Vitamine A-vergiftiging

Bijgewerkt op 29 december 2023

Wat is vitamine A-vergiftiging?

Vitamine A-vergiftiging is een teveel aan vitamine A. Vitamine A is een vitamine die een rol speelt bij weerstand tegen infecties. Vitamine A draagt ook bij aan het gezichtsvermogen, de groei en een gezonde huid. Omdat vitamines niet in het lichaam aangemaakt kunnen worden, is het belangrijk dat het lichaam deze door middel van voeding binnenkrijgt. Bij een tekort of een teveel aan een vitamine kunnen echter problemen ontstaan.

De medische naam voor vitamine A-vergiftiging is ‘hypervitaminose A’.

Hoe vaak komt ‘t voor?

Hypervitaminose A komt niet zo vaak voor. Jaarlijks krijgen naar schatting tussen de 500 en 1000 mensen in Nederland een vitamine A-vergiftiging.

Wat is de oorzaak?

Een teveel aan vitamine A kan ontstaan wanneer je langere tijd extreem hoge hoeveelheden vitamine A binnenkrijgt. Gemiddeld hebben mannen per dag 900 µg aan vitamine A nodig, bij vrouwen ligt dit gemiddelde rond de 700 µg per dag. Wanneer je meer dan 3000 µg vitamine A per dag binnenkrijgt, kan het leiden tot een teveel aan vitamine A en ontstaat dus hypervitaminose A.

Vitamine A komt voornamelijk voor in producten zoals boter, lever en vis. Daarnaast wordt bèta caroteen uit voeding in het lichaam omgezet in vitamine A. Bèta caroteen komt voor in fruit en groenten. Vitamine A wordt in Nederland vaak toegevoegd aan boterproducten. Zo worden boter, halvarine, bakproducten en margarine verrijkt met verschillende vitamines waaronder vitamine A.

Een teveel aan vitamine A komt meestal voor bij mensen die veel voedingssupplementen slikken of mensen die veel lever eten.

vitamine A-vergiftiging (hypervitaminose A) - voedingssupplement

Wanneer je zwanger bent, wordt afgeraden om lever producten te eten. Tijdens de zwangerschap kan een teveel aan vitamine A schadelijk zijn voor het kind. Wanneer je tijdens de zwangerschap hypervitaminose A hebt, kan dit leiden tot afwijkingen bij de baby. Bij kinderen ontstaat eerder een teveel aan vitamine A, aangezien de aanbevolen hoeveelheid voor kinderen een stuk lager ligt. De bovengrens van vitamine A consumptie ligt op 800 µg per dag.

Is het ernstig?

Een teveel aan vitamine is in veel gevallen niet gevaarlijk, aangezien vitamine A een vetoplosbare vitamine is en kan worden ingesloten in de vetreserves in het lichaam. Wanneer op de lange termijn hoge hoeveelheden vitamine A gegeten worden, kan dit wel negatieve gevolgen hebben. Het overschot kan niet allemaal opgeslagen worden in de vetreserves en vitamine A kan slecht worden uitgescheiden. Na langdurig overmatige consumptie ontstaat chronische hypervitaminose A en kunnen klachten ontstaan.

Welke klachten geeft het?

Er wordt onderscheid gemaakt tussen een acute vitamine A-vergiftiging en een chronische vitamine A-vergiftiging. Bij een acute vergiftiging is er sprake van een grote inname van vitamine A in één keer. In dat geval kunnen de volgende symptomen ontstaan:

Bij een chronische vergiftiging (langdurige inname van te veel vitamine A) kunnen de volgende symptomen optreden:

  • verstoord slaappatroon
  • hoofdpijn
  • uitval van haar
  • diarree
  • afbrekende nagels
  • gewichtsafname
  • anemie
  • uitdroging van huid en ogen
  • gewrichtspijn
  • extreme vermoeidheid

Wanneer je tijdens de zwangerschap een teveel aan vitamine A hebt, kan dit voor het kind zorgen voor schade aan de schedel, ogen, longen en het hart.

Daarnaast kunnen op de lange termijn de volgende symptomen optreden:

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Wanneer je vermoedt dat je last hebt van een vitamine A teveel, wordt aangeraden om zo snel mogelijk een bezoek te brengen aan de huisarts. De huisarts zal een vitamine A teveel proberen te constateren op grond van vraagstellingen over symptomen en je medische verleden. Zo is het belangrijk om goed bij te houden welke voeding je tot je neemt en welke supplementen je gebruikt. Aan de hand van deze gegevens kan de dokter al een goede inschatting maken of er sprake is van hypervitaminose A.

Daarnaast kan nog een bloedonderzoek plaatsvinden om het niveau van vitamine A in het bloed vast te stellen, zodat je zeker weet of er inderdaad sprake is van en teveel aan vitamine A.

Wat is de behandeling?

Hypervitaminose A kan het best worden behandeld door simpelweg te inname van vitamine A te verminderen. Aangezien gebruik van vitamine A supplementen  vaak de oorzaak is zal dat dus betekenen dat gebruik van deze middelen gestaakt moet worden. Ook is het belangrijk om lever producten te vermijden. Hierdoor zal het vitamine A niveau in het lichaam afnemen en moet in principe het overschot afnemen. Binnen een paar weken zal je volledig hersteld zijn en is het overschot verdwenen. Het is na behandeling belangrijk om niet zonder overleg met je huisarts te weer te beginnen met het nemen van vitaminesupplementen. Overleg met je huisarts over je voedingspatroon en het nemen van supplementen om een teveel en een tekort aan vitamines te voorkomen.

Engelse vertaling

hypervitaminosis A

ICD10-code

E67.0

Synoniemen

Andere namen voor vitamine A-vergiftiging zijn hypervitaminose A, vitamine A intoxicatie, vitamine A teveel, teveel vitamine A, te veel vitamine A, vitamine A te veel, en vitamine A overschot.

5 gedachten over “Vitamine A-vergiftiging”

  1. Hallo allemaal,
    Mijn dochter van 10 heeft een teveel aan vitamine A en heeft al weken lang klachten zoals draaierig, misselijk en hoofdpijn eg moe ook. Nu moet het vanzelf na weken weer uit haar lichaam gaan door minder A toe te nemen. En dat doen we uiteraard ook sinds 4 weken nu maar weet iemand hoeveel weken dat ongeveer duurt? Voordat ze zich weer beter gaat voelen? Het is zo zielig ;-(
    Groetjes Brenda

  2. Hallo.
    Ik heb al heel lang behoorlijk hoge vit a.
    De klachten daarvan heb ik dus ook.
    Ik heb nooit voedingssuplementen genomen en heb een bijna vit a loos dieet.
    Hoe kan het dat de vita toch zo hoog blijft.
    Specialisten komen er niet uit.
    Het is een raadsel.
    Wie herkent dit ?
    Mar

    1. Hallo,

      Ik heb hetzelfde probleem.
      Het is inderdaad een raadsel.
      Bij welke specialist ben je al ten rade gegaan ?

      1. Hallo.
        Bij internisten en neuroloog.
        Ze blijven erbij dat het via de mond naar binnenkomt.
        Dit is dus niet waar. Ook bij diëtiste geweest.
        Zij gaf aan dat het met mijn eetpatroon absoluut niet kan. Slik ook echt geen enkele supplement

        Zij gaf aan dat het een zeldzame onderliggend probleem is. Iets met afbreken v cellen.
        Geen specialist die me wil helpen.
        Wel ontzettend veel klachten wat past bij hoge vita waarde.

        1. blomme isabella

          Bedankt voor uw reactie.
          Zijn bij bij U al andere vetoplosbare vitamine gecontroleerd ?
          Best ook even doen wat deze zijn bij mij ook te hoog, B12 en D te kort.
          Ik ben ook al 20 kg vermagerd ook. Is dit bij U het geval ?
          Bent U soms al bij een natuurarts langs geweest ?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven