Ziekte van Schamberg

Bijgewerkt op 1 november 2022

Wat is de ziekte van Schamberg?

De ziekte van Schamberg is een onschuldige ziekte die leidt tot verkleuring van de huid.

De ziekte is genoemd naar de Amerikaanse dermatoloog Dr Jay Frank Schamberg. Hij beschreef de ziekte voor het eerst in 1901.

De medische term voor de ziekte van Schamberg is purpura pigmentosa progressiva.

ziekte van Schamberg - naamgever Dr Jay Frank Schamberg (1870-1934)
Dr Jay Frank Schamberg (1870-1934)

Symptomen

De ziekte van Schamberg leidt tot verkleuring van de huid. Deze verkleuring kan principe overal voorkomen, maar begint vaak aan de voeten of onderbenen. Vervolgens kunnen de huidafwijkingen zich langzaam uitbreiden.

ziekte van Schamberg - huidafwijkingen op de onderbenen
huidafwijkingen op de onderbenen (Bron: Annals of Dermatology)

De huidafwijkingen zijn meestal rood, roodbruin of oranjebruin van kleur. De plekken breiden zich vaak uit en kunnen samenvloeien.

huidafwijkingen bij ziekte van Schamberg
huidafwijkingen bij ziekte van Schamberg

Vaak komen de huidafwijkingen in episodes. Dat betekent dat ze vanzelf kunnen verdwijnen, maar dan later weer terugkomen.

Oorzaak

De ziekte van Schamberg wordt veroorzaakt door lekke haarvaten (capillairen). Hierdoor kunnen rode bloedcellen vanuit de haarvaten in de huid lekken. Dit wordt ‘purpura’ genoemd.

In de huid vallen de rode bloedcellen uiteen. Het ijzer uit de hemoglobine van de rode bloedcellen komt vrij. Door oxidatie (‘roesten’) van het ijzer wordt hemosiderine gevormd. Dit veroorzaakt de roestkleurige afwijking van de huid.

Waarom bij deze ziekte de haarvaten in de huid gaan lekken is niet duidelijk. Mogelijk speelt stuwing in de bloedvaten een rol. Stuwing van bloed in de bloedvaten wordt ‘veneuze stuwing’ genoemd. Het komt vooral voor in de voeten en onderbenen. Dat verklaart waarom de huidafwijkingen vaak aan de voeten of onderbenen beginnen.

Hoe vaak komt het voor?

Het is niet precies bekend hoe vaak de ziekte voorkomt. Wij schatten dat deze diagnose jaarlijks in Nederland bij 100-200 mensen wordt gesteld.

Bij wie?

De ziekte van Schamberg kan in principe bij iedereen voorkomen. Het komt echter vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Voor een huisarts kan het lastig zijn om de diagnose ‘ziekte van Schamberg’ te stellen. De aandoening komt immers niet vaak voor.

De huisarts kan besluiten om een patiënt te verwijzen naar een huidarts (dermatoloog). De dermatoloog kan de diagnose vaak stellen op grond van de huidafwijkingen.

Een kenmerk van de huidafwijkingen bij deze ziekte is dat ze niet wegdrukbaar zijn. Dat geldt echter ook voor huidafwijkingen bij een aantal andere ziekten.

Om de diagnose te bevestigen kan een huidbiopsie worden gedaan.

Huidbiopsie

Hierbij wordt een stukje weefsel uit een huidafwijking genomen. Dit ‘biopt’ wordt vervolgens door een patholoog-anatoom onder de microscoop bekeken.

ziekte van Schamberg - huidbiopt onder de microscoop
huidbiopt onder de microscoop (Bron: Annals of Dermatology)

In het biopt is meestal ophoping van lymfocyten rond bloedvaatjes zichtbaar. Ook kunnen uittreding van rode bloedcellen uit de haarvaten, en ophoping van hemosiderine in macrofagen zichtbaar zijn.

Behandeling

Er bestaat geen geneesmiddel waarmee de ziekte van Schamberg genezen kan worden. De aandoening is onschuldig en wordt daarom vaak niet behandeld.

Desondanks kunnen mensen last hebben van de aandoening, bijvoorbeeld vanuit kosmetisch oogpunt, of vanwege de jeuk. In dat geval kan de arts verschillende maatregelen nemen.

Het is vaak lastig om te bepalen of een middel werkzaam is tegen de aandoening. De afwijkingen gaan immers vaak ook zonder behandeling weg.

Anti-jeukmiddelen

Als de huidafwijkingen jeuken kan de arts een anti-jeukmiddel voorschrijven, zoals bijvoorbeeld lokale corticosteroïden. Lokale corticosteroïden geven meestal weinig of geen vermindering van verkleuringen van de huid.

Colchicine

Soms wordt het geneesmiddel colchicine voorgeschreven om uitbreiding van de huidafwijkingen te voorkomen.

Hydroxyethylrutosiden (Venoruton)

Venoruton is de merknaam voor hydroxyethylrutosiden. Het middel is zonder recept te verkrijgen. Het vermindert de uittreding van vocht uit de haarvaten in de huid. Hierdoor zal stuwing in de benen afnemen.

Rutoside en vitamine C

Uit onderzoek is gebleken dat de combinatie van rutoside (rutine) en vitamine C (ascorbinezuur) werkzaam zou kunnen zijn tegen de ziekte van Schamberg.

Bij deze studie werd tweemaal daags 50 mg rutoside en 1.000 mg vitamine C voorgeschreven.

Pentoxifylline

Er zijn meldingen dat het middel pentoxifylline zou helpen bij behandeling van deze ziekte. De werkzaamheid van het middel tegen de huidafwijkingen is echter nooit overtuigend aangetoond.

Steunkousen

Steunkousen – of ‘compressiekousen’ – kunnen worden voorgeschreven als vermoed wordt dat de aandoening ontstaat ten gevolge van stuwing in de benen.

Beloop en prognose

De huidafwijkingen kunnen na verloop van tijd vanzelf verdwijnen. Vaak komen ze echter maanden later weer terug. Uiteindelijk verdwijnen de afwijkingen bij de meeste mensen na verloop van jaren vanzelf.

De ziekte heeft geen invloed op de levensverwachting.

Synoniemen

Andere namen voor de ziekte van Schamberg zijn morbus Schamberg, purpura pigmentosa progressiva, PPP, en purpura pigmentosa chronica.

Engelse vertaling

Schamberg disease, progressive pigmentary dermatosis of Schamberg, progressive pigmentary dermatitis, purpura pigmentosa progressiva, PPP, Schamberg’s purpura

ICD10-code

De ICD10-code voor deze ziekte is L81.7.

De ziekte van Schamberg (purpura pigmentosa progressiva) wordt ingedeeld bij de groep ziekten die ‘gepigmenteerde purpura’ wordt genoemd. Andere huidziekten die tot deze groep behoren zijn de ziekte van Goucherot-Blum, de ziekte van Majocchi, en de ziekte van Hutchinson-Crocker.

Verder lezen / Referenties

  • Ji-Hye Park en Hee Young Kang, ‘Generalized Schamberg Disease in a Child’, gepubliceerd door The Korean Dermatological Association and The Korean Society for Investigative Dermatology in Annals of Dermatology van 2013 Nov; 25(4): pagina’s 524-525.
  • CJ Haddad ea, ‘An Uncommon Cause of Skin Discoloration: Purpura Pigmentosa Progressiva’, gepubliceerd in de International Journal of Pathology and Clinical Research’ van 4 oktober 2015: pagina’s 1-2.
  • SM Schober ea, ‘Early treatment with rutoside and ascorbic acid is highly effective for progressive pigmented purpuric dermatosis.’ gepubliceerd in de Journal der Deutsche Dermatologische Gesellschaft van december 2014; 12(12): pagina’s 1112-1119.

Reacties van lotgenoten

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Het is ook een manier om in contact te komen met andere (verzorgers van) personen met de ziekte van Schamberg. Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.

10 gedachten over “Ziekte van Schamberg”

  1. Jacqueline Mooij

    Ik heb het sinds een jaar of drie de rode stipjes nu intussen heb ik hele grote bruine vlekken. En bij warmte zere voeten de huisarts heeft het vastgesteld en er was niks aan te doen ik dacht eigelijk dat het door de medicijnen pijnstillers komt zomers vind ik het wel heel vervelend

  2. Ik krijg het als ik rood vlees eet. En dat is gelinkt aan TMAO, wat schade aan bloedvaten door het hele lichaam kan geven. Dus dat het zo onschuldig is, geloof ik niet.
    Het verdwijnt als ik veganistisch / vegetarisch eet, maar dat brengt voor mij andere problemen met zich mee. De balans zoeken dus…. flexitarier

    Grappig is overigens dat Schamberg ook onderzoek deed naar nierproblemen en zijn patienten geen rood vlees meer liet eten om hun gezondheid te verbeteren… Dus ergens zag hij wel links tussen rood vlees en gezondheidsproblemen

    1. Hoi!

      Daar ben ik ook benieuwd naar. Ik heb deze ziekte nu ook al sinds 2009.
      Bijna niemand kent het. Mijn huisarts heeft het bevestigd aan de hand van door mij gevonden informatie hierover. Later heeft een gespecialiseerde dermatoloog mijn huid (d.m.v. foto’s) bekeken en had het nog nooit eerder gezien…
      Het zit bij mij vooral veel op mijn onderbenen, maar trekt steeds meer door naar boven.
      Qua klachten heb ik last van jeuk en soms pijnlijke benen.

      Groetjes Chrisje

      1. Ook ik heb deze ziekte of aandoening hoe je t ook wil noemen!
        Fijn om met jullie in contact te komen!

    2. Ik heb geen idee, volgens mij niet!
      Heb ook alles al afgespeurd.
      Heb jij t ook al lang of kort? Heb je enig idee hoe t onstaan is? Waar zit het bij jou? Ik hoop van je te horen.

      Groetjes Jo

      1. En waar zit het bij jou? Enig idee hoe het is ontstaan? En wat neem je dan voor zalf en vitamines? Doet dat iets? En de rest van het jaar heb je het niet? Ik heb het sinds 2021, en het is nooit geheel weg geweest, armen en benen en af en toe romp.
        Ik bekijk het internet zo vaak om te zien of ik medelotgenoten heb en of er een noemer is dat we dit hebben maar ik kan niets vinden ‘:-( het maakt me soms echt onzeker nog niet eens uit cosmetisch oogpunt maar meer dat je denkt hoe kan dit er gaat daar toch iets van binnen niet helemaal juist maar goed dat moet ik maar laten want daar hebben we niets aan.

  3. Tineke coremans

    Ik heb sotalol voorgeschreven gekregen van de cardioloog, en gebruik dat nu sinds een week. Vanmorgen ontdekte ik rode vlekken op mijn onderbenen en in de loop van de dag begon het erg te jeuken. Kan dit te maken hebben met de sotalol. Ook heb ik sinds een dag of drie heel veel last van winderigheid en natte waterige winden. Heel erg vervelend dus. Kan dit ook van de sotalol komen?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven