Bijgewerkt op 29 december 2023
Wat is nootmuskaatvergiftiging?
Nootmuskaat wordt toegevoegd aan de voeding om de smaak te verbeteren. Inname van grote hoeveelheden nootmuskaat kan leiden tot klachten. In dat geval wordt gesproken van ‘nootmuskaatvergiftiging‘.
Het stofje in nootmuskaat dat verantwoordelijk is voor de belangrijkste vergiftigingsverschijnselen is myristicine. Daarom wordt ook wel gesproken van myristicinevergiftiging of myristicine intoxicatie. Myristicine wordt in het lichaam omgezet in MMDA, een stofje dat als drug wordt gebruikt. Het is verwant aan ecstasy (MDMA).
Hoe vaak komt ‘t voor? Bij wie?
Nootmuskaatvergiftigingen zijn zeldzaam. Jaarlijks wordt deze diagnose in Nederland naar schatting enkele tientallen keren gesteld. Het werkelijke aantal vergiftigingen zal waarschijnlijk hoger liggen omdat niet iedereen ermee naar de dokter gaat.
Nootmuskaatvergiftiging kan onder verschillende omstandigheden voorkomen. Soms wordt gewoonweg teveel nootmuskaat over het eten gedaan. Sommigen nemen nootmuskaat als goedkope ‘drug’. Grotere hoeveelheden nootmuskaat veroorzaakt namelijk hallucinogene effecten. De toenemende bekendheid van de hallucinogene effecten van nootmuskaat is waarschijnlijk de reden dat nootmuskaat vaker wordt ingenomen als drug. Hierdoor ontstaan ook vaker vergiftigingen met nootmuskaat.
Ten slotte worden grotere hoeveelheden nootmuskaat soms ook ingenomen door depressieve mensen die zichzelf willen vergiftigen.
Welke symptomen geeft het?
Een vergiftiging met nootmuskaat kan tot verschillende klachten en verschijnselen leiden. Meestal ontstaan de klachten zo’n 3-8 uur na de inname van de nootmuskaat. De volgende verschijnselen en klachten kunnen optreden:
- stemmen horen
- hartkloppingen
- gevoel van naderend onheil
- dingen zien die er niet zijn of dingen anders zien dan ze zijn
- duizeligheid
- snelle hartslag
- onrust
- misselijkheid
- droge mond
- slaperigheid
- dorst
- rusteloosheid
- opgewonden
- angstig
- verward
- buikpijn, vaak pijn midden in de bovenbuik
- braken
- gevoel uit het lichaam te treden
Wat is de behandeling?
Mensen met ernstige klachten door inname van nootmuskaat zullen vaak terechtkomen op de Eerste Hulp afdeling van een ziekenhuis. Er bestaat geen tegengif dat kan worden toegediend bij nootmuskaatvergiftiging. Maagspoelen heeft meestal geen zin omdat de klachten pas meerdere uren na inname ontstaan. De nootmuskaat is dan al uit de maag verdwenen. Dat betekent dat de arts de klachten zal behandelen, en niet de oorzaak. Dus mensen die erg angstig of onrustig zijn zullen bijvoorbeeld een kalmerend middel krijgen. Verder zullen de zogenaamde ‘vitale functies’ in de gaten worden gehouden. Dat betekent dat hartslag, bloeddruk, ademhaling en bewustzijn regelmatig gecontroleerd zullen worden.
Wat is het beloop?
Nootmuskaatvergiftigingen verlopen over het algemeen zonder ernstige complicaties. Meestal verdwijnen de klachten vanzelf in één of twee dagen. In de medische literatuur zijn slechts twee gevallen beschreven waarbij een nootmuskaatvergiftiging dodelijk afliep.
Synoniemen
Andere namen voor nootmuskaatvergiftiging zijn nootmuskaat vergiftiging, vergiftiging nootmuskaat, nootmuskaatintoxicatie, nootmuskaat intoxicatie, intoxicatie nootmuskaat, vergiftiging met nootmuskaat, overdosis nootmuskaat, nootmuskaat overdosering, myristicine vergiftiging, en myristicine intoxicatie.
Engelse vertaling
nutmeg poisoning, nutmeg intoxication
Verder lezen
- AK Demetriades ea, ‘Low cost, high risk: accidental nutmeg intoxication’, Emergency Medicine Journal 2005; 22: pp. 223-225.
- M Nijkeuter ea, ‘Een auto-intoxicatie met nootmuskaat’, PW Wetenschappelijk Platform, 2011; 5(4): pp. 65-67.