Voorbijgaande osteoporose

Wat is voorbijgaande osteoporose?

Voorbijgaande osteoporose is een aandoening waarbij de dichtheid van botten afneemt. In tegenstelling tot ‘gewone’ botontkalking (osteoporose) gaat voorbijgaande osteoporose vanzelf weer over. De aandoening is meestal beperkt tot één of enkele botten. Vaak gaat het om de heup, soms om de knie, de voet of de enkel.

Een andere naam voor deze aandoening is ‘voorbijgaande botontkalking‘. De medische naam voor voorbijgaande osteoporose is ‘transiente osteoporose’ of ‘idiopathische transitoire osteoporose’.

Wat is de oorzaak?

Meestal wordt geen oorzaak gevonden voor voorbijgaande osteoporose. Soms ontstaat de aandoening ten gevolge van een botkneuzing. Ook kan het ontstaan als complicatie bij Südeck’se dystrofie. Ten slotte komt voorbijgaande osteoporose soms voor tijdens de zwangerschap, of net na de bevalling.

Welke klachten geeft het?

De aandoening veroorzaakt vooral pijn in het aangetaste stuk bot. Meestal gaat het om aantasting van het heupbot, de knie, de enkel of de middenvoet. De klachten kunnen dus zijn:

  • Pijn aan het aangetaste bot:
  • Waggelend lopen / hinken (om aangetaste bot te ontlasten)

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose wordt meestal gesteld op grond van de klachten in combinatie met de bevindingen bij lichamelijk onderzoek en beeldvormend onderzoek. Bij laboratoriumonderzoek zijn meestal geen afwijkingen aantoonbaar.

Lichamelijk onderzoek

Om het aangetaste bot te ontlasten kan het opvallen dat iemand hinkend loopt. Bij lichamelijk onderzoek is het aangetaste bot vaak gevoelig voor druk.

Beeldvormend onderzoek

Er zijn verschillende onderzoeken waarmee voorbijgaande osteoporose kan worden vastgesteld. Dit zijn röntgenfoto, MRI-scan, botscintigrafie en botdichtheidsmeting. Bij voorbijgaande osteoporose van de heup kan zowel de heupkop als de hals van het dijbeen zijn aangetast.

Vaak zal in eerste instantie een röntgenfoto of MRI-scan worden gemaakt. Op een röntgenfoto kan het aangetaste bot een verminderde botdichtheid tonen. Het is daardoor vager te zien.

Op een MRI-scan vertoont het aangetaste bot een verhoogde sterkte van het signaal. Dit past bij beenmergoedeem, zoals dat onder andere voorkomt bij voorbijgaande osteoporose. Zie afbeelding hieronder.

Bron: Dr Laughlin Dawes, Radiopaedia.org)

Wat is de behandeling?

Behandeling bestaat uit het ontlasten van het aangetaste gewricht (immobilisatie) en eventueel pijnstillers. Fysiotherapie kan helpen om te leren hoe de aangetaste gewrichten te ontzien.

Immobilisatie

Immobilisatie betekent dat het aangetaste bot rust moet krijgen om te herstellen en niet belast mag worden. Dit bevordert het herstel en vermindert de kans op een botbreuk. Door het aantaste bot te (over)belasten kunnen namelijk scheurtjes in het bot of stressfracturen ontstaan.

Pijnstillers

Aangezien de aandoening meestal behoorlijk pijnlijk is zullen pijnstillers vaak worden voorgeschreven. Meestal zijn ‘gewone’ pijnstillers, zoals paracetamol en NSAID’s, niet sterk genoeg. In dat geval zal de arts een morfine-achtige pijnstiller voorschrijven.

Overige behandelingen

Onderstaande behandelingen worden, met meer of minder succes, ook toegepast.

  • Bisfosfonaten: deze middelen kunnen het herstel van de botten mogelijk versnellen;
  • Prostacycline en prostacycline-achtige middelen (prostacycline-analoga), zoals iloprost;
  • Hyperbare zuurstofbehandeling.

Hoe vaak komt het voor?

Het is niet precies bekend hoe vaak voorbijgaande osteoporose voorkomt. De diagnose wordt niet vaak gesteld. Dat heeft ermee te maken dat veel artsen onbekend zijn met dit ziektebeeld. De aandoening is daardoor waarschijnlijk minder zeldzaam dan wordt gedacht.

Bij wie?

De meeste mensen met voorbijgaande botontkalking zijn 40-60 jaar. De aandoening komt ongeveer drie keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. De aandoening kan ook voorkomen bij zwangere vrouwen, of bij vrouwen die net bevallen zijn van een baby.

Beloop en Prognose

Meestal blijven de klachten 1-4 maanden bestaan. Soms zelfs één tot anderhalf jaar. Uiteindelijk zal de aandoening vanzelf genezen. Voorbijgaande osteoporose is een goedaardige aandoening. Het heeft geen invloed op de levensverwachting.

Historie

De aandoening werd voor het eerst beschreven door PH Curtiss en WE Kincaid in 1959.

Synoniemen

Andere namen voor voorbijgaande osteoporose zijn idiopathische beenmergoedeem syndroomvoorbijgaande botontkalking en transiente osteoporose.

Engelse vertaling

transient osteoporosis, transient bone marrow edema, primary bone marrow edema

Duitse vertaling

transiente Osteoporose

Verder lezen / Referenties

  • PH Curtis en WE Kincaid, ‘Transitory demineralization of the hip in pregnancy. A report of three cases.’ gepubliceerd in de Journal of Bone and Joint Surgery van 1959; band 41-A: pagina’s 1327-1333.
  • GF Snijders ea, ‘Klinische les: Onbegrepen pijn van de enkel en voet; denk aan voorbijgaande osteoporose’ gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2016; 25 juni; 160(25), pagina’s 27-31.

Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 27 juni 2016
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 23 september 2017


14 gedachten over “Voorbijgaande osteoporose”

  1. Hallo,

    Ik heb al ruim 6 jaar deze klachten aan allebei de enkels,voeten.
    Gelukkig wel niet aan beide voeten gelijk. 1 tot 1,5 jaar de ene daarna hetzelfde met de andere.
    Steeds word je weer weggestuurd met dat het uit zichzelf over gaat maar ook steeds keert het weer terug.
    Doorgestuurd naar St.Maartenskliniek maar die ‘zien’het niet ,vervolgens weer maanden verder met veel pijn en ongemak nu toch weer terug naar St.Maarten met dezelfde klachten aan de andere voet. Inmiddels kan ik mijn werk niet meer doen en thuis loop ik met een stok en buiten rijd ik met een driewieler om de voet zoveel mogelijk te ontlasten. Ik ben een vrouw van 53 jaar en hierdoor erg beperkt geworden.
    Helaas is er niet heel veel over bekend en daardoor maakt het dit nog veel problematiser.

  2. Ik heb nu sinds de pasen last van mijn linkerheup en uitstraling naar de knie en bovenbeen. Nu had ik ook al Mortense Neuralgie in beide voeten, waardoor ik met steunzolen loop, maar als je heup, knie en voet niet meer mee doen, dan kun je net zo goed geen been hebben :).

    Na de MRI nu ook TO aan de linkerheup. Jaren geleden heb ik het ooit ook gehad aan mijn rechterheup en dat is toen ook overgegaan, alhoewel dit ook lang heeft geduurd. Maanden heb ik met krukken gelopen. Als ik het nu weer te zwaar belast, en dan loop ik gewoon op krukken, dan kan ik er weer dagen last van hebben. Het is wel al iets beter dan in het begin, maar het herstel gaat zooooooo langzaam, echt niet leuk meer. Vooral ook dat je zo van iedereen afhankelijk wordt. Je moet alles zowat vragen…. douchen heb ik steun nodig van mijn zoon omdat ik het bad niet in kan stappen.

    Nu slik ik vanaf vandaag Calcium en Vitamine D3 tabletten. Dat schijnt te helpen. Kruidvat 3,95 voor 60 kauwtebletten, 2 per dag. Potje per maand.

    Ik heb tussen deze periode’s door langere tijd gewoon voor de KNVB gefloten en ik was redelijk fit altijd. Door mijn overgewicht belaste ik de botten een stuk meer dan met een normaal gewicht, reden om nu rigoureus af te vallen middels een lifestyle programma. Elke maand een kilo tot ik aan mijn streefgewicht zit. Is niet alleen beter voor de botten, maar ook voor de bloeddruk, cholesterol hart en bloedvaten….. Ik doe mijn best in ieder geval.

  3. hoi,ben 48 jaar en heb de diagnose 6 jaar geleden gekregen!. tussendoor verbeteringen gehad maar komt iedere keer terug,kan niet meer werken en ben dagenlang afhankelijk van krukken,mijn idee is er mee leren leven,goede en slechte dagen

    1. Hallo Monique
      ik heb de diagnose deze week gekregen in me heup .
      Ik heb echt intense pijnen en bij iets te lang staan of lopen. Word het erger .
      Ik heb nu 8 weken. Aan een gesloten deze erge pijn . Pijnstillers helpen niet .
      Mijn orthopeed zegt dat het vanzelf over moet gaan . Maar dat het wel een jaar kan duren .
      Ik moet rusten en met krukken lopen .
      Heb jij de pijn niet constant ?
      En loop je er wel gewoon mee ?
      Hoorde dat je dat aangedane gewricht snel kan breken hierdoor ?
      Ik wissel graag wat ervaring uit , want er is weinig over bekend .
      Mvg ans

      1. Bij mij zit het in mijn knie. Ik ben geen stil zitten maar merkte dat rust echt hielp. Niet een beetje rust… volledig rust. Loop alleen naar wc en eet bij de tafel. Slik morfine en lig op de bank. Merkte langzaam vooruitgang. En soms wat stappen terug . Heb nu 6 weken op de bank gelegen na dat met mri de diagnose kwam. En sinds 1 week kan ik binnens huis weer lopen. Moet na kleine 3 maanden pijn weer t vertrouwen in mijn knie en lijf terug vinden. Alles is achteruit gegaan door het rusten. Moet dus weer alles opbouwen .
        Maar bij mij is de conclusie dat echt niet gebruiken en rust helpt. Weet niet wat de toekomst brengt maar nu ben ik pijn vrij zonder medicatie .
        Succes

      2. Hoi ans
        Hoop dat het wat beter gaat met je.
        Ik loop niet door de pijn heen,want dat gaat niet,ik pas mijn loop uurtjes op de dag aan,en de rest doe ik veel op de fiets want dat gaat beter als lopen,als ik meer dan twee straten moet lopen neem ik een kruk mee,zo kan je langer lopen.
        Heb voor de pijn medicatie gekregen etoricoxib mylan 30mg ontstekingsremmer en die helpt heel goed bij mij,hoop dat jij er ook mee geholpen wordt.bij mij is het nu eindelijk genezen.geef de hoop niet op! Heel veel beterschap gewenst liefs monique

  4. Hallo,

    Augustus 2014 kreeg ik te maken met voor mij toen de onbekende Transiente Osteoporose. Ik was toen 3,5 maand zwanger. Eerste symptomen waren pijn bij het zitten, opstaan enz.. manken.
    3 weken volgehouden en dan werd het me teveel. De gynaecoloog had me doorgestuurd die zelfde dag naar een fysiotherapeut en zij kwam met het vermoeden dat het TO zou kunnen zijn.
    Na een scan bleek dat ook de diagnose te zijn. TO ging gepaard met vocht en ontstekingen. Pijnen waren niet te beschrijven en ik werd helemaal aanhankelijk. Mentaal moeilijke periode.
    Maand later kon al helemaal niet meer stappen en ging ik over van krukken naar een rolstoel. Na de bevalling ging het geleidelijk aan weer beter en ging alles weer stap voor stap de goede kant op.
    !7 jaar later was ik mobiel weer in orde maar met blijvende klachten zoals liespijn, benen spontaan bewegen nog met moeite enz..
    Nu, sinds enkele weken weer plotse pijnen die me deden herinneren aan de periode van TO.
    Zelfs naar spoed geweest vorige week met intense pijnscheuten.
    Afgelopen maand een Spect CT laten nemen.
    Dokter riep me even bij hem en vroeg om mijn medisch verleden en klachten.
    Hij sprak dan over Avasculaire Necrose in de heup.
    Hij vermoedde dat. Uitslag moet ik komende maandag nog krijgen, maar ben wel bang als het effectief AN zal zijn.

    Hoe ik het lees als ik er over opzoek, is TO voorbijgaand en AN niet. 🙁
    Is het toeval dat ik beide zou hebben? Was de diagnose van TO toen wel het juiste of had ik toen al AN?
    Zoveel vragen en geen antwoorden.
    Hoop dat ik meer duidelijkheid ga hebben bij de twee fysiotherapeuten die ik ingepland heb staan komende weken.
    🤞🏽

  5. Ik heb de diagnose Voorbijgaande Osteoporosis 3 weken geleden van de orthopeed gekregen, dacht eerst aan een versleten heup, de botscan die gemaakt is wees echter uit dat het niet zo was. Heb nu al 3 maanden pijn aan mijn heup met uitstraling naar mijn lies en scheenbeen. Loop met krukken en een rollator. Fietsen gaat goed, alleen op en afstappen erg veel pijn. Gesprek aangevraagd bij de orthopeed en hoop iets meer van haar te horen of er snel verbetering in zicht is want elke dag die pijn maakt mij depressief.

    1. Ik kreeg het ruim 2 en half jaar geleden en het heeft zeker 8 maanden geduurd eer het volledig hersteld was. Volgens de orthopedisch specialist mocht ik na herstel en een periode van licht lichamelijke oefening weer alles hervattrn wat ik ooit deed. Ik deed aan hardlopen voordat ik de aandoening kreeg en dat was volgens artsen in binnen en buitenland (bij de eerste MRI woonde ik nog in Azië) geen aanleiding tot het ontstaan ervan. Ik kon me ook herinneren de pijn een aantal maal eerder gehad te hebben maar toentertijd was er niks geconstateerd. Ik heb tot op heden het hardlopen niet durven hervatten, totdat het een aantal weken geleden weer begon te kriebelen. Na 3 heerlijke langzaam opbouwende rensessies voel ik ineens weer dezelfde herkenbare uitstralende pijn (het is nu nacht en ik lig er wakker van) en ben bang dat het weer terug is. Ondanks het feit dat de arts beweerde dat de kans op terugkeer vele malen kleiner is dan het überhaupt krijgen van de aandoening, maak ik me alweer zorgen… 🙁

      1. Hoi Bep,
        Was even benieuwd of het alweer over is? Ik heb het namelijk het zelfde na 12 maanden was de pijn weg en nu heb ik het alweer 3 maanden zonder verbetering. Dokter denkt dat het wel 4 jaar kan duren!

      2. Beste Leon. Waar had je de klachten. Ik in mn middenvoet en enkel met soms schreeuwende pijn (dacht dat niersteenpijn erg was maar dit wil ik ook niet.
        Heb nog maar 2 weken diagnose binnen en het ontbreekt me aan ieder perspectief. Zowel qua behandeling, mobiliteit als de maniet waarop t voorbij zou moeten gaan. Is er iemand met ervariing met medicatie gericht op herstel? Ik kan al 5 weken niet of nauwelijks meer lopen door de continue zwelling en pijn aan mn voet die door staan extreem onaangenaam , zo niet ondragelijk wordt. Ik lig nu vnl in bed met been omhoog en af en toe loop ik met krukken of zit ik in rolstoel met beensteun. Je bericht klinkt niet hoopgevend. Hoe is het nu. Ik zoek eigenlijk mensen die me meer kunnen vertlen. Zelfs van mn arts krijg ik nog niets aan perspectief. Als zelfstandige in de bouw staan mn leve. In ieder geval practisch al financieeel volledig onderste boven. Wil eigenlijk weten of ik misschien iets zinnigs kan doen met een goed stel hersens en een afgeronde universitaire opleiding. Geen idee nog van mn mogelijkheden en beperkingen in de komende periode

      3. Hoi Monique bedankt voor je antwoord fijn dat het bij jou nu over is ! Bij mij was het na 5 maanden ook over , als een kind zo blij 😀
        En nu na pas 6 weken begint de ellende weer van voor af aan !
        Nooit gedacht dat het zo snel kon terugkomen!! Weet niet meer zo goed wat ik moet doen nu ?
        Morgen maar even ziek huis bellen hoe nu verder ? Moet ik meteen weer ontlasten ?
        Wat een rot aandoening is het toch !
        Hopelijk blijft het bij jou heeeel lang weg 🙏🏼 groetjes ans

Laat een antwoord achter aan NC Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven