Bijgewerkt op 20 april 2024 door Simpto.nl
Wat is een rughernia?
Een hernia is een abnormale uitstulping. Bij een rughernia gaat het om een uitstulping van de tussenwervelschijf. Hierdoor kunnen één of meer zenuwwortels in de rug bekneld raken. Rughernia is een vaak voorkomende aandoening.
De medische naam voor een rughernia is hernia nuclei pulposi, vaak afgekort tot HNP. Artsen zullen daarbij vaak aangeven op welk niveau van de wervelkolom de tussenwervelschijf is uitgestulpt. Zo wordt onderscheid gemaakt tussen:
- HNP L3-L4 – uitstulping van de tussenwervelschijf tussen de derde lumbale wervel (L3) en de vierde lumbale wervel (L4)
- HNP L4-L5 – uitstulping van de tussenwervelschijf tussen de vierde lumbale wervel (L4) en de vijfde lumbale wervel (L5)
- HNP L5-S1 – uitstulping van de tussenwervelschijf tussen de vijfde lumbale wervel (L5) en de eerste sacrale wervel (S1)
In meer dan 90% van de gevallen is sprake van een hernia op niveau L4-L5 of L5-S1. Een hernia op niveau L3-L4 is dus relatief zeldzaam.
Wat is de oorzaak?
Een hernia wordt veroorzaakt doordat het binnenste deel van een tussenwervelschijf onder invloed van een verhoogde druk door de wand van de tussenwervelschijf uitpuilt. Hierbij kan druk ontstaan op de zenuwwortels die vanuit het ruggemerg uittreden uit het wervelkanaal.
Een hernia is niet altijd het gevolg van een te zware of verkeerde belasting van de rug. Meestal zijn de tussenwervelschijven tussen de vierde en vijfde lendenwervel en/of die tussen de vijfde lendenwervel en het heiligbeen aangetast.
Hernia’s komen ook voor op het niveau van de nekwervels. Dan wordt gesproken van een nekhernia.
Welke symptomen geeft het?
Een hernia van de rug kan tot de volgende klachten leiden:
- pijn in de bil
- vaak uitstralend naar het been of zelfs de tenen
- de pijn neemt toe bij hoesten, niezen en persen; hierbij wordt namelijk de druk in het wervelkanaal verhoogd waardoor de druk op de beklemde zenuw verder toeneemt
- verminderde gevoeligheid in bepaalde delen van de benen, voeten of tenen
- de plaats van de verminderde gevoeligheid hangt af van welke tussenwervelschijf is aangetast
- soms verminderde spierkracht in de benen
De exacte plaats van de klachten is afhankelijk van de tussenwervelschijf die uitpuilt. De klachten van een HNP L3-L4 zullen dus anders zijn dan die van een HNP L4-L5 of een HNP L5-S1.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De arts heeft een aantal testen om te bepalen of er sprake is van een hernia:
Test van Lasègue: Bij deze test zal de arts de patiënt vragen op de rug te gaan liggen. Vervolgens wordt om de beurt een been opgetild. Aan de kant waar de hernia is zal het been niet ver kunnen worden opgetild.
Verder kunnen de volgende onderzoeken de diagnose bevestigen:
Wat is de behandeling?
Afhankelijk van de ernst zal een rughernia worden behandeld door de huisarts of door een medisch specialist. Zowel orthopedisch chirurgen als neurochirurgen behandelen rughernia’s.
De behandeling kan bestaan uit oefeningen, fysiotherapie of een operatie.
Beloop
Een hernia kan flinke klachten geven en daardoor een belemmering zijn voor het dagelijks functioneren. Na behandeling kan de hernia toch nog terugkeren.
Synoniemen
Andere namen voor rughernia zijn hernia, hernia van de rug, hernia nuclei pulposi, discushernia en HNP.