Bijgewerkt op 10 november 2023 door Simpto.nl
Wat is een luxatie van het fibulakopje?
Een luxatie van het fibulakopje is een zeldzame aandoening waarbij de verbinding tussen het kuitbeen en het scheenbeen ter hoogte van de zijkant van de knie is verbroken. Normaal gesproken vormen de bovenkant van het kuitbeen en de bovenkant van het scheenbeen een klein gewricht, het zogenaamde tibiofibulaire gewricht. Bij luxatie van het fibulakopje is sprake van een ontwrichting van dit gewricht.
Andere namen voor deze aandoening zijn dislocatie van het fibulakopje, proximale tibiofibulaire luxatie, en ontwrichting van het tibiofibulaire gewricht.
Wat is de oorzaak?
Een luxatie van het fibulakopje ontstaat meestal na een val of ongeval. Vaak is er sprake van een val waarbij de val wordt opgevangen door een gebogen been. Het onderbeen is daarbij vaak gedraaid ten opzichte van het bovenbeen.
Welke symptomen geeft het?
Ontwrichting van het fibulakopje kan de volgende symptomen geven:
- pijn aan de knie
- pijn aan de zijkant van de knie
- harde bult aan de zijkant van de knie
- verminderde belastbaarheid van het been
Verder kan luxatie van het fibulakopje leiden tot beknelling van de peroneuszenuw.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De arts kan vaak al bij lichamelijk onderzoek vaststellen dat er sprake is van ontwrichting van het gewricht tussen de bovenkant van het kuitbeen en de bovenkant van het scheenbeen. Toch wordt deze diagnose regelmatig gemist. Dat heeft ermee te maken dat de afwijkingen bij lichamelijk onderzoek niet erg opvallend zijn.
Om de diagnose te bevestigen kan beeldvormend onderzoek van de knie worden uitgevoerd.
Beeldvormend onderzoek
Op de rontgenfoto hieronder is bij de pijl het afstaande fibulakopje goed zichtbaar.
Een luxatie van het tibiofibulaire gewricht is niet altijd goed zichtbaar op een gewone rontgenfoto van de knie. Daarom wordt soms ook een CT-scan of MRI-scan van het been gemaakt.
Indeling
Afhankelijk van de ernst en de richting van de verplaatsing van het fibulakopje wordt onderscheid gemaakt in verschillende typen luxatie. Deze indeling wordt de classificatie van Ogden genoemd. Type 2 is de meest voorkomende vorm van dislocatie van het fibulakopje.
| TYPE | VERPLAATSING |
| type 1 | er is sprake van een subluxatie (geen volledige ontwrichting) |
| type 2 | het fibulakopje is naar voren verplaatst (anterieure dislocatie) |
| type 3 | het fibulakopje is naar achteren verplaatst (posterieure dislocatie) |
| type 4 | het fibulakopje is naar beneden verplaatst |
Wat is de behandeling?
Behandeling bestaat meestal uit gesloten repositie van het fibulakopje. Dat betekent dat de bovenkant van het kuitbeen (fibulakopje) weer op z’n plaats wordt gedrukt. Dit gebeurt terwijl de knie iets gebogen wordt gehouden en het onderbeen iets naar buiten wordt gedraaid. Dit vergemakkelijkt het terugschieten van het fibulakopje op z’n plaats. Om te voorkomen dat het fibulakopje opnieuw luxeert (ontwricht) wordt de knie vaak geimmobiliseerd. Dat wil zeggen dat de knie niet vrij kan bewegen, bijvoorbeeld door het aanbrengen van een spalk. Belasten van het been kan vervolgens weer geleidelijk worden opgevoerd.
Synoniemen
dislocatie van het fibulakopje, gedislokeerd fibulakopje, luxatie van het caput fibulae, luxatie van de proximale fibulakop, proximale tibiofibulaire luxatie, ontwrichting van het tibiofibulaire gewricht, ontwrichting van het kopje van het kuitbeen
Engelse vertaling
dislocation of the head of the fibula, dislocation of the proximal tibiofibular joint, proximal tibiofibular joint dislocation
Verder lezen / Referenties
- M Nijman, M Zwols, F Schut, L Kluijtmans, ‘Een pijnlijke knie zegt ‘klik’‘, gepubliceerd in de rubriek ‘Gezien’ van het Medisch Contact van 9 november 2023; 45: pagina’s 22-23.
Niet gevonden wat je zocht?
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Het is ook een manier om in contact te komen met andere mensen met een ontwrichting van het kopje van het kuitbeen (luxatie van het fibulakopje). Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.