaire leukemie – 1
• marmerbeenziekte (osteopetrose) – 1
• histoplasmose – 1
• aangeboren vernauwing van de grote lichaamsslagader (coarctatio aortae) – 1
• overdosis acetylsalicylzuur (salicylaatintoxicatie) – 1
• syndroom van Sanfilippo (mucopolysacharidose III) – 1
• eosinofiel granuloom – 1
• sarcoom van bloedvaten in de lever (hemangioendotheliaal sarcoom van de lever) – 1

Extreem zeldzame oorzaken van splenomegalie: <1 geval / jaar

• aangeboren herpesinfectie (congenitale herpes) – 0,9
• acute erytremie en erytroleukemie – 0,9
• ziekte van Niemann-Pick type B – 0,8
• koortsaanvallen na tekenbeet (febris recurrens door Borrelia recurrentis) – 0,8
• AIDS – 0,8
• ziekte van Niemann-Pick type A – 0,8
• ziekte van Andersen (glycogeenstapelingsziekte type IV) – 0,8
• syndroom van Omenn – 0,8
• koortsaanvallen na luizenbeet (febris recurrens door Borrelia duttoni) – 0,7
• progressieve familiaire intrahepatische cholestase type 2 (PFIC-type 2) – 0,7
• ziekte van Byler (PFIC-type 1) – 0,7
• hondenlintworm infectie (echinokokkose) – 0,7
• NK-LGL-leukemie – 0,6
• tekort aan het enzym lipoproteïnelipase (familiaire lipoproteïnelipasedeficiëntie) – 0,6
• erfelijke fructose-intolerantie (hereditaire fructose-intolerantie) – 0,6
• IPEX-syndroom – 0,6
• gebruik van fenytoïne drank – 0,5
• toediening van fenytoïne (Diphantoïne / Epanutin) per injectie of infuus – 0,5
• histoplasmose van de longen (pulmonale histoplasmose) – 0,5
• syndroom van Morquio (mucopolysacharidose IV) – 0,5
• hamartoom van de milt – 0,5
• auto-immuun lymfoproliferatief syndroom type II – 0,4
• auto-immuun lymfoproliferatief syndroom type Ia – 0,4
• erytropoëtische protoporfyrie – 0,4
• citrullinemie type 1 (argininesuccinaat synthetase deficiëntie) – 0,4
• hyper IgM syndroom type 3 – 0,4
• ziekte van Tangier (familiaire alfa-lipoproteïne deficiëntie) – 0,4
• wandelende milt (ectopische milt) – 0,4
• syndroom van Chédiak–Higashi – 0,4
• lassakoorts – 0,3
• gebruik van atazanavir (Reyataz) – 0,3
• syndroom van Plummer-Vinson – 0,3
• gebruik van pentamidine – 0,3
• littoral-cell angioma – 0,3
• ehrlichiose (humane monocytaire ehrlichiose) – 0,3
• asbestziekte (asbestose) – 0,3
• ziekte van Maroteaux-Lamy (mucopolysacharidose type VI) – 0,3
• hart met onderontwikkelde linker kamer (hypoplastisch linkerhart syndroom) – 0,3
• ziekte van Rendu-Osler-Weber (hereditaire hemorrhagische teleangiëctasie) – 0,3
• syndroom van Schnitzler – 0,2
• ziekte van Carrión – 0,2
• gamma zware ketenziekte – 0,2
• scrubtyfus – 0,2
• syndroom van Heyde – 0,2
• thyreotoxische crisis – 0,2
• hyper IgM syndroom type 4 – 0,2
• mansonellose – 0,2
• verruga peruana (cutane en mucocutane bartonellose) – 0,2
• light chain deposition disease – 0,2
• verbindweefseling van het beenmerg met verlaagd aantal bloedcellen (acute panmyelose met myelofibrose) – 0,2
• ziekte van Davies (endomyocardiale fibrose) – 0,2
• tekort aan het enzym multiple sulfatase (multiple sulfatase deficiëntie) – 0,1
• spierdystrofie van Duchenne (musculaire dystrofie van Duchenne) – 0,1
• sodoku (spirillose) – 0,1
• syndroom van Camurati-Engelmann (progressieve diafysaire dysplasie) – 0,1
• syndroom van Aicardi–Goutières – 0,1
• mestcelleukemie (agressieve mastocytose) – 0,1
• cholesterylester stapelingsziekte – 0,1
• ziekte van Keshan – 0,1
• Krim-Congo hemorragische koorts – 0,1
• loopgravenkoorts (infectie met Bartonella quintana) – 0,1
• syndroom van Caroli – 0,1
• syndroom van Sly (mucopolysacharidose type VII) – 0,1
• tekort aan het enzym transaldolase (transaldolase deficiëntie) – 0,1
• mijnworminfectie (ancylostomiasis) – 0,09
• lymfangioom van de milt – 0,09
• I-cel ziekte (mucolipidose type II) – 0,09
• ziekte van Salla (siaalzuurstapelingsziekte) – 0,09
• syndroom van Hunter (mucopolysacharidose type II) – 0,08
• ziekte van Farber (ceramidase deficiëntie) – 0,08
• hemangioendothelioom van de milt – 0,08
• hemangiopericytoom van de milt – 0,08
• ziekte van Günther (congenitale erythropoietische porfyrie) – 0,08
• ziekte van Hers (glycogeenstapelingsziekte type VI) – 0,08
• lysine proteïne-intolerantie – 0,07
• aangeboren tekort aan carnitine (primaire carnitinedeficiëntie) – 0,07
• chronisch lijmsnuiven – 0,07
• tekort aan het enzym galactose epimerase (galactose epimerase deficiëntie) – 0,07
• infantiele siaalzuur stapelingsziekte (infantile free sialic acid storage disease) – 0,07
• angiosarcoom van de milt – 0,07
• Afrikaanse slaapziekte (trypanosomiasis) – 0,06
• CREST-syndroom (limited cutaneous sclerosis) – 0,06
• syndroom van Nezelof – 0,06
• sialidose type 2 – 0,06
• ziekte van Sandhoff – 0,06
• syndroom van Griscelli type 3 – 0,06
• tekort aan het enzym mevalonaat kinase (mevalonate kinase deficiëntie) – 0,06
• GM1 gangliosidose – vroeg infantiele vorm – 0,05
• syndroom van Zimmermann-Laband – 0,05
• hersenvliesontsteking door Toscana-virus (meningitis door Toscana-virus) – 0,05
• syndroom van Goldberg (galactosialidose) – 0,05
• fucosidose type I – 0,04
• refeeding-syndroom – 0,04
• ross-river-virus infectie – 0,04
• ziekte van Kikuchi (histiocytaire necrotiserende lymfadenitis) – 0,04
• lymfeklierkanker in de bloedvaten (intravasculair lymfoom) – 0,03
• fucosidose type II – 0,03
• syndroom van Muckle-Wells – 0,03
• ziekte van Wolman – 0,03
• dyserytropoëtische anemie met trombocytopenie – 0,02
• syndroom van Alström – 0,01
• hyper IgM syndroom type 5 – 0,01
• hart met drie boezems (cor triatriatum) – 0,008
• lipodystrofie van Berardinelli-Seip type 1 – 0,007
• lipodystrofie van Berardinelli-Seip type 2 – 0,007
• aspartylglucosaminurie – 0,006
• syndroom van Axenfeld-Rieger – 0,005
• syndroom van Barth (3-methylglutaconacidurie type 2) – 0,005
• fytosterolemie – 0,004
• lipodystrofie van Berardinelli-Seip type 3 – 0,004
• lipodystrofie van Berardinelli-Seip type 4 – 0,004
• gele koorts – 0,001