Bijgewerkt op 11 juni 2019 door Simpto.nl
Wat is een nasofarynxcarcinoom?
Een nasofarynxcarcinoom is kanker in de neus-keelholte. Het is een niet zo vaak voorkomende vorm van kanker die vaker bij mannen dan bij vrouwen voorkomt. Een andere naam voor nasofarynxcarcinoom is nasofaryngeaal carcinoom. Deze webpagina gaat over oorzaak, symptomen, diagnose en behandeling van nasofarynxcarcinoom.
Wat is de oorzaak?
Er is niet één aanwijsbare oorzaak voor deze ziekte. Wel zijn er bepaalde risicofactoren. De belangrijkste risicofactor voor het krijgen van nasofarynxcarcinoom is roken. Andere risicofactoren zijn frequent alcoholgebruik en het doormaken van een infectie met het Epstein-Barr virus.
Hoe vaak komt het voor?
Nasofarynxcarcinoom komt niet zo vaak voor. Jaarlijks wordt deze vorm van kanker bij zo’n 75 mensen in Nederland vastgesteld. Er zijn meer mannen dan vrouwen die deze vorm van kanker krijgen. De aandoening komt vooral voor bij mensen in de leeftijd van 40-60 jaar.
In landen in Zuid-Oost Azië komt nasofarynxcarcinoom veel vaker voor dan in Europa. Dat heeft te maken met andere voedingsgewoonten.
Welke symptomen geeft het?
Het nasofarynxcarcinoom kan tot verschillende klachten leiden. Ten eerste kan de neus verstopt zijn. De neusverstopping is niet goed te verhelpen met neusdruppels of neussprays. Wat regelmatig voorkomt is dat het gezwel de buis van Eustachius dichtdrukt. Dat kan leiden tot ophoping van vocht in het middenoor. Het gevolg daarvan is een vol of drukkend gevoel in het oor en slechter horen. Deze klachten zitten vaak in één oor, maar soms ook in beide oren. Ook kan een middenoorontsteking (otitis media) ontstaan.
Andere symptomen zijn zich niet lekker voelen, afvallen, ‘door de neus praten’ en moeite met slikken.
Verder kan het gezwel tegen zenuwen gaan drukken. Hierdoor kan een verminderd of doof gevoel in het gezicht of aan het hoofd ontstaan. Ook kunnen pijnklachten optreden aan hoofd en/of nek. Op dezelfde manier kunnen hersenzenuwen in de knel komen. Dat geldt voornamelijk voor de 5de hersenzenuw (nervus trigeminus), 6de hersenzenuw (nervus abducens) en de 12de hersenzenuw (nervus hypoglossus).
Als de kanker is uitgezaaid naar lymfeklieren in de omgeving kan soms een bultje worden gevoeld, meestal in de hals.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Op grond van de klachten kan de arts vermoeden dat er sprake is van een aandoening in de neus-keelholte (nasofarynx). De diagnose kan worden gesteld op grond van de bevindingen bij lichamelijk onderzoek, beeldvormend onderzoek en kijkonderzoek.
Lichamelijk onderzoek
In geval van uitzaaiing van de kanker naar een lymfeklier in de hals kunnen één of meer bultjes in de hals worden gevoeld.
Beeldvormend onderzoek
Vaak zal dan met behulp van beeldvormend onderzoek, CT-scan of MRI-scan, een gezwel in de neus-keelholte worden gezien. Het voordeel van een MRI-scan is dat eventuele uitbreiding van het gezwel langs zenuwen beter in beeld kan worden gebracht.
Kijkonderzoek in de neus-keelholte
Een KNO-arts kan met behulp van een flexibel slangetje in de neus-keelholte kijken. Dit onderzoek wordt nasofaryngoscopie genoemd. Daarbij de tumor direct zichtbaar. Eventueel kan een stukje weefsel uit de tumor worden weggenomen voor onderzoek. Dit stukje weefsel – biopt genaamd – wordt dan door een patholoog-anatoom onder de microscoop bekeken. Als er kankercellen in zitten is de diagnose rond.
Onderzoek naar uitzaaiingen
Als is vastgesteld dat er sprake is van nasofarynxcarcinoom zal beeldvormend onderzoek worden gedaan om de uitgebreidheid van het gezwel vast te leggen. Dat is van belang om te bepalen wat de juiste behandeling is.
Het gezwel kan uitzaaien via de lymfevaten naar de lymfeklieren in de omgeving. Uitzaaiing kan ook plaatsvinden via het bloed. Dan gaat het meestal om uitzaaiingen naar de lever en/of uitzaaiingen naar de longen.
Wat is de behandeling?
Een nasofarynxcarcinoom wordt meestal behandeld met bestraling (radiotherapie). In sommige gevallen wordt ook chemotherapie gegeven.
De kans op genezing hangt af van de grootte en uitbreiding van het gezwel op het moment dat de diagnose gesteld wordt. Als het gezwel op dat moment nog klein is, en niet uitgebreid naar lymfeklieren of elders, is de kans op genezing goed. Als het gezwel wel is uitgebreid naar lymfeklieren of elders is de prognose slechter.
Andere talen
Engelse vertaling
nasopharynx cancer, nasopharyngeal cancer
Verder lezen / Referenties
- L Weerink, A van der Hoorn en A Appelman, ‘Eenzijdige hoofdpijn en gehoorverlies’, gepubliceerd in het Medisch Contact van 6 juni 2019; 23: pagina 19.
- J Rosingh, B-J de Bondt en R Stokroos, ‘Herkennen van het nasofarynxcarcinoom‘, gepubliceerd in de rubriek ‘Klinische les’ van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 2012; 156: A4139.