Bijgewerkt op 25 januari 2023
Wat is panaritium?
Panaritium is een ontsteking rond de nagel. Het kan zowel rond een vingernagel als een teennagel voorkomen. De aandoening kan leiden tot pijn, roodheid, zwelling en een afscheiding uit de infectie.
Hoe vaak komt het voor? Bij wie?
Panaritium komt voor bij ongeveer 1 op de 10.000 mensen. Het is vaker voorkomend bij mensen die hun handen vaak nat houden, zoals bij werknemers in de gezondheidszorg of in de bouw. Het is ook meer voorkomend bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals bij HIV-patiënten.
Panaritium komt vooral voor bij jonge volwassenen en kinderen. Beroepen waarbij men vaak met vochtige handen werkt, zoals bakkers of verpleegkundigen, hebben een grotere kans op panaritium.
Wat is de oorzaak?
Panaritium wordt meestal veroorzaakt door een infectie met een bacterie. Vaak is sprake van een infectie met zogenaamde stafylokokken, soms met treptokokken. Deze bacteriën komen vaak voor op de huid en kunnen gemakkelijk de huid binnendringen via kleine wondjes of scheurtjes rond de nagel.
Panaritium kan ook ontstaan door infectie met een schimmel of een virus, bijvoorbeeld het herpes virus. In dat geval wordt gesproken van herpes simplex panaritium.
Welke symptomen geeft het?
De klachten van panaritium zijn meestal pijn, roodheid, en zwelling van de huid rond de nagel. Vaak wordt na enige tijd pus gevormd en uitgescheiden. De huid rond de nagel kan ook warm aanvoelen en er kan een gevoel van druk zijn.
In sommige gevallen kan de infectie zich uitbreiden naar het weefsel onder de nagel, waardoor de nagel afbrokkelt of zwart wordt. In ernstige gevallen kan de infectie zich uitbreiden naar het bot, wat kan leiden tot een infectie van het bot (osteomyelitis). In ernstige gevallen kan de infectie zich uitbreiden naar de bloedbaan en kan leiden tot koorts en algehele malaise.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose van panaritium wordt gesteld op grond van de symptomen en onderzoek van de aangedane teen of vinger. Een arts kan een huidmonster nemen om de precieze bacteriële oorzaak te bepalen en zo de juiste behandeling te kiezen. In sommige gevallen kan een röntgenfoto nodig zijn om uit te sluiten dat de infectie zich heeft uitgebreid naar het bot.
Wat is de behandeling?
De behandeling van panaritium is afhankelijk van de oorzaak en de ernst van de infectie. Omdat de aandoening meestal wordt veroorzaakt door een infectie met bacterië zal vaak worden behandeld met een antibioticum.
In ernstige gevallen kan een incisie en drainage van de infectie nodig zijn. Verder is het belangrijk om kleine wondjes of scheurtjes rond de nagel te behandelen. De pijn kan verlicht worden door het gebruik van pijnstillers en koelcompressen. Met de juiste behandeling kan de infectie snel worden genezen.
Synoniemen
fijt
Engelse vertaling
whitlow, felon
Verder lezen / Referenties
- K Tack Quach, R Roach, ‘Pijnlijke blaasjes op een vinger‘, gepubliceerd in de rubriek ‘Gezien’ van Medisch Contact van 19 januari 2023; 3: pagina’s 22-23.