Bijgewerkt op 13 mei 2023
Wat is halskliertuberculose?
Halskliertuberculose is een vorm van tuberculose waarbij de lymfeklieren in de hals zijn aangetast. De aandoening komt in Nederland vooral voor bij immigranten en mensen met een HIV-infectie. In Nederland krijgen jaarlijks zo’n 200 mensen halskliertuberculose. Meestal zijn deze mensen jonger dan 30 jaar. De aandoening wordt iets vaker vastgesteld bij vrouwen dan bij mannen.
Welke symptomen kunnen optreden?
De volgende klachten kunnen voorkomen:
- zwelling in de hals – de zwelling is meestal niet pijnlijk; in een gevorderd stadium kan de zwelling doorbreken naar de huid en gaan zweren
- koorts
- gewichtsverlies
- moeheid
- nachtzweten
- zich niet lekker voelen
- hoesten
Wat is de oorzaak?
Halskliertuberculose wordt veroorzaakt door bacteriën. Het gaat om zogenaamde mycobacteriën.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De arts zal bij lichamelijk onderzoek vergrote lymfeklieren in de hals voelen. De diagnose kan worden bevestigd door een stukje weefsel uit de zwelling te nemen. Dit wordt een biopsie genoemd. In dit stukje weefsel kunnen vervolgens de mycobacteriën worden aangetoond. Hiervoor moet het weefsel wel op een bepaalde manier gekleurd worden. Anders zijn de bacteriën niet zichtbaar. Dit wordt een Ziehl-Neelsen kleuring genoemd. De arts die dit onderzoek aanvraagt moet daarom wel denken aan de mogelijkheid van halskliertuberculose als mogelijke oorzaak voor de zwelling in de hals.
Het afgenomen weefsel kan ook op kweek worden gezet. Dit gebeurt in een bacteriologisch laboratorium. Meestal duurt het echter enige tijd voordat de uitslag van de kweek bekend is.
Wat is de behandeling?
Mensen met halskliertuberculose worden behandeld met antibiotica. In dit geval gaat het om antibiotica die gericht zijn tegen mycobacteriën, de bacteriën die tuberculose veroorzaken. Het gaat om middelen als isoniazide, streptomycine, ethambutol, rifampicine en pyrazinamide. Ze worden vaak in combinatie met elkaar voorgeschreven.
Engelse vertaling
tuberculous lymphadenitis of the neck, tuberculous cervical lymphadenitis, scrofula