Pernicieuze anemie

Bijgewerkt op 28 juni 2022

Wat is pernicieuze anemie?

Pernicieuze anemie is bloedarmoede die wordt veroorzaakt door een tekort aan vitamine B12. Eigenlijk is de term alleen bedoeld voor een speciale vorm van bloedarmoede door vitamine B12-tekort, namelijk de vorm die wordt veroorzaakt door een tekort aan intrinsic factor. Maar in de praktijk wordt de term ook wel gebruikt voor bloedarmoede door vitamine B12-tekort in het algemeen. Een oude naam voor deze aandoening is ziekte van Addison-Biermer.

Bij wie komt het voor?

Pernicieuze anemie komt vooral voor bij ouderen.

Wat is de oorzaak?

Pernicieuze anemie wordt veroorzaakt door een tekort aan vitamine-B12. Dit tekort is meestal het gevolg van een chronische ontsteking van de maag, de zogenaamde chronische atrofische gastritis.

Wat zijn de symptomen?

De klachten zijn die van bloedarmoede:

Daarnaast kunnen bij deze vorm van bloedarmoede ook symptomen aanwezig zijn die worden veroorzaakt door het vitamine B12-tekort. Kenmerkend is bijvoorbeeld een gladde, rode tong. Dit wordt atrofische glossitis genoemd. Een langer bestaand tekort aan vitamine B12 kan leiden tot afwijkingen van het zenuwstelsel, waaronder aantasting van zenuwen in voeten en handen (perifere neuropathie). In het ruggenmerg kan het leiden tot een ziekte die gecombineerde strengziekte wordt genoemd.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Meestal komt de arts op het spoor van pernicieuze anemie doordat bij bloedonderzoek een verlaagd hemoglobine (Hb) gehalte wordt gevonden. Ook is vaak de LDH waarde verhoogd. Een verlaging van het hemoglobine gehalte betekent dat er sprake is van bloedarmoede. Er zijn echter veel verschillende oorzaken van bloedarmoede. Daarom wordt vaak aanvullend bloedonderzoek gedaan.

Bij aanvullend bloedonderzoek wordt onder andere gekeken naar het formaat en volume van de rode bloedcellen. Bij pernicieuze anemie zijn de rode bloedcellen vergroot. Dit wordt uitgedrukt als een verhoogd MCV (mean corpuscular volume) en wordt ‘macrocytose‘ genoemd. Dergelijke macrocytose wordt meestal veroorzaakt door een tekort aan vitamine B12 (vitamine B12-deficiëntie) of een tekort aan foliumzuur (foliumzuurdeficiëntie). De waardes voor vitamine B12 en foliumzuur zullen daarom ook bepaald worden. Dan zal blijken dat het vitamine B12-gehalte te laag is.

Wat is de behandeling?

Pernicieuze anemie is eenvoudig te behandelen met vitamine B12-injecties.

Engelse vertaling

vitamin B12 deficiency anemia, pernicious anemia

Synoniemen

bloedarmoede door vitamine B12-tekort, vitamine B12-deficiëntie anemie, ziekte van Addison-Biermer

Scroll naar boven