Multiple sclerose

Bijgewerkt op 28 december 2021

Wat is multiple sclerose?

Multiple sclerose – vaak afgekort tot ‘MS’ – is een aandoening van zenuw- en hersenweefsel. Bij MS breekt het isolatielaagje rondom zenuwcellen langzaam af. Dit kan tot verschillende klachten in het hele lichaam leiden.

Wat is de oorzaak?

MS wordt veroorzaakt door aantasting van de myelineschede. De myelineschede is de laag rondom zenuwen. Het bestaat uit myeline. Mensen met MS maken antistoffen aan tegen het myeline in de myelineschede. Waarom dit gebeurt is niet helemaal duidelijk.

Ziekten waarbij het lichaam antistoffen aanmaakt tegen delen van het eigen lichaam worden auto-immuunziekten genoemd. MS wordt dus beschouwd als een auto-immuunziekte.

multiple sclerose
afbraak van de myelineschede bij multiple sclerose

Welke symptomen geeft het?

MS kan tot zeer uiteenlopende klachten leiden. Hieronder een overzicht van klachten die op kunnen treden bij MS.

Kenmerkend voor de ziekte is dat de klachten komen en gaan. Zo kan het voorkomen dat iemand met MS op het ene moment afhankelijk is van een rolstoel en later wel weer kan lopen.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose wordt gesteld op grond van de klachten, de bevindingen bij lichamelijk onderzoek, laboratoriumonderzoek en beeldvormend onderzoek.

Wat is de behandeling?

Er is geen behandeling waarmee multiple sclerose kan worden genezen. De behandeling is daarom gericht op (1) het verminderen van klachten, en (2) het remmen van de voortschrijding van de ziekte.

Behandeling van multiple sclerose bestaat uit fysiotherapie en geneesmiddelen.

Medicijnen tegen MS

Geneesmiddelen die worden gebruikt bij de behandeling van MS zijn:

Het is lastig om te voorspellen welk middel bij welke patiënt het beste werkt. Nieuwere middelen als alemtuzumab, cladribine, fingolimod en natalizumab zijn over het algemeen beter werkzaam dan oudere middelen als dimethylfumaraat, glatirameer, interferon en teriflunomide. Ze kunnen echter ook vervelende bijwerkingen veroorzaken. Daarom zal de behandelend arts voor iedere patiënt afzonderlijk bepalen welke middel het meest geschikt is.

Hoe vaak komt ’t voor? Bij wie?

Multiple sclerose komt niet zo heel vaak voor. Het is echter ook geen zeldzame ziekte. De aandoening wordt jaarlijks bij zo’n 1.500-2.000 mensen vastgesteld. De diagnose wordt meestal gesteld bij mensen in de leeftijdsgroep van 20-40 jaar. MS komt twee keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Beloop en prognose

Je kunt niet genezen van multiple sclerose. Het is dus een chronische ziekte.

MS kan op verschillende manieren verlopen. Op grond van het beloop worden verschillende typen van de ziekte onderscheiden:

  • relapsing MS: dit is de meest voorkomende vorm; hierbij komen episodes voor waarbij ontstekingen in het zenuwstelsel ontstaan; dit geeft klachten; tussen de episodes door zijn er veel minder klachten
    • relapsing remitting
    • progressive relapsing
  • progressieve MS;
    • secundair progressief
    • primair progressief

De levensverwachting van mensen met multiple sclerose is nagenoeg even lang als die van mensen zonder de ziekte.

ICD-10 code

G35

Engelse term

Multiple sclerosis

Scroll naar boven