Bijgewerkt op 4 december 2023
Wat is een sacrococcygeaal teratoom?
Een sacrococcygeaal teratoom is een gezwel aan het stuitje dat bestaat uit verschillende soorten weefsel. De aandoening is meestal aangeboren. Dat betekent dat baby’s ermee worden geboren. Soms wordt de aandoening pas op latere leeftijd vastgesteld. De meeste sacrococcygeale teratomen zijn goedaardig. Bij ongeveer 1 op de 6 gevallen is sprake van een kwaadaardig gezwel.
Hoe vaak komt het voor?
Sacrococcygeale teratomen zijn zeldzaam. Jaarlijks wordt dit gezwel in Nederland gemiddeld zo’n vijf keer vastgesteld. Meestal wordt het vastgesteld bij het ongeboren kind, tijdens een zwangerschapsecho. Soms wordt de aanoening bij oudere kinderen of volwassenen vastgesteld. De aandoening komt ongeveer drie keer vaker voor bij meisjes dan bij jongens.
Wat is de oorzaak?
Het is niet goed bekend hoe sacrococcygeale teratomen ontstaan.
Welke symptomen geeft het?
Een sacrococcygeaal teratoom geeft als belangrijkste symptoom een gezwel onder aan de rug of in de bilspleet. Soms is het gezwel aan de buitenkant van het lichaam niet goed zichtbaar. Het groeit dan naar binnen. In dat geval kan het langer duren voordat de diagnose wordt gesteld.
Naast de zwelling kunnen ook andere symptomen optreden, waaronder:
- obstipatie
- pijn onder in de rug
- moeite met plassen
- minder kracht in de benen
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt vaak al voor de geboorte vermoed als op een zwangerschapsecho een gezwel onder aan de rug wordt gezien.
Ligging
Op grond van de lokatie van het gezwel worden sacrococcygeale tumoren onderverdeeld in vier typen. Dit wordt de classificatie volgens Altman genoemd.
| TYPE | LOKATIE |
| Type 1 | voornamelijk uitwendig |
| Type 2 | zowel uitwendig als inwendig |
| Type 3 | voornamelijk inwendig |
| Type 4 | volledig inwendig |
Weefselonderzoek
Om de diagnose te bevestigen zal het gezwel na de geboorte worden verwijderd en door een patholoog worden onderzocht. Het kenmerk van een teratoom is dat het verschillende soorten weefsels bevat, waaronder huid, bot en soms ook tanden.
Wat is de behandeling?
De behandeling van een sacrococcygeaal teratoom bestaat uit een operatie. Bij deze operatie wordt het gezwel inclusief het gehele staartbeen verwijderd. Een dergelijke ingreep wordt coccygectomie genoemd. Als het staartbeen niet in z’n geheel wordt verwijderd bestaat het risico dat het gezwel weer terugkeert.
Synoniemen
wondergezwel van het staartbeen
Engelse vertaling
sacrococcygeal teratoma
Verder lezen / Referenties
- A Beganovic, DJA Sonneveld, RS Blokker, JWD de Waard, ‘Maligne sacrococcygeaal teratoom bij volwassen vrouw‘, gepubliceerd in de rubriek ‘Casuistiek’ van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 2011; 155: A3450.
- CF Mooij, CA Haaxma, HE Scharbatke, ‘Een neonaat met een lumbosacrale zwelling‘, gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 9 maart 2015; 159: A8313.
Reacties van lotgenoten
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Het is ook een manier om in contact te komen met andere (verzorgers van) kinderen of volwassenen met een sacrococcygeaal teratoom (wondergezwel van het staartbeen). Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.