Bijgewerkt op 28 oktober 2024 door Simpto.nl
Wat is slaapgebrek?
Slaapgebrek is een tekort aan slaap. Slaap is nodig voor het uitvoeren en het herstel van bepaalde processen in ons lichaam. Als slaapgebrek gedurende meerdere nachten optreedt kan dat tot vervelende klachten leiden. In dat geval wordt ook wel gesproken van chronisch slaapgebrek. Chronisch slaapgebrek kan bijdragen aan het ontstaan van bepaalde gezondheidsproblemen. De medische term voor slaapgebrek is slaapdeprivatie.
Hoeveel slaap heb je nodig?
Iedereen heeft slaap nodig. Hoeveel slaap iemand nodig heeft verschilt van persoon tot persoon. De slaapbehoefte verandert ook met de leeftijd. In de tabel hieronder een overzicht van de dagelijkse slaapbehoefte per leeftijdscategorie.
| pasgeboren baby’s (tot 3 maanden) | 14-17 uur |
| baby’s (4-12 maanden) | 12-16 uur |
| peuters/kleuters (1-5 jaar) | 10-14 uur |
| lagere schoolleeftijd (6-12 jaar) | 9-12 uur |
| middelbare schoolleeftijd (13-18 jaar) | 8-10 uur |
| volwassenen | 7-9 uur |
Hoe vaak komt het voor?
Slaapgebrek komt vaak voor. Hoe vaak het precies voorkomt is bij ons niet bekend. Waarschijnlijk krijgt iedereen er op enig moment in het leven mee te maken.
Wat is de oorzaak?
Er zijn vele oorzaken voor een gebrek aan slaap. Vaak is sprake van een kortdurend probleem, bijvoorbeeld door omschakelen naar een ander slaap-waakritme (nachtdiensten, jetlag). Soms is sprake van een chronisch (langdurend) probleem, bijvoorbeeld een onderliggende aandoening. Er hoeft niet altijd sprake te zijn van te kort slapen. Ook slaap die minder van kwaliteit is kan leiden tot slaapgebrek. Dat kan bijvoorbeeld voorkomen bij mensen met slaapapneu.
Hieronder een overzicht van mogelijke oorzaken van slaapgebrek:
- nachtdiensten draaien
- jetlag
- koffie drinken in de avonduren
- alcoholverslaving
- stress
- bepaalde neurologische ziekten, waaronder:
- bepaalde psychische aandoeningen, waaronder:
- depressie
- bipolaire stoornis
- manier
- angststoornis:
- posttraumatische stressstoornis
- somnifobie
- restless legs syndroom
- hersenschudding/hersenkneuzing/hersenletsel
Welke symptomen geeft het?
Slaapgebrek kan tot verschillende symptomen en ziekteverschijnselen leiden. Veel klachten zijn onschuldig, maar naarmate het gebrek aan slaap langer aanhoudt kunnen meer ernstige problemen ontstaan. De volgende symptomen kunnen voorkomen:
- slaperigheid overdag
- overdag plotseling in slaap vallen
- moeheid
- snel geirriteerd
- moeite met concentreren
- moeite met nadenken
- traag reageren
- vergeetachtigheid
- hoofdpijn
Naarmate het slaapgebrek langer aanhoud kunnen meer ernstige klachten optreden, waaronder:
- onduidelijk praten
- trillende handen
- roekeloos gedrag
- hallucinaties
- verstoord beoordelingsvermogen
- afhangende oogleden (ptose)
- nystagmus (snelle, trekkende bewegingen met de ogen)
Langdurige slaapdeprivatie kan bijdragen aan het ontstaan van (of verergeren) van bepaalde aandoeningen, waaronder:
- overgewicht
- hoge bloeddruk
- diabetes type 2
- obstructief slaapapneu syndroom (OSAS)
- hart- en vaatziekten
- psychische aandoeningen:
- angst
- depressie
- psychotische stoornissen
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De arts kan in gesprek met de patient meestal snel vaststellen of er sprake is van slaapgebrek. Om te achterhalen of er een onderliggende oorzaak is, of dat het slaapgebrek kan leiden tot complicaties, kunnen verschillende onderzoeken worden gedaan. Een aantal van die testen staan hieronder genoemd.
- polysomnografie – hiermee kan worden vastgesteld of sprake is van slaapapneu;
- EEG (electro-encefalografie) – hieree kan afwijkende activiteit in de hersenen worden vastgelegd;
Wat is de behandeling?
Slaapgebrek wordt in het algemeen behandeld door meer te slapen. Daarnaast is het van belang om eventueel onderliggende oorzaken te behandelen.
Engelse vertaling
sleep deprivation, lack of sleep, insufficient sleep syndrome
Niet gevonden wat je zocht?
Heb je hier niet gevonden wat je zocht dan kun je hieronder een reactie plaatsen. Andere lezers kunnen daar dan op reageren. Zo kan een uitgebreide online discussie ontstaan. Kijk bijvoorbeeld eens op de webpagina over simvastatine. Om spam tegen te gaan worden reacties niet automatisch geplaatst. Het kan een aantal uren duren voordat de reactie op de website verschijnt.