Bijgewerkt op 11 februari 2025 door Simpto.nl
Wat is een congenitale galzuursynthesestoornis?
Een congenitale galzuursynthesestoornis is een aangeboren ziekte waarbij de lever onvoldoende galzuren aanmaakt. De aandoening wordt veroorzaakt door een foutje in het DNA. Door dit foutje in het DNA maakt de lever te weinig enzymen aan die een belangrijke rol spelen bij de productie van galzuren. Galzuren spelen een belangrijke rol bij de opname van voedingsstoffen in de dunne darm. Een tekort aan galzuren kan tot verschillende symptomen leiden.
Wat is de oorzaak?
Congenitale galzuursynthesestoornissen worden veroorzaakt door een foutje (mutatie) in het DNA. Er zijn verschillende plekken op het DNA die betrokken zijn bij de productie van bepaalde stofjes (enzymen) die een belangrijke rol spelen bij de aanmaak van galzuren. Als er een foutje optreedt in zo’n stukje DNA wordt minder van het betreffende enzym aangemaakt. Het gevolg is dat er ook minder, of helemaal geen, galzuren worden aangemaakt. Op grond van de onderliggende mutatie in het DNA wordt onderscheid gemaakt in verschillende typen congenitale galzuursynthesestoornis.
- Type 1 – mutatie van het HSD3B7-gen op chromosoom 16 – tekort aan het enzym 3-bèta-hydroxy-delta-5-C27-steroïd-oxidoreductase
- Type 2 – mutatie van het AKR1D1-gen op chromosoom 7 – tekort aan het enzym delta(4)-3-oxosteroid 5-beta-reductase
- Type 3 – mutatie van het CYP7B1-gen op chromosoom 8 – tekort aan het enzym 7-alfa hydroxylase gene
- Type 4 – mutatie van het AMACR gen op chromosoom 5
- Type 5 – mutatie van het ABCD3-gen op chromosoom 1
- Type 6 – mutatie van het ACOX2-gen op chromosoom 3
Welke symptomen en complicaties geeft het?
Een tekort aan galzuren leidt ertoe dat vetten minder goed worden opgenomen in de dunne darm. Dat kan leiden tot vettige ontlasting (steatorroe). Vetten zijn niet alleen van belang als voedingsstof, ze maken het ook mogelijk dat de zogenaamde vetoplosbare vitamines kunnen worden opgenomen in het bloed. Het gaat om de vitamines A, D, E en K. Congenitale galzuursynthesestoornissen kunnen daarom gepaard gaan met tekorten aan deze vetoplosbare vitamines: vitamine A-tekort, vitamine D-tekort, vitamine E-tekort en vitamine K-tekort. Verder kunnen, als de aandoening onbehandeld blijft, op den duur afwijkingen aan de lever ontstaan zoals hepatitis en leverfalen.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose kan worden gesteld op grond van de symptomen, de bevindingen bij lichamelijk onderzoek, de resultaten van laboratoriumonderzoek. Bij lichamelijk onderzoek kunnen de lever en de milt vergroot zijn. Met bloedonderzoek kunnen tekorten aan vetoplosbare vitamines worden gemeten. Ook kan een verlaagde activiteit van het onderliggende enzymdefect worden gemeten. De diagnose kan worden bevestigd door met behulp van DNA-onderzoek de onderliggende afwijking in het DNA aan te tonen.
Engelse vertaling
bile acid synthesis disorder, bile acid synthesis defect
Verder lezen / Referenties
- SS Sundaram, KE Bove, MA Lovell en RJ Sokol, ‘Mechanisms of Disease: inborn errors of bile acid synthesis‘, gepubliceerd in Nat Clin Pract Gastroenterol Hepatol. 2008 Aug; 5(8): pagina’s 456–468.