Bijgewerkt op 19 mei 2021
Wat is het syndroom van Pickardt?
Het syndroom van Pickardt is een zeldzame ziekte waarbij een onderbreking van de bloedstroom tussen de hypothalamus en de hypofyse leidt tot een verminderde uitscheiding van het hormoon dat de schildklier aanstuurt. Het gevolg is dat de schildklier niet optimaal werkt. Dit wordt hypothyreoïdie genoemd.
De aandoening is genoemd naar Dr Renate Pickard. Zij beschreef de aandoening als eerste in 1972. Zij deed dit samen met Dr Rudolf Fahlbusch. Daarom wordt de aandoening soms ook syndroom van Pickardt-Fahlbusch genoemd.
Wat is de oorzaak?
Het syndroom van Pickardt wordt vaak veroorzaakt door een gezwel in de hersenen (hersentumor). Het gezwel drukt het bloedvat tussen de hypothalamus en de hypofyse dicht. De aandoening kan ook ontstaan ten gevolge van een verwonding van de hersenen (hersenletsel) of een operatie aan de hersenen.
Er bestaat ook een aangeboren syndroom waarbij de doorbloeding van de hypofyse onderbroken is. Dit syndroom wordt het pituitary stalk interruption syndrome genoemd.
Welke symptomen geeft het?
De symptomen die optreden zijn afhankelijk van de hormonen die uitvallen ten gevolge van de aantasting van de hypofyse. Zo kunnen symptomen ontstaan doordat de hypofyse minder van het thyroïd stimulerend hormoon (TSH) aanmaakt en uitscheidt. Dit hormoon zet de schildklier aan om schildklierhormonen aan te maken en uit te scheiden. Als de hypofyse te weinig TSH aanmaakt en uitscheidt zal de schildklier minder schildklierhormonen aanmaken en uitscheiden. Dit wordt hypothyreoïdie genoemd, oftewel een traag werkende schildklier. Hypothyreoïdie kan leiden tot symptomen als het snel koud hebben, langzame hartslag, obstipatie, aankomen in gewicht en traagheid.
Ook kan de aandoening leiden tot een verhoogde uitscheiding van het hormoon prolactine door de hypofyse. Dit hormoon zorgt voor de aanmaak en afscheiding van melk uit de borst. Een verhoogde uitscheiding van prolactine in het bloed wordt hyperprolactinemie genoemd. Andere symptomen die op kunnen treden zijn het gevolg van een verminderde uitscheiding van hormonen die de geslachtsklieren aanzetten om geslachtshormonen aan te maken. Ook kan de aandoening leiden tot een afname van de aanmaak en uitscheiding van groeihormoon door de hypofyse.
Wat is de behandeling?
De behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Zo zal in het geval van een hersentumor worden beoordeeld of deze middels een operatie kan worden verwijderd. Verder zullen de hormonen waar een tekort aan bestaat meestal worden aangevuld door ze als geneesmiddel in te nemen.
Engelse vertaling
Pickardt syndrome, Pickardt–Fahlbusch syndrome, Pickardt’s syndrome
Verder lezen / Referenties
- CR Pickardt & R Fahlbusch, ‘Chronic hyperosmolality, adipsia and secondary insufficiency of the anterior pituitary gland in hypothalamic lesions‘, gepubliceerd in Internist (Berlin) van 1972; 13(2): pagina’s 45–51.