Bijgewerkt op 9 november 2021
Wat is het syndroom van Alagille?
Het syndroom van Alagille is een zeldzame erfelijke aandoening die leidt tot aantasting van hart en lever. Het syndroom is genoemd naar de franse kinderarts Dr Daniel Alagille. Hij beschreef de aandoening in 1969 als eerste.
Hoe vaak komt het voor?
Het Alagille syndroom is een zeldzame aandoening. Geschat wordt dat jaarlijks in Nederland gemiddeld vijf kinderen met dit syndroom worden geboren.
Wat is de oorzaak?
Het syndroom van Alagille wordt veroorzaakt door een foutje in het DNA. Er zijn twee stukjes DNA die betrokken kunnen zijn bij het ontstaan van het syndroom. Meestal is er sprake van een afwijking (mutatie) van het zogenaamde JAG1-gen. Dit is een stukje DNA dat op chromosoom 20 ligt. Soms is er sprake van een mutatie van het zogenaamde NOTCH2-gen.
De aandoening erft meestal autosomaal dominant over. Dat betekent dat de afwijkende genen op zogenaamde autosomen liggen en dat van slechts één van beide ouders een afwijkend gen hoeft te worden geërfd om de aandoening te krijgen. Heel soms is er sprake van autosomaal recessieve overerving. Hierbij moet van beide ouders een afwijkend gen worden geërfd om de aandoening te krijgen. Minder dan de helft van de mensen met dit syndroom erftde aandoening van zijn/haar ouder(s). In ruim de helft van de gevallen is namelijk sprake van het spontaan (‘de novo’) ontstaan van de afwijking in het DNA.
Welke symptomen geeft het?
Mensen met het Alagille syndroom hebben meestal afwijkingen aan het hart en aan de lever. Hierdoor kunnen verschillende symptomen en ziekteverschijnselen ontstaan. Door aantasting van de lever kan geelzucht ontstaan. Hierbij is het oogwit van de ogen geel verkleurd. Ook zal de huid gelig verkleuren. Dit is het gevolg van galstuwing in de lever. Dit kan ook leiden tot jeuk en ontkleuring van de ontlasting.
Bij de geboorte is vaak sprake van één of meer aangeboren hartafwijkingen, zoals tetralogie van Fallot, een verbinding tussen de kamers van het hart (ventrikelseptum defect), een overrijdende aorta en/of hypertrofie van de rechter kamer van het hart. Ook kan sprake zijn van een vernauwing van de longslagader.
Verder kunnen afwijkingen voorkomen aan de wervelkolom, zoals bijvoorbeeld vlinderwervels, samengesmolten wervellichamen of een open ruggetje (spina bifida), en afwijkingen aan de ogen, zoals anomalie van Axenfeld en anomalie van Rieger. Mensen met het Alagille syndroom hebben ook vaak kenmerkende gelaatstrekken, zoals een bol en breed voorhoofd, diepliggende ogen en een kleine puntige kin.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Bij lichamelijk onderzoek is de lever vaak vergroot. Dit wordt hepatomegalie genoemd. Ook de milt kan vergroot zijn. Dit wordt splenomegalie genoemd. Bij beeldvormend onderzoek van het hart zijn meestal één of meer aangeboren hartafwijkingen aanwezig. Bij beeldvormend onderzoek zijn vaak afwijkingen van de wervelkolom zichtbaar. De diagnose kan worden bevestigd door met DNA-onderzoek één van beide afwijkingen in het DNA aan te tonen.