Periodic limb movement disorder

Bijgewerkt op 27 januari 2025 door Simpto.nl

Wat is periodic limb movement disorder?

Periodic limb movement disorder is een slaapstoornis waarbij tijdens de slaap onwillekeurige bewegingen met de ledematen worden gemaakt. Meestal gaat het om bewegingen met de benen waarvan men zelf niet op de hoogte is. Vaak verstoren de bewegingen de slaap. Dit leidt dan weer tot moeheid overdag.

Als nederlandse vertaling voor periodic limb movement disorder wordt soms de term periodieke bewegingen van de ledematen gebruikt. Meestal wordt echter de engelse term of de afkorting PLMD gebruikt. Een ander woord voor deze aandoening is nachtelijke myoclonieen.

Hoe vaak komt het voor?

Periodic limb movement disorder komt regelmatig voor. Geschat wordt dat 4% van de bevolking er mee te maken krijgt. De aandoening komt vooral voor op latere leeftijd, en vaker bij vrouwen dan bij mannen. Er lijkt een verband te bestaan met het voorkomen van rusteloze benen syndroom.

Wat is de oorzaak?

Het is niet goed bekend waardoor periodic limb movement disorder wordt veroorzaakt. Soms komt het voor als bijverschijnsel bij andere aandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson en narcolepsie. Andere risicofactoren voor deze aandoening zijn het gebruik van antidepressiva, slaapapneu syndroom, en aandoeningen van het hart. Ook lijkt een verlaagd ferritine gehalte in het bloed een risicofactor te zijn voor het ontstaan van de aandoening.

Welke symptomen geeft het?

De volgende symptomen kunnen voorkomen:

  • bewegingen van de ledematen gedurende de slaap:
    • meestal van de benen, voeten en/of tenen, soms van de armen
    • kan leiden tot slapeloosheid
    • kan zowel eenzijdig als beiderzijds voorkomen
  • moeheid overdag

Mensen met periodic limb movement disorder weten vaak zelf niet dat ze tijdens de slaap veel bewegingen maken. Ze merken alleen dat ze overdag vaak slaperig zijn. De bewegingen tijdens de slaap worden wel vaak opgemerkt door de bedpartner.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose kan worden gesteld met behulp van slaaponderzoek. Het onderzoek dat hiervoor wordt gedaan heet polysomnografie. Dit onderzoek wordt uitgevoerd terwijl iemand slaapt. Elektroden op het hoofd meten de activiteit van de hersenen. Om de bewegingen vast te leggen worden tevens video-opnames gemaakt en/of wordt de activiteit van spieren in de benen vastgelegd met elektromyografie (EMG).

polysomnografisch onderzoek in een slaaplaboratorium
polysomnografisch onderzoek in een slaaplaboratorium

Tijdens de zogenaamde non-REM slaap worden met tussenpozen van 20-40 seconden bewegingen gemaakt, vooral met de benen, voeten en/of tenen. Tijdens de REM-slaap treden de bewegingen niet op omdat de spieren dan verslapt zijn. Om de diagnose te kunnen stellen moet een minimaal aantal bewegingen worden gemaakt.

Wat is de behandeling?

Periodic limb movement disorder kan worden behandeld met medicijnen. Meestal worden geneesmiddelen voorgeschreven die behoren tot de zogenaamde dopamine-agonisten. Voorbeelden van dergelijke middelen zijn cabergoline, pramipexol, ropinirol en rotigotine. Mensen bij wie een verlaagt ferritine gehalte in het bloed is vastgesteld kunnen baat hebben bij ijzersuppletie. Dat betekent het innemen van ijzertabletten.

Synoniemen

PLMD, periodieke bewegingen van de ledematen, nachtelijke myoclonie, periodiek bewegen van de ledematen

Engelse vertaling

periodic limb movement disorder


Niet gevonden wat je zocht?

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven