Bijgewerkt op 17 juni 2024 door Simpto.nl
Wat is baardschimmel?
Baardschimmel is een zeldzame infectie in de baardstreek die wordt veroorzaakt door een schimmel die meestal wordt overgedragen via koeien. De aandoening leidt tot rode plekken met ontstoken haarzakjes op de kin, de wangen en in de hals. De aandoening komt vrijwel uitsluitend voor bij mannen. De medische naam voor deze aandoening is tinea barbae. De aandoening werd voorheen ook ‘baardschurft’ genoemd. Deze naam is misleidend omdat de aandoening niet wordt veroorzaakt door een mijt (zoals bij schurft), maar door een schimmel.
Wat is de oorzaak?
Baardschurft wordt veroorzaakt door een schimmel. Het gaat om schimmels van de soort Trichophyton. Deze wordt voornamelijk overgedragen van dieren, vooral koeien, op mensen. De schimmel kan ook voorkomen bij varkens, schapen, honden en katten. Hoewel de aandoening ook van mens op mens kan worden overgedragen komt dat zelden voor.
Door infectie met de schimmel raken de haarzakjes (haarfollikels) ontstoken. Dit leidt op den duur tot ophoping van ontstekingscellen (granulomen) in en rond de haarfollikel. Dit veroorzaakt de kenmerkende symptomen van deze aandoening.
Hoe vaak komt het voor?
Baardschimmel komt niet vaak voor. Infecties in de baardstreek door bacteriën komen daarentegen wel regelmatig voor. Baardschimmel komt vooral voor bij mannen die in contact komen met vee, vooral koeien. Risicofactoren voor het krijgen van baardschimmel zijn onder andere suikerziekte, wondje in de baardstreek (bijv. door scheren), gebruik van corticosteroïden, en gebruik van anabole steroïden.
Welke symptomen geeft het?
De volgende symptomen en ziekteverschijnselen kunnen voorkomen:
- rode bultjes in de baardstreek:
- rode bultjes op de kin
- rode bultjes boven de bovenlip
- rode bultjes in de hals
- rode bultjes op de wangen
- jeuk in de baardstreek
Soms ontstaan grotere rode plekken met pus. Op dergelijke plekken groeien geen haren meer. Artsen noemen zo’n plek kerion.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose kan worden vermoed op grond van de symptomen. Om de diagnose te bevestigen kan aanvullend onderzoek worden gedaan. Dat kan door een baardhaar uit te trekken, of wat huid van een huidafwijking te schrapen, om dit te onderzoeken. Ook kan een stukje huid uit een huidafwijking worden geprikt (huidbiopsie). Onder de microscoop zijn afwijkingen zichtbaar die duiden op een schimmelinfectie.
Wat is de behandeling?
Baardschurft wordt behandeld met antischimmelmiddelen (antimycotica), zoals bijvoorbeeld itraconazol of terbinafine. Deze middelen kunnen zowel als zalf of crème worden toegediend, en als tablet worden ingenomen. Deze laatste toedieningsvorm heeft vaak de voorkeur aangezien de zalf en crème niet diep in de huid doordringen. Ze zijn daardoor minder werkzaam dan de tablet. Als er sprake is van grotere plekken (kerions) kan de arts corticosteroïden, zoals bijvoorbeeld prednison, voorschrijven.
Synoniemen
tinea barbae, sycosis barbae, sycosis vulgaris
Engelse vertaling
ringworm of the beard, tinea barbae, beard ringworm, barber’s itch