Bijgewerkt op 30 december 2024 door Simpto.nl
Wat is zinktekort?
Er is sprake van een zinktekort als het lichaam niet voldoende zink heeft om belangrijke functies van het lichaam uit te voeren. Dit kan leiden tot een verminderde weerstand, diarree, afname van de groeisnelheid, huidafwijkingen, haaruitval, en het langzaam genezen van wondjes. Een zink tekort wordt meestal veroorzaakt door (1) onvoldoende zink in de voeding, of (2) verminderde opname van zink vanuit de voeding in het bloed. De behandeling bestaat uit inname van voedingssupplementen die zink bevatten.
Zink is een mineraal dat van belang is voor het normaal functioneren van het lichaam. Het speelt een belangrijke rol bij de groei, afweer tegen infecties, wondgenezing, bloedstolling, smaak, reuk en de werking van de schildklier. De aanbevolen hoeveelheid zink die dagelijks met de voeding wordt ingenomen is 8 mg voor vrouwen en 11 mg voor mannen.
De medische term voor een tekort aan zink is zinkdeficiëntie.
Hoe vaak komt het voor?
Een zinktekort komt regelmatig voor. Hoe vaak het precies voorkomt is niet bekend.
Wat is de oorzaak?
Een tekort aan zink wordt voornamelijk veroorzaakt door (1) onvoldoende zink in de voeding, (2) verminderde opname van zink vanuit de voeding in het bloed, en (3) verhoogd verlies van zink uit het lichaam.
Soms wordt een zinktekort veroorzaakt door gebruik van bepaalde geneesmiddelen die de uitscheiding van zink in de urine bevorderen. Ten slotte hebben baby’s die langdurig borstvoeding krijgen een verhoogd risico op het krijgen van een zinktekort. De moedermelk bevat namelijk relatief weinig zink.
Verminderde opname van zink
Zink wordt voornamelijk in de dunne darm vanuit het voedsel opgenomen in het bloed. Deze opname van zink kan echter verminderd zijn door bepaalde darmziekten. Er zijn verschillende darmziekten waarbij het slijmvlies van de dunne darm niet goed in staat is om voedingsmiddelen op te nemen. Dit leidt tot ondervoeding (malnutritie). Kijk voor meer informatie over oorzaken hiervan op de webpagina over ondervoeding. Acrodermatitis enteropathica is een erfelijke ziekte waarbij de opname van zink in de darm verminderd is door het ontbreken van een bepaald eiwit.
Welke symptomen geeft het?
Bij minder ernstig zinktekort komen niet of nauwelijks klachten voor. Ernstiger tekort aan zink kan leiden tot de volgende symptomen:
- verminderde weerstand, met als gevolg vaker infecties
- vooral candidiasis (schimmelinfectie)
- huidafwijkingen
- lijkt op eczeem
- kloofjes in de mondhoeken
- korsten op de huid
- begint meestal rond de neusgaten en aan de mondhoeken
- afwijkingen aan de nagels:
- strepen in de lengterichting van de nagels
- haaruitval
- langzaam genezen van wondjes
- diarree
- verlies van smaak
- verlies van reuk
- achterblijvende groei
- vertraagde puberteit
- verminderde eetlust
- afvallen / vermagering
- veranderd gedrag
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Een tekort aan zink kan worden vastgesteld door het zink gehalte in het bloed te bepalen. Dit is echter een onbetrouwbare test omdat pas bij ernstige zinktekorten dit gehalte verlaagd is. Daarom kan de diagnose vaak makkelijker worden gesteld door een proefbehandeling met zinksupplementen. Binnen enkele dagen na het starten van zinksuppletie zullen de huidafwijkingen afnemen.
Wat is de behandeling?
Een tekort aan zink wordt behandeld door meer zink in te nemen. Dat kan door aanpassing in de voeding. Vaak zal de arts adviseren om voedingssupplementen met zink te gebruiken. Het innemen van extra zink wordt zinksuppletie genoemd. Vaak wordt geadviseerd om 10 mg per dag in te nemen, bijvoorbeeld de vorm van zinksulfaat. Volg echter de adviezen die de arts geeft.
Hoe voorkom je het (preventie)?
De beste manier om zinktekort te voorkomen is het eten van voedingsmiddelen die veel zink bevatten. Voorbeelden zijn oesters, krab, kreeft, noten (vooral cashewnoten), zuivelproducten, vlees, vis, bonen, granen, en groenten.
Synoniemen
zinkdeficiëntie, tekort aan zink, zink deficiëntie
Engelse vertaling
zinc deficiency, dietary zinc deficiency
ICD11-code
5B5K.2
Niet gevonden wat je zocht?
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.