Bijgewerkt op 10 januari 2024 door Simpto.nl
Wat is het syndroom van Achenbach?
Het syndroom van Achenbach is een regelmatig voorkomende aandoening waarbij een vinger of een deel van de handpalm blauwpaars verkleurt. Het is een aandoening die vooral voorkomt bij vrouwen van middelbare leeftijd.
De blauwpaarse verkleuring wordt veroorzaakt door een onderhuidse bloeding. Waarom de bloeding optreedt is onduidelijk. Meestal is er geen of slechts een gering letsel geweest.
Het Achenbach-syndroom is onschuldig. De aandoening hoeft daarom in principe niet te worden behandeld. Pijnklachten nemen meestal na enkele uren alweer af. De onderhuidse bloeding gaat binnen 3-10 dagen weg.
De medische term voor het Achenbach-syndroom is – afhankelijk van de lokatie van de klachten – ‘paroxismaal vingerhematoom’ of ‘paroxismaal handhematoom’.
Hoe vaak komt het voor? Bij wie?
Het syndroom van Achenbach komt redelijk vaak voor. Er zijn geen exacte gegevens over hoe vaak het voorkomt. Wij schatten dat deze diagnose jaarlijks in Nederland 1.000-2.000 keer wordt gesteld. Het Achenbach-syndroom komt meestal voor bij mensen boven de 45 jaar, en vaker bij vrouwen dan bij mannen.
Welke symptomen geeft het?
Patiënten vertellen dat zij soms spontaan, soms na (geringe) mechanische traumata (dragen van tassen, huishoudelijke werkzaamheden, openen van een deur), acuut een stekende pijn ervaren in de vinger. Soms ontstaat daarna een gevoel van spanning. Vrijwel direct ontstaat er een blauwe verkleuring van de vinger, die kan groeien en zich kan uitbreiden naar de handpalm.
Meestal is er een blauwpaarse plek aan de vinger of handpalm. De plek kan pijnlijk zijn. Ook kan er sprake zijn van zwelling.
De volgende symptomen kunnen voorkomen:
- blauwpaarse plek aan de vinger
- meestal de wijsvinger of de middelvinger
- zelden aan meerdere vingers tegelijk
- dikke vinger
- blauwpaarse plek in de handpalm
- pijn aan de handpalm
- blauwpaarse plek aan de binnenkant (buigkant) van de vinger
- pijn aan de binnenkant (buigkant) van de vinger
- pijn in de vinger, vaak brandend of stekend
- koud gevoel in de vinger
- zwelling van de handpalm
- vinger niet helemaal kunnen buigen
- blauwpaarse verkleuring van de gehele handpalm
- meerdere blauwpaarse vingers
- blauwpaarse verkleuring aan de handrug
- tintelend of prikkelend gevoel in de vinger
- tintelend of prikkelend gevoel in de handpalm
Pijn en/of tintelend gevoel kunnen al optreden voordat de onderhuidse bloeding zichtbaar is. In dat geval wordt wel gesproken van ‘prodromale verschijnselen’.
Wat is de oorzaak?
De oorzaak van het syndroom van Achenbach is onbekend. Meestal ontstaan de klachten spontaan. Soms ontstaan ze na mechanische druk op de vinger of de hand, bijvoorbeeld door het dragen van een zware boodschappentas.
Wat is het beloop?
De blauwe plek verdwijnt vanzelf, meestal binnen een paar dagen tot een week. De aandoening kan op een later tijdstip opnieuw optreden.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Bij lichamelijk onderzoek is een onderhuidse bloeding (subcutaan hematoom) zichtbaar. Verder zijn er geef afwijkingen. De zogenaamde ‘capillary refill’ is normaal. Het gevoel in de vinger is soms aangetast.
Bij bloedonderzoek worden geen aanwijzingen gevonden voor een verhoogde bloedingsneiging. Er is geen verlenging van de bloedingstijd en het aantal bloedplaatjes in het bloed is niet afwijkend. Ook zijn de ontstekingswaarden niet afwijkend.
Soms zal een arts willen onderzoeken of er sprake is van een vaataandoening in de hand of vingers. Echo-doppleronderzoek naar de bloeddoorstroming in de hand en vingers is ook niet afwijkend. De bloedvaten in de hand en vingers kunnen in beeld worden gebracht met behulp van angiografie. Bij dit onderzoek worden ook meestal geen afwijkingen gevonden.
Wat is de behandeling?
Wat kun je zelf doen?
Door de vinger of hand in warm of lauw water te houden kunnen gevoelloosheid en zwelling afnemen. Hetzelfde kan worden bereikt met een nat verband om de vinger of hand.
Wat kan de arts doen?
Het syndroom van Achenbach hoeft niet te worden behandeld. De huisarts zal de patiënt meestal alleen geruststellen. Meestal zullen de pijnklachten na enkele uren afnemen. Als dat niet zo is kunnen eventueel analgetica (pijnstillers) worden gebruikt.
Historie
De aandoening is genoemd naar de Duitse arts Dr Walter Achenbach (1921-2015). Hij beschreef de aandoening als eerste in de jaren ’50 van de vorige eeuw. Achenbach noemde de aandoening zelf ‘paroxismaal handhematoom’.
Synoniemen
Andere namen voor het syndroom van Achenbach zijn paroxismaal vingerhematoom, paroxismaal handhematoom, achenbachsyndroom, vingerapoplexie, Achenbach syndroom, en spontaneous acute blue finger syndrome.
Engelse vertaling
Achenbach syndrome, Achenbach’s syndrome, paroxysmal finger hematoma, paroxysmal hand hematoma, finger apoplexia, blue finger syndrome, spontaneous acute blue finger syndrome
Duitse vertaling
Verder lezen / Referenties
- W Achenbach, ‘Das paroxysmale Handhämatom’ gepubliceerd in Medizinische Klinik, 1958, 53: pagina’s 2138-2140.
- Y Yamamoto & S Yamamoto, ‘Achenbach’s Syndrome’, gepubliceerd in de rubriek ‘Images in Clinical Medicine’ van de New England Journal of Medicine van 29 juni 2017; 376: e53.
- S Kämpfen, DD Santa & C Fusetti, ‘A Painful Blue Thumb: A Case of Achenbach’s Syndrome’, gepubliceerd in de rubriek ‘short report’ van EJVES 200 Extra 10, pagina’s 84–85.
- F Gomes, J Mendes, D Donaire, M Ferreira, ‘Images in… Achenbach’s syndrome‘, online publicatie in British Medical Journal Case Reports van 2020.
Reacties van lotgenoten
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Het is ook een manier om in contact te komen met andere mensen met het Achenbach syndroom. Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.
Hallo allemaal, wat fijn dat iedereen er zo goed mee om kan gaan.
Ik wist niet, dat dit fenomeen ook onder de voeten of in een been kan optreden. Mijn rechterduim is vaak (moet er echt rekening mee houden), de pineut. Pijnlijk, paarsblauw dat na verloop van tijd, rood blijft en pas na 2 á 3 dagen weer verdwijnt. Bij mij werkt een ‘verdovend’ ijspak uit de vriezer heel goed. Maar de volgende keer zal ik warmte proberen…
Mijn dochter (50), blijkt het ook te hebben en ze heeft exact dezelfde klachten. Dus misschien toch erfelijk? Bij mij begonnen de klachten nadat er een schildklier afwijking werd geconstateerd. (In mij 50e levensjaar).
I.i.g. wens ik jullie allemaal het allerbeste toe.
Groetjes, Pauline.
ada@verpleegcollectief.nl. Heb dit met regelmaat, meestal de rechter ringvinger. Kan gezwollen zijn en behoorlijk blauw zien. Weinig pijn.
Het gaat vanzelf meestal weer weg
Net nog een blauwe linker duim. Met een kopje pakken. Heb heel veel van deze blauwe plekken, gaat geen week voorbij.
Het meest in mijn rechterhand, daar ik rechts ben. Ook onder mijn linker voet in de holte.
Ben ook blij, dat ik lees, dat het niets ergs is, alleen heel vervelend en pijnlijk.
Ik heb dit ook, fijn dat ik hier lees dat het onschuldig is !
Nadat het me één keer overkomen was en nogal pijnlijk verliep, heb ik bij volgende voorvallen stevig de ader die gesprongen was dichtgedrukt. Dat voorkwam zwelling en een heel blauwe vinger of zelfs handpalm. Een stevige pleister daarna (niet te strak, er moet nog wel bloedtoevoer overblijven) was heel prettig. Hierdoor bleef de pijn ook weg.
Als ik dit heb voel ik de ader springen, dat doet het meeste pijn. Daarna doet het nog pijn maar veel minder. Ook staat de ader dik en blauw soms is het een ganse blauwe plek rondom de plaats. Gerustgesteld wel nu ik weet datbhet geen kwaad kan.
Afgelopen vrijdag 1-3-2024, was het weer zover. Nu mijn middelvinger, voelde idd de ader springen ineens veel pijn. Was aan het werk en rustig doorgegaan maar de vinger werd voor de helft blauw, heb ik nog niet eerder zo erg meegemaakt. Vinger was ook dik en dat bleef de hele dag zo, nu is het 2 dagen later en het bovenste stukje v/d vinger is nog blauw. Ik heb dit vrij geregeld met mijn vingers, vooral tijdens het werken.
Ik heb het minstens eens per week en telkens aan mn duim rechts. Steken, pijn, dik, stijf en blauw voor een week. Als het dan net betert … “pats” en gaat hetzelfde verhaal weer opnieuw. Warm water helpt beter dan koelen.
Dank voor die tip van warm water. Want ik las ergens dat je het moet koelen en een stukje verder stond, dat warm water ook goed was. Dus in verwarring. Vanaf nu ga ik in het warme water.
Groetjes,
Mieke
Herkenbaar? Mijn vinger word niet blauw alleen mijn ader voor een paar uur
Dat is bij mij ook zo, heb het links en rechts aan de middelvinger en rechts aan ringvinger. Ik heb er wel pijn aan, later trekt het weg.
Ik heb dit al van jongs af aan. Ook onder m’n voeten en in m’n handpalmen. Mijn moeder heeft t ook. Is t erfelijk?
Ik heb het ook in mijn vingers, handpalmen en onder mijn voeten. Onder mijn voet duurt de pijn lang en is erg vervelend met lopen het zit vaak precies op het loopvlak. Onder de voet lees ik bijna niets over maar ben dus niet de enige. Mijn moeder heeft het ook in haar vingers. Grote kans dat het erfelijk is.
Ook ik heb het regelmatig maar dan wel met een oorzaak. Door van een fles draaien, deurkruk, een volleybal smashen of gewoon iets oppakken .
Ik heb het in beide handen zowel handpalm als vingers.
En regelmatig is zeker een keer of 3 per week.
Ik heb dit regelmatig. Niet alleen in de vingers maar ook in de hand. Heel vervelend. Soms wel elke week.
Zou het misschien beter zijn om niet meer zoveel poetswerk te doen?
Ik ben veel met de handen bezig.
Ik heb het in m’n vinger gehad, dikke teen en gisteren op m’n kuit! Heel vervelend is dit en erg pijnlijk. Las dat het ook kan duiden op te weinig vitamine B12?
In 1 keer werd mijn vinger dik en kon ik hem bijna niet meer buigen daarna blauw dag verder is het verspreid over mijn gehele vinger wat moet ik hiermee?