Bijgewerkt op 22 juli 2020
Wat is een oogkasontsteking?
Een oogkasontsteking is een ontsteking van het bindweefsel rond het oog. Het is een ernstige aandoening die soms leidt tot blindheid van het oog. Daarom moet altijd een arts worden geraadpleegd.
Een ontsteking van de oogkas leidt vrijwel altijd tot zwelling van de oogleden (‘dik oog’). Zie afbeelding hieronder. Het is echter een zeldzame oorzaak voor zwelling van de oogleden.
De medische term voor een ontsteking in de oogkas is cellulitis orbitae of orbitale cellulitis.
Symptomen oogkasontsteking
Een ontsteking in de oogkas geeft meestal zwelling van de oogleden. Het gevolg is een ‘dik oog’. Soms is de zwelling zo sterk dat het oog niet meer geopend kan worden. De oogleden kunnen ook rood verkleurd zijn.
Andere klachten die kunnen optreden zijn:
- Koorts
- Uitpuilen van het oog
- Hoofdpijn
- Misselijkheid & braken
- Gestoord kleurenzien
Een ernstige oogkasontsteking kan een verhoogde druk in de oogkas veroorzaken. Door de hoge druk kunnen bloedvaten in het oog dichtgedrukt worden. Hierdoor kan blindheid ontstaan.
De verhoogde druk in de oogkas kan ook leiden tot beknelling van de oogzenuw. Ook dat kan leiden tot blindheid.
Wat is de oorzaak?
Vaak ontstaat een oogkasontsteking door een neusbijholteontsteking. Bacteriën kunnen vanuit de neusbijholten in het bindweefsel rondom het oog terechtkomen. Daar kunnen ze een infectie veroorzaken.
Hoe vaak komt het voor?
Oogkasontstekingen zijn zeldzaam. Jaarlijks wordt deze diagnose in Nederland naar schatting 800-1.000 keer gesteld.
De aandoening kan op elke leeftijd voorkomen. De aandoening komt echter vooral veel voor bij kinderen in de leeftijd van 4-18 jaar.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Er zijn meerdere oorzaken voor een ‘dik oog’. Het is dus lastig zijn om op grond van de zwelling van de oogleden alleen de diagnose te stellen.
Om erachter te komen of er sprake is van een oogkasontsteking zal de arts vragen stellen en onderzoek doen.
Beeldvormend onderzoek
Meestal zal een CT-scan van het hoofd worden gemaakt om te zien hoe uitgebreid de ontsteking is.
Hieronder een afbeelding van een CT-scan van het hoofd. De oogkas van het rechter oog (links op de foto) is gezwollen. Het rechter oog wordt door de ontsteking naar voren gedrukt.
Wat is de behandeling?
Oogkasontsteking wordt behandeld met antibiotica. Soms is het ook nodig om de druk in de oogkas te ontlasten met behulp van een operatie.
Iemand die een ontsteking van de oogkas heeft zal in eerste instantie door de huisarts worden behandeld. Als er sprake is van een ernstige ontsteking zal de huisarts doorverwijzen naar een oogarts.
Als sprake is van een ernstige oogkasontsteking zal de patiënt worden opgenomen in het ziekenhuis.
Afhankelijk van de oorzaak en het optreden van eventuele complicaties kunnen ook andere artsen worden betrokken bij de behandeling.
Antibiotica
Voordat gestart wordt met toediening van antibiotica zal de arts pus of bloed afnemen. Dit wordt opgestuurd naar een bacteriologisch laboratorium. Daar gaan ze de pus en/of het bloed op een voedingsbodem kweken. Zo kan worden bepaald welke bacterie de ontsteking in de oogkas veroorzaakt.
Na afname van pus of bloed zal direct worden gestart met zogenaamde breedspectrum-antibiotica. Die zijn gericht tegen veel verschillende soorten bacteriën. Zodra bekend wordt welke bacterie de aandoening veroorzaakt kan worden overgegaan op een antibioticum dat speciaal gericht is tegen de betreffende bacterie.
Als iemand met een ernstige oogkasontsteking wordt opgenomen in het ziekenhuis worden de antibiotica vaak direct in het bloed toegediend. Dat gebeurt via een infuus.
Operatie
Een operatie wordt gedaan als de druk in de oogkas te hoog wordt. Een hoge druk in de oogkas kan er namelijk toe leiden dat bloedvaten en zenuwen in de knel komen. Dat kan leiden tot blindheid.
Behandeling onderliggende oorzaak
Een oogkasontsteking ontstaat vaak uit een neusbijholteontsteking (sinusitis). In dat geval zal de behandeling ook gericht zijn op het genezen van de neusbijholteontsteking.
Is het ernstig?
Een oogkasontsteking is een ernstige aandoening die altijd door een arts behandeld moet worden. Op grond van de plaats van de ontsteking in de oogkas wordt onderscheid gemaakt tussen een ‘oppervlakkige oogkasontsteking’ en een ‘diepe oogkasontsteking’.
Een oppervlakkige ontsteking zit aan de voorkant van de oogkas. De diepe ontsteking zit dieper in de oogkas, namelijk achter het zogenaamde septum orbitale. Het septum orbitale is een tussenschot dat van de rand van de oogkas naar het ooglid loopt.
De medische term voor oppervlakkige ontsteking van de oogkas is ‘preseptale cellulitis orbitae’. De medische term voor een diepe ontsteking van de oogkas is ‘postseptale cellulitis orbitae’.
Ontstekingen die achter het tussenschot zitten leiden vaak tot een verhoogde druk in de oogkas. De pus kan namelijk niet goed afvloeien. Door de verhoogde druk in de oogkas kunnen complicaties ontstaan.
Welke complicaties kunnen optreden?
Een ernstige oogkasontsteking kan leiden tot een verhoogde druk in de oogkas. Hierdoor kan de slagader van het netvlies worden dichtgedrukt. Het netvlies krijgt dan onvoldoende zuurstofrijk bloed en kan afsterven. Het gevolg is blindheid.
De verhoogde druk in de oogkas kan ook leiden tot beknelling van de oogzenuw (nervus opticus). Hierdoor kunnen de zenuwprikkels niet meer goed door de oogzenuw worden geleid. Ook dit kan leiden tot blindheid.
De infectie kan vanuit de oogkas uitbreiden naar de hersenvliezen. Dat kan leiden tot ophoping van pus onder de hersenvliezen.
Verder lezen / Referenties
- NA van der Poel ea, ‘Diagnostiek en behandeling van orbitale cellulitis’ gepubliceerd in de rubriek ‘Klinische les’ van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 22 juli 2017; 161(29): pagina’s 19-23.
- LAM van Philips, BAA van Noort en W Peddemors, ‘Orbitale cellulitis als gevolg van neusbijholteontsteking’, gepubliceerd in de rubriek ‘Klinische lessen’ van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 21 oktober 1995; 139(42): pagina’s 2121-2124.
Synoniemen
Andere namen voor oogkasontsteking zijn ontstoken oogkas, orbitale cellulitis, cellulitis orbitalis, flegmone van de oogkas, orbitale flegmone, infectie in de oogkas, ontsteking van de oogkas, ontsteking oogkas, ontsteking in de oogkas, en cellulitis orbitae.
Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 27 juli 2017
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 21 juli 2020