Mitralisklepstenose

Bijgewerkt op 25 mei 2023

Wat is een mitralisklepstenose?

Een mitralisklepstenose – ook ‘mitraalklepstenose’ – is een vernauwing van de mitraalklep van het hart. De mitraalklep is de hartklep tussen de linkerboezem en de linkerkamer. Bloed dat vanuit de longen in de linkerboezem van het hart terechtkomt wordt door de mitraalklep de linkerkamer in gepompt. Vanuit de linkerkamer wordt het bloed vervolgens de grote bloedsomloop van het lichaam ingepompt. Bij een vernauwing van de mitraalklep komt minder bloed vanuit de linkerboezem in de linkerkamer, en kan dus ook minder bloed het lichaam ingepompt worden.

Hoe vaak komt het voor?

Mitralisklepstenose komt niet vaak voor. Jaarlijks wordt deze diagnose in Nederland bij een paar honderd mensen gesteld.

Welke symptomen geeft het?

Een vernauwing van de mitraalklep geeft in het begin vaak geen klachten. Of er klachten zijn hangt af van de ernst van de vernauwing en hoe lang deze bestaat. Langbestaande ernstige mitraalklepstenose leidt namelijk tot hartfalen. De symptomen die kunnen ontstaan zijn dan ook voornamelijk symptomen van hartfalen.

De volgende symptomen kunnen optreden (in afnemende frequentie):

Wat is de oorzaak?

Mitralisklepstenose wordt meestal veroorzaakt door acuut reuma. Deze zeldzame aandoening kan een ontsteking aan de binnenkant van het hart veroorzaken. Dit wordt ‘endocarditis‘ genoemd. Door de endocarditis kan de mitraalklep misvormd raken.

Minder vaak voorkomende oorzaken zijn endocarditis door een bacteriële infectie en een aangeboren vernauwing van de mitraalklep.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose wordt gesteld op grond van afwijkingen bij lichamelijk onderzoek, hartfilmpje en beeldvormend onderzoek. Voor een nauwkeurige bepaling van de ernst van de aandoening kan een hartkatheterisatie worden gedaan.

Lichamelijk onderzoek

Bij luisteren naar het hart met de stethoscoop zal de arts regelmatig een ruisje kunnen horen. Dit ruisje wordt veroorzaakt door de stroomversnelling van het bloed dat door de vernauwde mitraalklep wordt geperst. Het is een zogenaamd ‘diastolisch geruis’. Dat betekent dat het optreedt tijdens de fase van de hartslag dat de linkerkamer zich vult met bloed.

Soms is er sprake van een snelle en/of onregelmatige hartslag die wordt veroorzaakt door boezemfibrilleren (zie onder ‘complicaties‘).

Bij het bekloppen van de borstkas kan de contour van het hart vergroot zijn.

Hartfilmpje

Op een hartfilmpje (elektrocardiografie, ECG) zijn vaak afwijkingen zichtbaar. Door de uitdijing van de linkerkamer kan een zogenaamde dubbele (afleiding I of II) of bifasische (afleiding V1 of V2) P-golf ontstaan. Deze afwijkingen kunnen echter ook worden gevonden bij andere oorzaken voor uitdijing van de linkerboezem. Ze zijn dus niet kenmerkend voor vernauwing van de mitraalklep.

mitralisklepstenose - ECG

Beeldvormend onderzoek

Röntgenfoto borstkas

Op een röntgenfoto van de borstkas kunnen zowel de linker boezem als de linkerkamer van het hart uitgedijd zijn.

Echocardiografie en Echo-Doppler

Met deze onderzoeken is het mogelijk om een inschatting te maken van de grootte van de opening van de mitraalklep. De opening van de mitraalklep is normaal gesproken 3-6 cm2. Bij een mitralisklepstenose is deze opening minder dan 2 cm2. Als de opening kleiner is dan 1 cm2 is sprake van een ernstige mitraalklepstenose.

Ook kan met behulp van dit onderzoek een schatting worden gemaakt van het verschil tussen de druk in de linkerboezem en de linkerkamer. Dit drukverschil is verhoogd bij mensen met mitralisstenose.

Katheterisatie van het hart

Bij katheterisatie van de linkerkant van het hart kunnen heel nauwkeurig de drukken in de linkerboezem en de linkerkamer worden gemeten. De druk in de linkerboezem is hoger dan normaal. De druk in de linkerkamer van het hart is lager dan normaal. Ook kan bij dit onderzoek de grootte van de opening van de mitraalklep worden gemeten.

Bij katheterisatie van de rechterkant van het hart kan heel nauwkeurig de druk in de rechterboezem worden gemeten. Deze kan verhoogd zijn bij mensen met mitralisstenose.

Complicaties mitraliskleptstenose

Bij een mensen met een mitralisklepstenose kunnen verschillende complicaties optreden.

Afname uitgepompte hoeveelheid bloed

Bij een vernauwing van de mitraalklep komt het bloed moeilijker vanuit de linkerboezem in de linkerkamer. Dat betekent dat er minder bloed vanuit de linkerkamer van het hart in de grote lichaamsslagader (aorta) wordt gepompt. Zo komt minder bloed terecht in de bloedsomloop van het lichaam. Het hart is dus minder goed in staat om bloed door het lichaam te pompen. Uiteindelijk kan dit leiden tot hartfalen.

Verhoging bloeddruk in de longen

Ook kan de druk in de bloedsomloop van de longen toenemen. Het bloed dat vanuit de longen in de linkerboezem van het hart terechtkomt is als het ware tegen een ‘dichte deur’ aan het duwen. De druk zal hierdoor stijgen. In extreme gevallen kan dit tot een verhoogde bloeddruk in de longslagader (pulmonale hypertensie) leiden. Dat leidt ertoe dat de rechterkamer van het hart tegen een verhoogde druk bloed in de bloedsomloop van de longen moet pompen. Op den duur kan dit tot een slechte werking van de rechterkamer van het hart leiden. Dit wordt ‘rechtsfalen‘ genoemd. Dat is hartfalen van de rechterkant van het hart. De rechterkant van het hart pompt bloed door de longen.

Boezemfibrilleren

Door de vernauwing van de mitralisklep neemt de druk in de linker boezem van het hart toe. De linker boezem zal door de verhoogde druk uitzetten. Hierdoor ontstaat spanning in de wand van de linkerboezem. Dat kan weer leiden tot boezemfibrilleren (atriumfibrilleren). Zeldzamer is het optreden van boezemflutter (atriumflutter).

mitralisklepstenose - complicaties

Wat is de behandeling?

Afwachtend beleid

Als er geen klachten zijn is het mogelijk om een zogenaamd ‘afwachtend beleid’ te voeren. Dat betekent in feite voorlopig niks doen, behalve controleren of de aandoening erger wordt. Er wordt dan met enige regelmaat gekeken of zich complicaties voordoen.

Als er wel klachten zijn zijn verschillende mogelijkheden om een mitralisklepstenose te behandelen, namelijk geneesmiddelen, katheterisatie of een operatie.

Geneesmiddelen

Als de mitralisklepstenose leidt tot complicaties worden vaak geneesmiddelen voorgeschreven. Zo kan bij rechtsfalen van het hart oedeem ontstaan waarvoor plasmiddelen (diuretica) worden voorgeschreven.

Bij het optreden van boezemfibrilleren worden vaak antistollingsmiddelen voorgeschreven. Boezemfibrilleren leidt namelijk tot een verhoogde kans op het ontstaan van bloedstolsels in het hart. Als die losschieten bestaat het risico van een hersenembolie. Ook kan boezemfibrilleren leiden tot een snelle hartslag. Hiervoor kunnen anti-aritmica worden voorgeschreven.

Bij het optreden van een verhoogde druk in de longen (pulmonale hypertensie) kunnen middelen worden voorgeschreven die de bloedvaten verwijden.

Katheterisatie met oprekken mitraalklep

Door een slangetje op te voeren vanuit de lies kan het hart worden bereikt. Als het slangetje de mitraalklep heeft bereikt wordt een ballonnetje opgeblazen. Hierdoor wordt de vernauwde klep opgerekt. Deze ingreep wordt ‘valvuloplastiek van de mitraalklep’ genoemd.

Operatie van de mitraalklep

Als bovenstaande maatregelen niet of onvoldoende werken kan besloten worden om te opereren. Er zijn verschillende ingrepen die kunnen worden gedaan bij een vernauwing van de mitraalklep.

  • Commissurotomie van de mitraalklep: insnijden van de commissuur van de mitraalklep
  • Reconstructie van de mitraalklep
  • Vervanging van de mitraalklep

Beloop en prognose

Tekst volgt

Engelse vertaling

mitral valve stenosis, mitral stenosis

ICD10-code

I05.0

Synoniemen

Andere namen voor van mitralisklepstenose zijn vernauwde mitraalklep, mitraalklepvernauwing, mitraalklep vernauwing, mitraalklep stenose, mitraalklepstenose, mitralisstenose, mitralisklep stenose, vernauwing mitraalklep, en vernauwing mitralisklep.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven