Bijgewerkt op 27 januari 2025 door Simpto.nl
Wat is REM-slaap gedragsstoornis?
REM-slaap gedragsstoornis is een slaapstoornis waarbij iemand tijdens het slapen geluiden en/of bepaalde bewegingen maakt. Dit gebeurt tijdens de zogenaamde REM-slaap. Dat is het deel van de slaap waarin dromen voorkomen. De geluiden en/of bewegingen die worden gemaakt worden beschouwd als het uiten van hetgeen wordt gedroomd. De diagnose kan worden gesteld met behulp van slaaponderzoek (polysomnografie).
Hoe vaak komt het voor?
REM-slaap gedragsstoornis komt bij ongeveer 1% van de bevolking voor. De aandoening komt vooral voor bij mensen boven de 50 jaar, en vaker bij mannen dan bij vrouwen.
Wat is de oorzaak?
De oorzaak van REM-slaap gedragsstoornis is niet goed bekend. Een kenmerk van deze aandoening is dat de verslapping van spieren tijdens de REM-slaap wegvalt. Waarom dit gebeurt is niet goed duidelijk.
REM-slaap gedragsstoornis komt vaak voor bij mensen met bepaalde aandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson, Lewy-body dementie, en multisysteematrofie. Daarom wordt het ook wel beschouwd als een (vroeg) symptoom van deze aandoeningen. Soms komt de aandoening voor als bijwerking van geneesmiddelen, of na stoppen van het gebruik van bepaalde geneesmiddelen.
Risicofactoren voor het krijgen van deze aandoening zijn verwonding aan het hoofd, blootstelling aan pesticiden, en het voorkomen van de aandoening in de familie.
Welke symptomen geeft het?
De volgende symptomen en ziekteverschijnselen kunnen voorkomen:
- bewegingen maken tijdens de slaap
- bewegingen kunnen heftig en agressief zijn en leiden tot verwonding, ook bij de bedpartner
- men is zichzelf vaak niet bewust hiervan
- geluiden maken tijdens de slaap
- schreeuwen en gillen
- levendig dromen
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose kan worden vermoed op grond van de symptomen. Vaak is hiervoor een beschrijving van de symptomen door de bedpartner nodig. Om de diagnose te bevestigen kunnen gevalideerde vragenlijsten worden gebruikt. Ook kan de diagnose worden gesteld met behulp van slaaponderzoek (polysomnografie). Hierbij wordt de normaal aanwezige spierverslapping tijdens de REM-slaap niet gezien.
Om de diagnose te kunnen stellen zijn bepaalde criteria opgesteld, namelijk:
- herhaalde uitroepen en/of uitgebreide bewegingen gedurende de slaap
- uit polysomnografisch onderzoek blijkt:
- dat deze symptomen voorkomen tijdens de REM-slaap
- dat tijdens de REM-slaap geen spierverslapping (atonie) optreedt
- de symptomen kunnen niet worden verklaard door een andere aandoening, of door gebruik van drugs of medicijnen
Wat is de behandeling?
REM-slaap gedragsstoornis kan worden behandeld met medicijnen. Geneesmiddelen die worden voorgeschreven zijn onder andere clonazepam en melatonine. Vanwege de bijwerkingen van clonazepam wordt vaak de voorkeur gegeven aan melatonine.
Verder zal de arts overwegen om gebruik van geneesmiddelen die de aandoening kunnen verergeren (bijv. tramadol, mirtazapine, betablokkers) te staken.
Ten slotte is het aan te bevelen om maatregelen te nemen die helpen voorkomen dat de betrokken persoon en zijn/haar bedpartner verwondingen oplopen door de heftige bewegingen tijdens de slaap.
Synoniemen
remslaapgedragsstoornis
Engelse vertaling
rapid eye movement sleep behavior disorder, REM sleep behavior disorder, REM sleep behaviour disorder, REM behavior disorder
ICD11-code
7B01.0
Niet gevonden wat je zocht?
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.