Bijgewerkt op 28 juni 2023 door Simpto.nl
Wat is een struma?
Een struma is een zwelling in de hals die wordt veroorzaakt door een vergrote schildklier. Andere namen voor struma zijn krop en kropgezwel.
Welke vormen zijn er?
Er wordt onderscheid gemaakt tussen diffuus struma en multinodulair struma. Bij diffuus struma voelt de zwelling glad aan. Bij multinodulair struma voelt de zwelling bobbelig aan.
Verder wordt onderscheid gemaakt tussen toxisch struma en niet-toxisch struma. Bij toxisch struma maakt de schildklier een overmaat aan schildklierhormonen aan. Dit leidt tot hyperthyreoïdie. Dat is het ziektebeeld dat wordt veroorzaakt door een te snel werkende schildklier. Hyperthyreoïdie kan tot verschillende klachten leiden. Bij niet-toxisch struma is dat niet het geval.
Welke oorzaken zijn er?
Een zwelling van de schildklier kan verschillende oorzaken hebben. Wereldwijd is een tekort aan jodium de meest voorkomende oorzaak van struma. In Nederland komt een tekort aan jodium nauwelijks voor. Dat heeft ermee te maken dat in Nederland jodium aan het brood wordt toegevoegd.
Andere oorzaken van struma zijn:
- gebruik van bepaalde geneesmiddelen – het gaat om geneesmiddelen die de werking van de schildklier tegengaan, zoals lithium en amiodaron;
- ziekte van Hashimoto – dit is de meest voorkomende oorzaak van een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie);
- ziekte van Graves – dit is de meest voorkomende van een te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie);
- congenitale hypothyreoïdie – aandoening waarbij kinderen met een te traag werkende schildklier worden geboren;
- inname of blootstelling aan stoffen die de schildklier remmen, zoals bijvoorbeeld cyanide;
- gezwel van de schildklier – kan zowel goedaardig als kwaadaardig gezwel zijn;
- ontsteking van de schildklier
- adenoom van de hypofyse – goedaardig gezwel van de hypofyse dat TSH kan aanmaken; TSH is een hormoon dat de schildklier aanzet om schildklierhormonen aan te maken;
Welke symptomen geeft het?
Behalve de zwelling in de hals hoeft een struma niet altijd klachten te geven. Naarmate de schildklier groter wordt neemt ook de kans op het ontstaan van symptomen toe. De struma gaat dan namelijk drukken tegen structuren in de omgeving van de schildklier. Dit kan tot verschillende klachten leiden, zoals:
- drukkend gevoel in de hals
- veranderde stem
- heesheid
- kortademigheid
- vooral bij platliggen
- piepende ademhaling
- gierende ademhaling
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De vergroting van de schildklier is soms direct zichtbaar als zwelling in de hals. Als dat niet het geval is kan de arts vaak voelen dat de schildklier vergroot is. Een andere manier om een toename van de omvang van de schildklier aan te tonen is met behulp van beeldvormend onderzoek.
Als vastgesteld is dat de schildklier vergroot is zal vervolgens de oorzaak hiervan worden onderzocht. Hiervoor zal bloed worden afgenomen en beeldvormend onderzoek worden gedaan.
Synoniemen
krop, kropgezwel
Engelse vertaling
goiter, goitre