Bijgewerkt op 2 juni 2024
Wat zijn platvoeten?
Bij een platvoet is de boog van de binnenkant van de voet verstreken en staat de hiel iets naar binnen gedraaid (zie figuur). Er wordt onderscheid gemaakt tussen een ‘soepele’ en een ‘contracte’ (‘stugge’) platvoet. De soepele platvoet komt het meest voor en is eigenlijk een onschuldige aandoening die niet behandeld hoeft te worden. De stugge platvoet komt voor bij ongeveer 1% van de bevolking. In ruim de helft van de gevallen gebeurt dit aan beide voeten.
De medische term voor platvoet is pes planus.
Hoe vaak komt het voor? Bij wie?
Platvoeten komen vaak voor, vooral op de kinderleeftijd. In de leeftijdsgroep van 2-5 jaar heeft één op de drie kinderen platvoeten.
Wat is de oorzaak?
Soepele platvoeten ontstaan doordat de banden waarmee de botten van de voeten aan elkaar vastzitten slap zijn. Bij stugge platvoeten zijn de zogenaamde voetwortelbeenderen verkeerd met elkaar verbonden. Het dragen van schoenen die weinig steun bieden kan vooral de soepele platvoet verergeren. Platvoeten kunnen ook voorkomen als onderdeel van een andere aandoening, bijvoorbeeld encefalopathie en spina bifida (‘open rug’). Stugge platvoeten worden meestal veroorzaakt doordat zich een benige verbinding vormt tussen voetwortelbeenderen (meestal het hielbeen en het os naviculare). Platvoeten komen vaker voor bij mensen met het syndroom van Down.
Welke symptomen geeft het?
Mensen met soepele platvoeten hebben vaak geen klachten. Ongeveer een kwart van de mensen met stugge platvoeten heeft pijnklachten in de voet, vaak bij de wreef of de hiel. Meestal ontstaan de klachten vanaf het achtste jaar.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Het is eenvoudig te zien of iemand platvoeten heeft. Het meest duidelijk is te kijken naar de voetafdruk, bijvoorbeeld van een natte voet op een droge ondergrond. Bij normale voeten raakt de binnenkant van de voet de grond niet en is de afdruk dus anders van vorm. Ook kun je meestal aan de zool van de schoenen zien of er sprake is van een platvoet. De binnenkant van de zool wordt dan namelijk meer belast waardoor meer slijtage optreedt.
Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen soepele en stugge platvoeten. Dit is eenvoudig vast te stellen door te kijken of de platvoet verdwijnt als de voet niet belast wordt. Wanneer dit het geval is is er sprake van een soepele platvoet. Is dit niet het geval dan is er sprake van een stugge platvoet. Een rëntgenfoto die schuin door het midden van de voet genomen wordt kan laten zien of er een benige verbinding bestaat tussen voetwortelbeentjes.
Wat is het beloop?
Bij kinderen met soepele platvoeten treedt bijna altijd herstel op, ook als geen speciale behandeling wordt ingesteld. Platvoeten kunnen bijdragen aan het ontstaan van het tarsale tunnelsyndroom.
Wat is de behandeling?
Het dragen van slappe schoenen kan de platvoeten verergeren. Daarom is het van belang om schoenen met een stevig hielstuk te dragen. Een operatie voor soepele platvoeten is slechts zelden noodzakelijk. Stugge platvoeten worden in eerste instantie meestal behandeld met steunzolen die de binnenkant van de voet ondersteunen.
Synoniemen
pes planus
Engelse vertaling
flatfoot