Bijgewerkt op 10 februari 2022
Wat is niet-radiografische axiale spondyloartritis?
Niet-radiografische axiale spondyloartritis is een aandoening waarbij ontstekingen in de wervelkolom voorkomen zonder dat er afwijkingen zichtbaar zijn op een röntgenfoto. Het wordt beschouwd als een voorstadium van de ziekte van Bechterew.
Wat is de oorzaak?
De oorzaak van niet-radiografische axiale spondyloartritis is niet precies bekend. Mensen met het zogenaamde HLA-B27 antigeen hebben een verhoogde kans om de ziekte te krijgen.
Welke symptomen geeft het?
Niet-radiografische axiale spondyloartritis kan de volgende klachten geven:
- Rugpijn
- meestal is sprake van aanhoudende rugpijn
- Soms zijn er gewrichtsklachten
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt gesteld op grond van de klachten, laboratoriumonderzoek en andere kenmerken, zoals de aanwezigheid van HLA-B27 antigeen, en het voorkomen van ontstekingen in de wervelkolom in de familie. Ook komen psoriasis en uveïtis (inwendige oogontsteking) vaker voor in de familie bij mensen met niet-radiografische axiale spondyloartritis.
Bij bloedonderzoek kunnen de ontstekingswaarden verhoogd zijn. Dat betekent dat de bloedbezinkingssnelheid, het CRP-gehalte en het aantal witte bloedcellen in het bloed verhoogd zijn. Dit laatste wordt ‘leukocytose‘ genoemd. Verhoogde ontstekingswaarden komen bij veel ziekten voor en zijn dus niet kenmerkend voor niet-radiografische axiale spondyloartritis.
In tegenstelling tot de ziekte van Bechterew zijn bij niet-radiografische axiale spondyloartritis géén afwijkingen zichtbaar op röntgenfoto’s van wervelkolom en bekken. Wel wordt bij ongeveer een derde van de patienten een ontsteking van het SI-gewricht gezien op een MRI-scan.
Wat is de behandeling?
De behandeling van niet-radiografische axiale spondyloartritis bestaat uit oefeningen en geneesmiddelen. Meestal worden ontstekingsremmende pijnstillers (NSAIDs) voorgeschreven. Als deze niet of onvoldoende werken kan de arts ook TNF-alfa blokkers voorschrijven.
Wat is het beloop?
Niet-radiografische axiale spondyloartritis wordt gezien als een voorstadium van de ziekte van Bechterew. Bij ongeveer 12% van de mensen bij wie niet-radiografische axiale spondyloartritis is vastgesteld zal de aandoening zich na twee jaar hebben ontwikkeld tot de ziekte van Bechterew.
Andere talen
Engelse vertaling
non-radiographic axial spondyloarthritis, nr-axSpA
Verder lezen / Referenties
- IE van der Horst-Bruinsma, ‘Spondylartritis: nieuwe naam voor oude bekenden‘, gepubliceerd in de rubriek ‘Stand van Zaken’ van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 2014; 158: A7820.