Pott’s puffy tumor

Wat is Pott’s puffy tumor?

Pott’s puffy tumor is een abces onder het beenvlies van het voorhoofdsbeen van de schedel. Het is een aandoening die kan uitbreiden naar zowel het bloed als de hersenvliezen. Hierdoor kan respectievelijk sepsis en hersenvliesontsteking ontstaan. Daarom is tijdige herkenning van belang.

Welke symptomen geeft het?

Pott’s puffy tumor leidt meestal tot de volgende klachten en afwijkingen:

• zwelling van het voorhoofd
  • de zwelling is vaak pijnlijk en rood van kleur
• hoofdpijn, met name:
  • voorhoofdspijn
  • soms uitstralend naar de ogen

Vaak zijn er ook klachten ten gevolge van neusbijholteontsteking.

Wat is de oorzaak?

Pott’s puffy tumor ontstaat meestal als complicatie van een neusbijholteontsteking (sinusitis), en dan met name voorhoofdsholteontsteking (sinusitis frontalis). Vaak zijn meerdere neusbijholten tegelijkertijd aangetast. Soms is de oorzaak een verwonding aan het voorhoofdsbeen van de schedel.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose wordt gesteld op grond van de klachten, lichamelijk onderzoek, bloedonderzoek en beeldvormend onderzoek.

Lichamelijk onderzoek

Bij lichamelijk onderzoek is meestal sprake van een drukpijnlijke zwelling op het voorhoofd. Deze wordt veroorzaakt door het abces.

Bloedonderzoek

Bij bloedonderzoek zijn de zogenaamde ‘ontstekingswaarden‘ meestal verhoogd. Dat betekent hoge bloedbezinking, hoog CRP-gehalte en leukocytose.

Beeldvormend onderzoek

Op een CT-scan van het hoofd is vaak aantasting van de voorhoofdsholte zichtbaar.

Wat is de behandeling?

Pott’s puffy tumor wordt behandeld door het abces te ontlasten tijdens een operatie. Daarnaast worden antibiotica voorgeschreven. Als de aandoening wordt veroorzaakt door sinusitis (neusbijholteontsteking) wordt ook die behandeld.

Verder lezen / Referenties

• E van Lees, L van den Hengel, A Ghandi en C Pleiter, ‘Frontale pijnlijke zwelling‘, gepubliceerd in Medisch Contact van 9 mei 2019; 19: pagina 27.
• B ten Harmsen, A Meulenbroeks en B Tonino, ‘Vrouw met zwelling op voorhoofd‘, gepubliceerd in Medisch Contact van 27 mei 2021; 21: pagina 26.

Synoniemen

Andere namen voor Pott’s puffy tumor zijn osteomyelitis van het os frontale, ontsteking van het voorhoofdsbeen, osteomyelitis van het voorhoofdsbeen, Pott tumor, en subperiostaal abces dat gepaard gaat met osteomyelitis van het os frontale.