Bijgewerkt op 29 maart 2021
Wat is reuzengroei?
Reuzengroei is een aandoening waarbij iemand veel langer wordt dan normaal doordat de hypofyse te veel groeihormoon aanmaakt. Dit kan leiden tot een lichaamslengte van ruim boven de twee meter.
De medische term voor reuzengroei is ‘gigantisme’.
Wat is de oorzaak?
Reuzengroei wordt veroorzaakt door een gezwel in de hypofyse, een zogenaamd ‘hypofyse-adenoom’. De hypofyse is een klier in de hersenen die hormonen aanmaakt en uitscheidt. Eén van die hormonen is groeihormoon.
Als een gezwel van de hypofyse grote hoeveelheden groeihormoon uitscheidt is dat een prikkel voor met name de lange pijpbeenderen (bovenbeen en opperarmbeen) om te gaan groeien. Zolang de zogenaamde groeischijven nog niet gesloten zijn zal de groei plaatsvinden in de lengterichting. Dit leidt tot reuzengroei.
Als de groeischijven wel al gesloten zijn zal groei meer in de breedte plaatsvinden. Dan ontstaat een aandoening die ‘acromegalie‘ wordt genoemd. Reuzengroei en acromegalie zijn in principe dezelfde aandoeningen. Het verschil is echter dat bij reuzengroei de overmaat van groeihormoon optreedt op de kinderleeftijd, terwijl dat bij acromegalie pas gebeurt als het skelet al volgroeid is.
Symptomen en verschijnselen
Behalve dat het lichaam abnormaal lang wordt kunnen ook nog andere afwijkingen optreden. Zo hebben mensen met een overmaat aan groeihormoon een verhoogde kans op het krijgen van hypertensie (hoge bloeddruk). Ook de kans op suikerziekte (diabetes mellitus) is verhoogd.
Ten slotte is het mogelijk dat het gezwel in de hypofyse door druk op het omliggende weefsel klachten veroorzaakt. Klachten die zo kunnen ontstaan zijn bijvoorbeeld hoofdpijn en dubbelzien.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De arts zal de diagnose vermoeden als de lengtegroei van een kind buitensporig is.
De diagnose kan worden bevestigd met behulp van bloedonderzoek en beeldvormend onderzoek.
Bloedonderzoek
Bij bloedonderzoek zal het groeihormoon gehalte in het bloed vaak flink verhoogd zijn. Daarnaast zal ook het gehalte insuline groeifactor 1 (IGF-1) verhoogd zijn.
Beeldvormend onderzoek
Op een CT-scan of MRI-scan van de hersenen zal een gezwel in de hypofyse zichtbaar zijn.
Hieronder een MRI-scan van de hersenen van een jongen van 16 jaar die 2,15 meter lang is.
Behandeling reuzengroei
Er zijn tegenwoordig verschillende soorten geneesmiddelen beschikbaar om overmatige uitscheiding van groeihormoon tegen te gaan:
- pegvisomant (merknaam: Somavert)
- somatostatine analoga: binden aan de somatostatine-receptor
- mutante vorm van groeihormoon die door competitieve blokkade van de groeihormoon-receptor de IGF-1 productie doet dalen
Andere talen
Engelse vertaling
Duitse vertaling
Verder lezen / Referenties
- WW de Herder, ‘Reuzengroei: een historische en medische beschouwing‘, gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 25 december 2004; 148(52): pagina’s 2585-2590.
Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 1 oktober 2018
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 1 oktober 2018