Neonatale Herpes

Wat is neonatale herpes?

Neonatale herpes is een infectie met het herpes simplex virus (HSV) bij pasgeboren baby’s. De infectie ontstaat als een moeder met een herpes infectie bevalt van een baby. Tijdens de (vaginale) bevalling wordt het herpes virus overgedragen op het kind. In de dagen of weken na de bevalling ontstaan vervolgens symptomen bij het pasgeboren kind.

Wat is de oorzaak?

Neonatale herpes wordt veroorzaakt door een infectie met het herpes simplex virus (HSV). Er zijn twee typen van dit virus, namelijk HSV type 1 (HSV-1) en HSV type 2 (HSV-2). Beiden kunnen de aandoening veroorzaken.

De aandoening kan ontstaan als de moeder in de periode rond de bevalling een herpes-infectie heeft. Vaak is er sprake van een eerste infectie (‘primo-infectie’). Soms gaat het om een herinfectie door reactivatie van het virus dat na een eerdere infectie in het lichaam aanwezig is gebleven.

De besmetting van moeder op kind vindt meestal plaats tijdens de bevalling. Het gaat dan om een bevalling via de natuurlijke (vaginale) route. De baby komt in contact met vaginaal slijm waarin zich het herpesvirus bevindt. De kans op besmetting is verhoogd bij langdurig gebroken vliezen. Ook het aanbrengen van een elektrode op de schedel van de baby voor CTG-monitoring verhoogt de kans op besmetting. Heel soms treedt de besmetting op als de baby zich nog in de baarmoeder bevindt, of na de geboorte.

Hoe vaak komt ‘t voor?

Herpes simplex infecties bij pasgeboren baby’s zijn zeldzaam. Jaarlijks wordt de aandoening in Nederland bij slechts 10-20 baby’s vastgesteld.

Welke symptomen geeft ‘t?

Er zijn drie verschijningsvormen van de ziekte:

  • Lokale vorm (huid-oog-mond variant)
  • Herpes van het zenuwstelsel
  • Uitgebreide vorm (gedissemineerde herpes)

Huid-oog-mond variant

De milde vorm, ook wel de ‘huid-oog-mond variant’ genoemd leidt meestal tot de volgende klachten:

Herpes van het zenuwstelsel

De ziekte kan zich ook uitbreiden naar het zenuwstelsel (zenuwen, hersenen en ruggenmerg). In dat geval wordt door artsen gesproken van neurologische herpes neonatorum of HSV-meningoencefalitis. Dat kan leiden tot:

Uitgebreide vorm (gedissemineerde herpes)

Het is ook mogelijk dat de ziekte zich uitbreidt naar organen in het lichaam. Dan wordt gesproken van gedissemineerde herpes neonatorum.

SEM herpes is characterized by external lesions but no internal organ involvement. Lesions are likely to appear on trauma sites such as the attachment site of fetal scalp electrodes, forceps or vacuum extractors that are used during delivery, in the margin of the eyes, the nasopharynx, and in areas associated with trauma or surgery (including circumcision).[3]
DIS herpes affects internal organs, particularly the liver.
CNS herpes is an infection of the nervous system and the brain that can lead to encephalitis. Infants with CNS herpes present with seizures, tremors, lethargy, and irritability, they feed poorly, have unstable temperatures, and their fontanelle (soft spot of the skull) may bulge.[4]

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Het is vaak lastig om de diagnose op de klachten en afwijkingen alleen te stellen. Daarom is aanvullend onderzoek nodig om de diagnose te stellen, zoals bloedonderzoek, onderzoek van het hersenvocht en/of onderzoek van andere lichaamsvochten (bijv. speeksel of traanvocht). Het afgenomen materiaal wordt dan onderzocht met een zogenaamde PCR-test. Met deze test wordt bepaald of DNA van het herpes simplex virus aanwezig is. Zo kan bijvoorbeeld de diagnose neonatale herpes van het centrale zenuwstelsel (neonatale HSV-meningoencefalitis) worden bevestigd door virus-DNA aan te tonen in hersenvocht.

Wat is de behandeling?

Neonatale herpes infecties worden behandeld met geneesmiddelen tegen virussen (antivirale middelen). Een veel gebruik middel is aciclovir. Het wordt in hoge doses direct in de bloedbaan (intraveneus) toegediend. De baby wordt hiervoor opgenomen in het ziekenhuis. De duur van de behandeling is afhankelijk van de ernst van de aandoening. Vaak zal de opname enkele weken duren.

aciclovir IV wordt gebruikt bij de behandeling van neonatale herpes infecties
aciclovir IV wordt gebruikt bij de behandeling van neonatale herpes infecties – bron: Pfizer

Wat is het beloop?

Het beloop kan heel verschillend zijn, van mild tot zeer ernstig. Vooral de neurologische variant van de ziekte kan ernstig verlopen. Daarom is het van belang om tijdig de diagnose te stellen. Dan kan ook tijdig worden begonnen met de juiste behandeling. Baby’s die de neurologische variant van de ziekte doormaken houden daar – ondanks tijdige behandeling – vaak neurologische restverschijnselen aan over.

Preventie

Als bij een zwangere vrouw een herpes simplex infectie wordt vastgesteld kunnen maatregelen worden genomen om besmetting van het kind tijdens de geboorte tegen te gaan. Zo kan worden besloten om het kind te halen via een keizersnede. In dat geval wordt het kind niet blootgesteld aan vaginaal slijm dat herpesvirussen bevat.

Synoniemen

Andere namen voor neonatale herpes zijn herpes neonatorum, neonatale herpes simplex, herpes simplex neonatorum, neonatale HSV-infectie, neonatale infectie met herpes-simplexvirus, en neonatale herpessimplexvirus infectie.

Engelse vertaling

neonatal herpes simplex, neonatal herpes simplex virus infection, neonatal HSV-infection

Verder lezen / Referenties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven