Ontstoken hartzakje (pericarditis) -- Oorzaak, Symptomen, Behandeling

Inhoud

Wat is een ontstoken hartzakje (pericarditis)?
Oorzaken ontstoken hartzakje (pericarditis)
Complicaties

Wat is een ontstoken hartzakje (pericarditis)?

Een ontstoken hartzakje is een ontsteking van het vlies dat rondom het hart zit. Dit vlies wordt ‘pericard’ genoemd. De medische term voor een ontsteking van het hartzakje is daarom ‘pericarditis’.

Oorzaken ontstoken hartzakje (pericarditis)

Ontsteking van het hartzakje kan op verschillende manieren ontstaan. De ontsteking kan ontstaan door een infectie. De infectie wordt dan meestal veroorzaakt door een bacterie of een virus. In dat geval wordt gesproken van respectievelijk een ‘bacteriële pericarditis’ of een ‘virale pericarditis’. Er zijn echter vele aandoeningen die aanleiding kunnen geven tot een ontsteking van het hartzakje. Hieronder een overzicht. Het getal achter de oorzaak geeft een schatting van het aantal mensen dat jaarlijks vanwege die oorzaak een ontsteking van het hartzakje krijgen.

hartaanval (myocardinfarct) – 820
hartaanval van de voorwand van het hart (voorwandinfarct) – 500
reuma (reumatoïde artritis) – 474
hartaanval van de onderwand van het hart (onderwandinfarct) – 150
ziekte van Pfeiffer (mononucleosis infectiosa) – 80
gebruik van doxorubicine – 60
infectie met het cytomegalovirus (cytomegalie) – 50
ziekte van Kawasaki (mucocutaan lymfklier syndroom) – 41
SLE (lupus) – 30
infectie in het hart (infectieuze endocarditis) – 28
hartaanval van de achterwand van het hart (achterwandinfarct) – 20
acuut reuma – 11
postcardiotomie syndroom – 11
chronische Q-koorts – 8
gebruik van cabergoline (Dostinex) – 7
polyarteritis nodosa – 5
mixed connective tissue disease – 4
ziekte van Wegener (granulomatose met polyangiitis) – 3
Middellandse zeekoorts (familiaire mediterrane koorts) – 2
ziekte van Bornholm – 2
dermatomyositis – 2
gebruik van methyldopa – 2
gebruik van sulfasalazine – 1,3
ECHO-virusinfectie – 0,9
gebruik van mesalazine (Asacol, Pentasa, Salofalk) – 0,9
rattenbeetziekte (streptobacillose) – 0,8
urticariële vasculitis – 0,8
ziekte van Whipple – 0,5
gebruik van Victrelis (boceprevir) – 0,2
amoebenabces van de lever – 0,2
ziekte van Erdheim-Chester – 0,2
lassakoorts – 0,1
chikungunya – 0,1
MERS (MERS-CoV infectie) – 0,1
syndroom van Cogan (Cogan-I-syndroom) – 0,1
ziekte van Degos (maligne atrofische papulose) – 0,03
gebruik van Bosulif (bosutinib) – 0,01

Complicaties

Ontsteking van het hartzakje kan leiden tot ophoping van vocht in het hartzakje. Als deze ophoping van vocht steeds verder toeneemt zal het hartzakje steeds strakker gespannen staan. De druk in het hartzakje zal toenemen. Door deze verhoogde druk wordt het voor het harts steeds moeilijker om te pompen. Dit leidt tot een toestand die ‘harttamponade‘ wordt genoemd. Harttamponade is een ernstige aandoening omdat het leidt tot een slechte werking van het hart (hartfalen).