Bijgewerkt op 6 april 2022
Wat is Sint-Vitusdans?
Sint-Vitusdans is een zeldzame aandoening van het zenuwstelsel die ontstaat na een infectie door bacterien. De medische term voor Sint-Vitusdans is ‘chorea van Sydenham’ of ‘chorea minor’. De ziekte is voor het eerste beschreven in de 17de eeuw, door de Engelse arts Thomas Sydenham (1624–1689). Hij noemde de aandoening St. Vitusdans.
Wat is de oorzaak?
Sint-Vitusdans is meestal het gevolg van een keelontsteking met streptokokken. Het afweersysteem van het lichaam gaat antistoffen aanmaken tegen de streptokokken-bacterie. Deze antistoffen richten zich echter ook tegen cellen in bepaalde delen van de hersenen, de zogenaamde ‘basale kernen’. Die spelen een rol bij het maken van lichaamsbewegingen. Door aantasting van cellen in de basale kernen ontstaan de kenmerkende symptomen van de ziekte.
Ziekten die worden veroorzaakt doordat antistoffen zich richten tegen lichaamseigen weefsel of organen worden ‘auto-immuunziekten’ genoemd. Sint-Vitusdans is dus een auto-immuunziekte.
Symptomen Sint-Vitusdans
De volgende klachten kunnen voorkomen:
- handen en voeten niet stil kunnen houden; hierdoor ontstaan dansachtige bewegingen die ‘chorea’ worden genoemd;
- vreemde bewegingen maken met de mond en de lippen
Hoe vaak komt het voor? Bij wie?
Sint-Vitusdans is een zeldzame ziekte. Exacte cijfers over het voorkomen de deze aandoening zijn bij ons niet bekend. Wij schatten dat jaarlijks in Nederland hooguit enkele tientallen kinderen de ziekte oplopen. De aandoening komt vooral voor bij kinderen in de leeftijd van 4-14 jaar, en vaker bij meisjes dan bij jongens.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Als de arts vermoedt dat er sprake is van Sint-Vitusdans zal meestal slijm uit de keel worden gekweekt. Dit wordt gedaan om te kijken of er streptokokken die de aandoening kunnen veroorzaken aanwezig zijn. Verder zal bloed worden afgenomen om te beoordelen of er antistoffen tegen streptokokken aanwezig zijn. Om andere aandoeningen van de hersenen uit te sluiten kan beeldvormend onderzoek van de hersenen worden gedaan (hersenscan).
Wat is het beloop?
De klachten houden meestal enkele maanden tot een jaar aan. Daarna verdwijnen ze vanzelf.
Synoniemen
chorea van Sydenham, Sint Vitus dans, St. Vitusdans, chorea minor, chorea minor van Sydenham
Andere talen
Engelse vertaling
Sydenham’s chorea, Saint Vitus dance
Duitse vertaling
ICD10-code
I02.0