Bijgewerkt op 7 september 2022
Wat is een thecoom?
Een thecoom is een goedaardig gezwel van de eierstok. Thecomen worden ingedeeld onder de sexcord-stromaceltumoren.
Hoe vaak komt het voor?
Thecomen zijn zeldzaam. Jaarlijks wordt deze aandoening bij slechts enkele vrouwen in Nederland vastgesteld. De meeste vrouwen zijn ouder dan 50 jaar, en al in de overgang, als de diagnose wordt gesteld.
Welke symptomen geeft het?
Een thecoom van de eierstok kan de volgende klachten geven:
- bloedverlies uit de vagina na de overgang (postmenopausaal bloedverlies)
- vol gevoel in de buik
- pijn in de onderbuik
Bij vrouwen die nog menstrueren kan de menstruatie onregelmatig zijn. Ook kan sprake zijn van meer bloedverlies tijdens de menstruatie en/of een langere duur van de menstruatie.
Geluteïniseerd thecoom
De meeste thecomen scheiden oestrogenen uit. Hierdoor wordt het baarmoederslijmvlies dikker en kan gaan bloeden. Dit leidt tot het bloedverlies uit de vagina, net als bij een menstruele bloeding bij vrouwen vóór de overgang. Een klein aantal thecomens scheidt geen oestrogenen uit maar mannelijke geslachtshormonen (androgenen). In dat geval gaat het om een zogenaamd geluteïniseerd thecoom.
Door de uitscheiding van androgenen, zoals testosteron, zullen mannelijke eigenschappen ontstaan. Dit wordt virilisatie genoemd. Het leidt tot symptomen als haaruitval volgens het mannelijke patroon (inhammen, kaal voorhoofd, kale kruin), verlaging van de stem, groei van snorharen en baardharen, vergroting van de clitoris, vettige huid etc.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose kan worden gesteld op grond van de klachten, bevindingen bij lichamelijk onderzoek en uitslagen van aanvullend onderzoek. Aanvullend onderzoek dat wordt gedaan is bloedonderzoek, beeldvormend onderzoek en weefselonderzoek.
Bloedonderzoek
Thecaceltumoren kunnen oestrogenen aanmaken. In dat geval zal het oestrogeen gehalte in het bloed verhoogd zijn.
Beeldvormend onderzoek
Meestal wordt met een echo van de buik vastgesteld dat er sprake is van een gezwel van de eierstok. Op een vaginale echo kan verdikking van het baarmoederslijmvlies zichtbaar zijn. Dit duidt op aanmaak van oestrogenen door het gezwel. Er zijn echter meerdere eierstoktumoren die oestrogenen kunnen maken.
Weefselonderzoek
Een definitieve diagnose kan daarom pas worden gesteld als weefsel wordt afgenomen uit de tumor, of nadat de tumor in z’n geheel is verwijderd tijdens een operatie. Het uitgenomen weefsel kan dan worden onderzocht door een patholoog-anatoom. Onder de microscoop kan worden gezien dat de tumor uit thecacellen en fibroblasten bestaat. Het cytoplasma van de thecacellen bevat veel vetten. Daarmee is de diagnose bevestigd.
Beloop
Het beloop is meestal goedaardig. Het risico op het krijgen van kanker van het baarmoederslijmvlies (endometriumcarcinoom) is iets verhoogd. Vrouwen met thecomen hebben iets vaker vleesbomen (myomen).
Synoniemen
Andere namen voor thecoom zijn thecoma en thecaceltumor.
Engelse vertaling
thecoma, theca cell tumor
Duitse vertaling
Thekom, Thekazelltumor