Wat is een rectus diastase?
Rectus diastase is het uiteenwijken van de rechte buikspier in de middellijn van de buik. In de normale situatie komen de linkerhelft en de rechterhelft van de rechte buikspier in de middellijn bijeen in de zogenaamde line alba (witte lijn). Rectus diastase komt voor tijdens de zwangerschap maar kan ook een symptoom zijn van bepaalde aandoeningen.
Wat is de oorzaak?
Rectus diastase komt vaak voor bij zwangeren. Tijdens de zwangerschap neemt de inhoud van de buik door de groeiende baarmoeder steeds verder toe. Om dit mogelijk te maken zal de rechte buikspier vaak uiteenwijken. Het ontstaan van een rectus diastase is in dit geval een normaal verschijnsel. Het wordt mogelijk gemaakt doordat de spieren en het bindweefsel in de buikwand onder invloed van bepaalde hormonen kunnen uitrekken. Het gaat dan om vrouwelijke geslachtshormonen (oestrogenen) en het hormoon relaxine.
Rectus diastase kan ook voorkomen als aangeboren afwijking. Het kan dan voorkomen als losstaand verschijnsel of als onderdeel van een syndroom. Voorbeelden van syndromen die gepaard kunnen gaan met rectus diastase zijn 3MC-syndroom
Welke symptomen geeft het?
Een rectus diastase is meestal zichtbaar als een zwelling in de middellijn van de buik. De zwelling treedt vooral op bij hoesten, niezen en persen. Zo kan de zwelling bijvoorbeeld ontstaan als bij krachttraining sterk geperst wordt, waarbij de druk in de buik sterk oploopt. Naast de zwelling kunnen soms ook andere klachten optreden, waaronder bekkenpijn, een opgeblazen gevoel in de buik, pijn onder in de rug, obstipatie en een afwijkende lichaamshouding.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Wat kun je zelf doen?
Je kunt zelf nagaan of er sprake is van rectus diastase door op je rug te gaan liggen met je voeten plat op de vloer. Haal je schouders nu iets van de vloer terwijl je je hoofd met een hand ondersteunt. Kijk nu naar beneden naar je buik. Voel met je andere hand aan het midden van je buik, zowel boven als onder je navel. Door met je vingers de buikwand te betasten kun je in het geval van een rectus diastase voelen dat er een ruimte zit tussen de linkerkant en de rechterkant van de buikspieren.
Wat kan de arts doen?
De arts zal ook voelen of de rechte buikspier in de middellijn uiteenwijkt. Daarnaast kan echografisch onderzoek worden aangevraagd om de buikspieren in beeld te brengen. Daarbij is het uiteenwijken van de beide delen duidelijk zichtbaar.
Wat is de behandeling?
Zwangeren met rectus diastase kunnen baat hebben bij het dragen van een speciale band ter ondersteuning van de buikwand. Verder is het van belang om geen zware dingen te tillen. Na de bevalling kunnen oefeningen ter versterking van de buikwand helpen de klachten tegen te gaan. Het is van belang om dergelijke spieroefeningen in overleg met een arts of fysiotherapeut te doen. Bepaalde spieroefeningen kunnen de klachten namelijk juist erger maken.
Operatie
Als de klachten het dagelijks functioneren in de weg staan kan rectus diastase eventueel middels een operatie worden hersteld. Soms wordt de aandoening ook vanwege kosmetische redenen geopereerd.
Hoe kun je het voorkomen?
Door voor de zwangerschap bepaalde spieroefeningen kan de buikwand te doen wordt het risico op het ontstaan van rectus diastase tijdens de zwangerschap verminderd. Hierbij is het van belang om oefeningen te vermijden die leiden tot het uitpuilen van de navel of het ontstaan van rugklachten. Voor de juiste oefeningen wordt daarom aangeraden om advies van een gediplomeerde personal trainer of fysiotherapeut te vragen.
Synoniemen
rectus-diastase, diastasis recti, rectusdiastase, uiteenwijken van rechte buikspieren