Ziekte van Lyme

Bijgewerkt op 12 augustus 2024

Wat is de ziekte van Lyme?

De ziekte van Lyme is een infectieziekte door een bacterie die wordt overgebracht door teken. De teek is dus besmet met de bacterie die de ziekte veroorzaakt. Als iemand door een besmette teek wordt gebeten kan de ziekte van Lyme ontstaan. De medische naam voor deze ziekte is Lymeborreliose.

De ziekte is genoemd naar het stadje Old Lyme in de staat Connecticut in de Verenigde Staten. Daar werd de ziekte in 1975 voor het eerst beschreven.

Wat is de oorzaak?

De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door de Borrelia bacterie. Deze bacterie komt voor bij verschillende diersoorten. Als besmette dieren worden gebeten door een teek kan de teek ook besmet raken. De besmette teek kan vervolgens weer andere dieren – of de mens – besmetten als tijdens een tekenbeet de bacteriën in het bloed terechtkomen. Rond de 20% van de teken in Nederland is besmet met de Borrelia-bacterie.

Hoe vaak komt ’t voor? Bij wie?

Volgens het RIVM wordt de ziekte van Lyme jaarlijks bij zo’n 22.000 mensen in Nederland vastgesteld.

Welke symptomen geeft het?

Het meest kenmerkende symptoom van de ziekte is een rode plek op de huid op de plaats van de tekenbeet. Rondom de rode plek ontstaat een rode ring (zie afbeelding). Deze huidafwijking wordt ‘erythema migrans’ genoemd. Sommige mensen krijgen daarnaast nog andere klachten, zoals moeheid, hoofdpijn pijnlijke gewrichten, lusteloosheid etc.

ziekte van Lyme
ziekte van Lyme – erythema migrans

Een minder vaak voorkomende huidafwijking door infectie met de Borrelia-bacterie is het zogenaamde Borrelia lymfocytoom. Daarbij ontstaat een rood, pijnlijk bultje onder de huid.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose wordt gesteld op basis van de symptomen, bloedonderzoek en een PCR-test.

Bloedonderzoek ziekte van Lyme

In het bloed kunnen meestal antistoffen tegen de Borrelia-bacterie worden aangetoond.

PCR test

Een PCR test wordt alleen gedaan als het bloedonderzoek op antistoffen tegen de Borrelia bacterie een onduidelijke uitslag geeft. Voor een PCR test is weefsel of weefselvocht nodig, bijvoorbeeld een stukje huid (huidbiopsie) of gewrichtsvloeistof.

Behandeling ziekte van Lyme

De ziekte kan worden behandeld met antibiotica. Antibiotica die vaak worden voorgeschreven bij deze aandoening zijn doxycycline, amoxicilline en azitromycine (Zithromax).

Na behandeling met antibiotica kan in sommige gevallen een zogenaamde Jarisch-Herxheimer reactie optreden.

Beloop en prognose

Als de ziekte na behandeling niet helemaal over gaat kan een chronische vorm van de ziekte ontstaan. Dit gebeurt jaarlijks bij ongeveer 1.500 mensen.

Voorkomen ziekte van Lyme

Het is van belang om – zeker na bezoek aan een bos – te controleren op teken. Als je een teek vindt moet deze direct verwijderd worden. Dan is de kans dat de teek – als deze besmet is – de ziekte overdraagt het kleinst.

In het verleden is er een vaccin tegen de Borrelia-bacterie op de markt geweest. Vanwege bijwerkingen is dit vaccin echter weer van de markt gehaald.

Momenteel wordt onderzocht of het mogelijk is een vaccin te ontwikkelen dat niet gericht is tegen de Borrelia-bacterie maar tegen de teek die de bacterie overbrengt. Als dat lukt zou iemand die ingeënt is en door een besmette teek wordt gebeten een afweerreactie opstarten nog voordat de bacterie de kans krijgt om vanuit de teek de ziekte te veroorzaken.

Instanties

Lymevereniging

Lymenet Nederland

Synoniemen

ziekte van Lym, ziekte van Lime, ziekte van Lymm, ziekte van Lijme

Verder lezen / Referenties

  • EJH Schatorjé, H van der Steeg, F Stelma, K Hebeda & A Warris, ‘Borrelia-lymfocytoom’, gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 2013; 157: A6605.

Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 14 september 2015
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 1 maart 2017

Scroll naar boven