Bijgewerkt op 19 september 2023 door Simpto.nl
Wat is spondylodiscitis?
Spondylodiscitis is een ontsteking van één of meer wervels en de tussengelegen tussenwervelschijven. Het is een zeldzame aandoening die meestal wordt veroorzaakt door een bacterie. De aandoening kan voorkomen na een operatie aan de wervelkolom, of door een infectie elders in het lichaam.
Deze webpagina gaat over oorzaken, symptomen, diagnostiek en behandeling van spondylodiscitis.
Wat is de oorzaak?
Een spondylodiscitis wordt meestal veroorzaakt door een infectie met een bacterie. Die bacterie kan afkomstig zijn door een wond van een operatie aan de wervelkolom. Ook kan de bacterie in het bloed komen door een medische ingreep waarbij toegang tot de bloedbaan nodig is, bijvoorbeeld catheterisatie van het hart. Maar de bacterie kan ook al in het lichaam zitten en via het bloed in de wervelkolom terechtkomen.
De meest voorkomende verwekkers van spondylodiscitis zijn de bacteriën Staphylococcus aureus, Mycobacterium tuberculosis en Escherichia coli (E. coli). Heel soms wordt de aandoening veroorzaakt door een schimmel, bijvoorbeeld de Candida-schimmel of de Aspergillus-schimmel.
Hoe vaak komt ‘t voor?
Spondylodiscitis komt niet zo vaak voor. In Nederland komt deze aandoening jaarlijks ongeveer 300-350 keer voor.
Bij wie?
Spondylodiscitis kan in principe bij iedereen voorkomen. De aandoening komt echter vooral voor bij mensen boven de 45 jaar en ook bij kleine kinderen. Spondylodiscitis komt iets vaker bij mannen voor dan bij vrouwen.
Mensen met een verminderde weerstand – bijvoorbeeld door suikerziekte, kanker, endocarditis en bloedvergiftiging (sepsis) – hebben een verhoogde kans op het krijgen van deze aandoening. Hetzelfde geldt voor mensen die afweeronderdrukkende geneesmiddelen (immunosuppressiva) gebruiken, mensen die worden behandeld met nierspoeling (hemodialyse), en drugsgebruikers die drugs direct in de bloedvaten spuiten.
Welke symptomen geeft het?
Spondylodiscitis kan veel verschillende klachten geven. Dezelfde klachten kunnen ook bij andere aandoeningen passen. Het is daarom moeilijk om op grond van de klachten de diagnose te stellen.
De volgende klachten kunnen voorkomen:
- pijn in de rug
- pijn in de nek
- koorts
- zich niet lekker voelen
- afvallen
- verwardheid
- snel boos of geïrriteerd
- pijn onder in de rug, soms uitstralend naar de benen
- pijn boven in de buik
Door druk op het ruggenmerg kunnen ook neurologische uitvalsverschijnselen optreden, zoals bijvoorbeeld:
- minder kracht in de benen
- geen of verminderd gevoel in het gebied rond de anus en het geslachtsorgaan
- plas niet op kunnen houden (incontinentie voor urine)
- poep niet op kunnen houden (incontinentie voor ontlasting)
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Omdat de aandoening vrij zeldzaam is duurt het vaak enige tijd voordat de diagnose gesteld wordt. Bij lichamelijk onderzoek, laboratoriumonderzoek, bacteriologisch onderzoek en beeldvormend onderzoek kunnen aanwijzingen worden gevonden voor deze ziekte. De diagnose kan eventueel worden bevestigd met behulp van een wervelbiopsie.
Lichamelijk onderzoek
Bij lichamelijk onderzoek kan pijn worden aangegeven bij kloppen op de aangetaste wervel.
Als het ruggenmerg is aangetast kan de spierkracht in de benen verminderd zijn. Ook kan het gevoel in het zogenaamde ‘rijbroekgebied’ (gebied rond geslachtsorgaan en anus) zijn verminderd. De spierpeesreflexen kunnen versterkt zijn. Ook kan er een positieve voetzoolreflex volgens Babinski zijn.
Laboratoriumonderzoek
Bij laboratoriumonderzoek worden vaak de volgende afwijkingen gevonden:
- verhoogde bloedbezinkingssnelheid (BSE)
- verhoogd CRP-gehalte in het bloed
- verhoogd aantal witte bloedcellen in het bloed (leukocytose)
Bacteriologisch onderzoek
Bloed kan ook gekweekt worden op bacteriën. Als de spondylodiscitis is veroorzaakt door bacteriën elders in het lichaam die via de bloedbaan in de wervelkolom zijn gekomen kunnen bacteriën in het bloed worden gevonden. De bloedkweek is dan ‘positief’.
Beeldvormend onderzoek
Op röntgenfoto, CT-scan en MRI-scan van de wervelkolom zijn afwijkingen aan de aangetaste wervel zichtbaar. Ook op een botscan zijn duidelijk afwijkingen te zien.
Wervelbiopsie
Als niet duidelijk is wat de oorzaak is van de afwijkingen bij beeldvormend onderzoek kan eventueel een biopsie worden genomen. Meestal gebeurt dit op geleide van een CT-scan. Het afgenomen weefsel wordt vervolgens door een patholoog-anatoom onder microscoop bekeken. Hierbij zijn ophopingen van ontstekingscellen zichtbaar. Ook kan het afgenomen weefsel op kweek worden gezet om te achterhalen welke bacteriën de ontsteking veroorzaken.
Wat is de behandeling?
Spondylodiscitis wordt behandeld met antibiotica. Als bekend is welke bacteriën de aandoening veroorzaken kan heel gericht een antibioticum worden gekozen dat tegen die bacteriën gericht is. Naast antibiotica worden regelmatig pijnstillers en fysiotherapie voorgeschreven. Het doel hiervan is om de patiënt in beweging te houden. Als antibiotica niet goed helpen of als er afwijkingen aan de wervelkolom ontstaan kan eventueel worden geopereerd.
Lees uitgebreide informatie over behandeling van spondylodiscitis op de webpagina over BEHANDELING VAN SPONDYLODISCITIS.
Wat is het beloop?
Omdat de aandoening zeldzaam is duurt het vaak weken tot soms maanden voordat de diagnose wordt gesteld. Dat kan ertoe leiden dat complicaties ontstaan. Zo kan spondylodiscitis zich bijvoorbeeld uitbreiden en een ruggenmergabces veroorzaken. Ook kan een abces in de psoasspier (psoasabces) ontstaan.
Uitbreiding van de infectie naar het bloed kan bloedvergiftiging (sepsis) veroorzaken. Dit is een levensbedreigende aandoening. Daarom is het van belang om spondylodiscitis zo snel mogelijk te herkennen en te behandelen.
Synoniemen
Andere namen voor spondylodiscitis zijn ontsteking van wervel en tussenwervelschijf, ontsteking van wervellichaam en tussenwervelschijf.
Engelse vertaling
inflammation of vertebral body and intervertebral disc, spondylodicitis, vertebral osteomyelitis
ICD10-code
M46.4
Verder lezen / referenties
De informatie over dit onderwerp is afkomstig uit de volgende artikelen:
- MME Kerkenaar ea, ‘Spondylodiscitis bij de oudere patiënt‘, gepubliceerd in de rubriek ‘Klinische les’ van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 2 juli 2016; 160(26): pp. 19-24.
- WA van der Wal ea, ‘Spondylodiscitis als oorzaak van onbegrepen koorts‘, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 10 november 2007; 151(45): pp. 2485-2490.
- CJ Kalisvaart ea, ‘De diagnostiek van spondylodiscitis’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 1993; 137 (32): pp. 1587-1591.
- C Herren, N Jung, M Pishnamaz, M Breuninger, J Siewe, R Sobottke, ‘Spondylodiscitis: Diagnosis and Treatment Options – A Systematic Review‘, gepubliceerd in Deutsches Arzteblatt International van 2017; 114: pagina’s 875-882.
Reacties van lotgenoten
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Het is ook een manier om in contact te komen met andere (verzorgers van) kinderen of mensen met spondylodiscitis.
Om spam tegen te gaan worden reacties niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.
Hallo allemaal,
Ook ik werd getroffen door de staphylocoque doré bacterie. Al weken had ik last van zweetbuien en was ik ontzettend moe.
Tot ik nu 3wkn geleden een vreselijke pijnaanval kreeg in mijn rechter schouder. Ik voelde meteen dit is mis en het kopje thee wat ik wilde drinken kreeg ik met mijn rechterhand niet opgetild zonder pijn te hebben. Die nacht verergerde de pijn en kon ik niets meer. Op die manier toch nog een dag doorgesukkeld in de hoop dat het beter zou gaan. Maar ik belandde savonds in het ziekenhuis en liep de koorts per uur naar uiteindelijk boven de 40C . Dat er iets goed mis was werd in de loop van de dgn duidelijk.
De staphylocoque doré bacterie was door een wondje (waar ik aan had zitten krabben) aan mijn rechterelleboog naar binnengekropen en had zijn weg gevonden naar mijn rugwervels en zenuwen van mijn borst….serieuze zaak gaf de arts te kennen. Na diverse scans en onderzoeken blijkt het de zeer zeldzame arthrite inter apshyaire posterieure te zijn. Spondylodiscitis zit in de voorste tussenwervelschijf en deze aandoening zit in de achterste tussenwervelschijf, bij mij 3. Ben net een paar dagen uit het ziekenhuis waar ik 2weken aan zware antibiotica gelegen heb in combinatie met morfine. Ik woon in Frankrijk en deze aandoening komt daar voor bij ongeveer 50 mensen. Wat mijn vooruitzichten zal zal de toekomst uit moeten wijzen, de arts gaf aan de weg naar herstel is lang en zwaar. Nu thuis moet ik eerst 4 weken antibiotica vis tabletten slikken, ondertussen wordt mijn bloed goed in de gaten gehouden en hoop ik van ganze harte dat de rest schade minimaal zal zijn. Het is zwaar en moeilijk omdat het zo zeldzaam is en er dus weinig te vinden is op internet. Ik hoop dat mijn verhaal hier mag staan en anders mag het verwijderd worden.
Bedankt voor het lezen.
Groetjes van Gretha
Bij mij is er nu 6 weken geleden spondylodiscitis geconstateerd, ik ga m’n laatste week antibiotica in het slaat goed aan.
Maar de pijn is verschrikkelijk heb al van alles gehad maar niets werkt echt.
Er kan nog niet gezegd worden wat de blijvende schade is ik ben 53 en beweeg ondanks de pijn bewust veel.
Ik ben herstellende ook 6 weken antibiotica gehad en nu 4 maanden later nog steeds pijn.
Fysio probeerde m’n onder rug weer gangbaar te krijgen maar internist zegt dat dit allemaal nog wel 6 maanden kan duren.
Aanrader ( via meerdere artsen) omnium van solgar gaan slikken een hoog gedoseerde uitgebreide multivitamine om zo je vermoeidheid en tekorten aan te vullen….
En sterkte natuurlijk!
Mag ik vragen welke antibioticum (en ook het merk) dat u heeft gehad?
Hoi Annemarie,
Heb nu 1 1/2 geleden spondylodicitis in mn nek gehad met een sepsis.
Nog steeds veel last van m’n nek en vermoeid. Ga elke 2 weken naar de fysio.
Heb de Omnium van Solgar besteld hoop dat het gaat helpen.
Bedankt voor de tip.
Helaas weinig info of tips en ervaringen te vinden op internet.
Groetjes Helma
Beste Jacqueline,
Erg naar om dit te lezen van jou. Sterkte.
Zelf is er bij mij een jaar geleden spondylodiscitis geconstateerd, waarschijnlijk opgelopen door opetatie nekhernia of implantaat kies maar dit konden ze niet testen. Hiervoor heb ik 9 weken antibiotica gehad. Maar nu komt het terug na een jaar. Wat zijn de adviezen geweest bij jou? ik wil liever niet geopereerd worden zit bij mij tussen mijn schouderbladen.
Heb je alternatieve geneestkunst gedaan? En helpt dit?
Ben erg benieuwd
Mvg marjolein
Ik ben een man van 70jaar en al sins 1976 overal pijn in alle scharnieren in mijn ligaam ben in 1978 bij de reumatoloog geweest en altijd maar men kon er niet goed de hand op leggen alle soorten ziektes had ik tot 2003 ik naar pijn kliniek werd gestuurd ik kwam op Roesink waar ik 3 maanden in tern ben geweest er werd weken delen reuma in 2007had ik zoveel pijn is er een mri van mijn rug gemaakt daar er nog maar 3 wervels goed waren mij geadviseerd werd mijn rug vast zetten van 2011 werd mijn grote teen geopereerd en daan na mijn enkels weer mooi schoon gemaakt 2012 6 weken kuur om om tegaan met mijn pijnen eind 2015 werden de onderste 5 wervels los gemaakt 2016 en ddat jaar een sten in mijn ruggenmerg gezet kreeg ik teelbalonsteking waar 6 weken later prostaatkanker en de prostaatkanker prostaat er uit gehaald nu komt de Spondylodiscitis ik lig al een jaar in bed ik kan niet zitten en een jaar antibiotica gehad mijn heiligbeen en twee wervels zijn aangetast nu na een jaar zijn ze er achter dat de sten voor 99 procent de oor zaak is hij gaat er over 6 weken er uit gehaald worden misschien bij u ook
Wat een verhaal zeg, en wat een rot ziekte is het toch. Zelf heb ik het ook vergezeld met hevige pijnen. De artsen hadden geen vertrouwen meer in mijn leven . Ik vond de hevige pijnen het engste niet kunnen lopen en ook het niet naar de toilet kunnen gaan. Het is eigenlijk heel simpel, je moet je eigen verzetten tegen alles vwb de ziekte, doe wat je zelf kan doen,
Train in bed en beweeg, beweeg veel elke dag ondanks de vele pijnen en het gezeur van onwetende zusters, laat je niet commanderen tegen je zin. Ga je niet zelf werken aan je gezondheid, dan ga je je zelf tegenkomen in de komende maanden. De pijnen lopen door je lichaam, bij mij was dat het ergste, pijnstiller werken minder dat komt omdat het zenuwen pijnen zijn. Ik praat omdat ik nog steeds bezig ben te herstellen. Ik ben ben pas 72 maar vecht nog elke dag tegen de pijn. Ik ben nu 9 maanden bezig dus heb ik nog 3 maanden te gaan en ik kan nu al redelijk lopen en dat met 3 hart aanvallen, 3 Tia’s en een zware broete. Dus niet klagen mensen want ik weet war pijn is.
Beste Erwin,
10 jaar geleden heb ik na een injectie in de tussenwervelschijf een spondylodiscitis opgelopen, met alle gevolgen tot op de dag van vandaag. Niets is volgens het ‘boekje’ gegaan; het geplaatste bot verdween, de dekplaten groeiden niet vast aan elkaar en sindsdien vele complicaties en pathologie waardoor ik nu ernstig beperkt ben en restschade heb. 19 operaties verder worstel ik om de pijn onder controle te krijgen, heb ik een neurostimulator en invaliderende dorsale/thoracale forse pijn waardoor ik mijn bovenlijf niet recht kan houden. Daardoor lig ik 80% van de dag plat. De artsen laten mij in de steek, te complex, te moeilijk. Ondanks de ‘gelegenheids’ diagnose fbss, voel en weet ik dat er meer aan de hand is. Ik richt mij op de pijnpoli maar vind het inhumaan dat artsen mij aan m’n lot overlaten en de handen ervan af halen, want mijn leven is wél verwoest. Daarom zou ik graag willen praten met artsen die deze problematiek niet zomaar opgeven. Ik ben nog jong, 47 jaar en daarom kan ik mijn huidige situatie niét accepteren, temeer de pijnscores nooit lager zijn dan een 7. Voor vragen steeds welkom, hartelijke groet
Beste Jacqueline,
Probeer één van de betere en tegelijk goedkope alternatieve geneeswijzen (100 keer goedkoper dan de conventionele geneeskunde in uw geval, met die 19 operaties …) . Ik denk daarbij aan regenesis-healing. Meer informatie vind je op de website van Quantum Academy. In België is er iemand in Zonhoven die regenesis-healing doet.
Scepsis is toegelaten, maar er zijn o.a. al mensen met scoliose en met uiteenlopende aandoeningen succesvol behandeld.
Groetjes,
Stefaan