Bijgewerkt op 13 maart 2023
Wat is placenta-insufficiëntie?
Placenta-insufficiëntie is een slecht werkende placenta (moederkoek). De placenta zorgt ervoor dat het ongeboren kind (de foetus) tijdens de zwangerschap voldoende zuurstof, voedingsstoffen, antistoffen en hormonen binnenkrijgt. Deze stoffen komen vanuit het bloed van de moeder via de placenta in het bloed van het ongeboren kind.
Een acute placenta-insufficiëntie is een medisch spoedgeval. Doordat de placenta niet meer goed werkt krijgt het ongeboren kind onvoldoende zuurstof. Hierdoor dreigt een zuurstoftekort. Als dit te lang duurt kan het ongeboren kind komen te overlijden.
Welke oorzaken zijn er?
Placenta-insufficiëntie kan door verschillende aandoeningen en omstandigheden worden veroorzaakt. Meestal is er sprake van een verminderde doorbloeding van de placenta. Een dergelijke afname van de doorbloeding kan plotseling optreden of langzaam ontstaan. In het eerste geval wordt gesproken van een acute placenta-insufficiëntie. In het tweede geval van een chronische placenta-insufficiëntie. Hieronder een overzicht van oorzaken van de acute vorm:
- bloeding bij een voorliggende placenta (placenta previa)
- placentaloslating
- plotselinge verlaging van de bloeddruk (hypotensie), bijvoorbeeld als reactie op anesthesie tijdens de bevalling
- weëenstorm tijdens de bevalling
- vena cava compressie syndroom
- navelstrengomsnoering van het ongeboren kind
De chronische vorm wordt meestal veroorzaakt door een onderliggende aandoening bij de moeder, zoals:
- suikerziekte (diabetes mellitus)
- slecht werkende nieren (nierinsufficiëntie)
- infecties
- bloedarmoede
- hoge bloeddruk
Andere oorzaken voor chronische placenta-insufficiëntie kunnen zijn:
- gebruik van alcoholische drank tijdens de zwangerschap
- roken tijdens de zwangerschap
- rhesus-incompatibiliteit
- zwangerschapsvergiftiging
Symptomen en lichamelijke kenmerken
Placenta-insufficiëntie kan tot verschillende afwijkingen leiden, zoals:
- verminderde groei van het ongeboren kind (intra-uteriene groeivertraging)
- foetale nood
- onvoldoende vruchtwater (oligohydramnion)
- miskraam
Heel soms kan een slecht werkende placenta leiden tot overlijden van het ongeboren kind.
Hoe wordt het vastgesteld?
Placenta-insufficiëntie kan tijdens de bevalling worden vastgesteld met behulp van cardiotocografie (CTG). Op het cardiotocogram is meestal sprake van een vertraging van de hartslag van de foetus.
Wat is de behandeling?
Een acute placenta-insufficiëntie is een medisch noodgeval omdat het leidt tot zuurstoftekort bij het ongeboren kind. Daarom is direct opname in het ziekenhuis geboden. De behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak.
Engelse vertaling
placental insufficiency, utero-placental insufficiency